ΤΡΕΧΟΝ ΤΕΥΧΟΣ      ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ      ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ... (2003-2015)      ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΕΥΧΗ    Τεύχος 1 - Μάϊος 2006  
CASE REPORT

Τεύχος 18 - Απρίλιος 2011


Εκτύπωση     Αποστολή     Σμίκρυνση  Μεγέθυνση Μέγεθος γραμμάτων



Share |



Οι φυλακές της Φιλαδέλφεια
 
Το πρώτο σωφρονιστικό σύστημα – Φιλαδέλφεια ΗΠΑ
Eastern State Penitentiary
 
του Κώστα Λεϊμονή,
Δικηγόρου Αθηνών
 
Ιούνιος 2010, Φιλαδέλφεια, ΗΠΑ.
 
Η στήλη αυτού του τεύχους του «The Art of Crime» είναι αποτέλεσμα μιας ερευνητικής επίσκεψης, η οποία δημιουργεί τόσα πολλά ζητήματα εγκληματολογικού, σωφρονιστικού, αλλά και κοινωνιολογικού ενδιαφέροντος, ώστε μία εκ βαθέων ανάλυση θα απαιτούσε συνέχειες επί συνεχειών. Παρ’ όλα αυτά, θα προσπαθήσω να γίνω όσο το δυνατόν περιεκτικότερος γίνεται σχετικά με το σωφρονιστικό σύστημα φυλακών της Φιλαδέλφεια ή Eastern State Penitentiary.
 

 
Οι φωτογραφίες που βλέπετε δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε άλλο παρά ένα πολύ μικρό δείγμα του κυριαρχούντος στις φυλακές κλίματος. Αν και χωρίς φυλακισμένους – καταδικασμένους, αν και χωρίς προσωπικό, αν και χωρίς ζωή σήμερα, η απόρροια της εκτέλεσης χιλιάδων ποινών στοίχειωνε κάθε διάδρομο, κάθε κελί, κάθε μέρος. Έρχονταν στιγμές που απορούσε κανείς αναρωτώμενος: «Είναι αυτό σωφρονισμός; Είναι καταστολή; Ποιος είναι τελικά ο σκοπός της ποινής; Το προσωρινό ή αιώνιο βασανιστήριο της ψυχής;»
 

 
Αρχικά, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι οι φυλακές της Φιλαδέλφεια άρχισαν να λειτουργούν το 1829 και αποτελούσαν τις πιο «διάσημες» και ακριβές φυλακές, με ένα πολύ προχωρημένο σύστημα για την εποχή εκείνη. Γνωστοί κρατούμενοί τους ήταν ο ληστής Willie Sutton και ο Al Capone. Σήμερα το μόνο που μένει είναι η βασική του αρχιτεκτονική δομή και ερείπια. Το μεγάλο αυτό αρχιτεκτονικό οικοδόμημα αυστηρής πειθαρχίας δεν τιμωρούσε το σώμα, αλλά την ψυχή του δράστη, καθώς υπήρχε η άποψη ότι το σώμα είναι προέκταση των εσωτερικών διαθέσεων του δράστη, άλλως της ψυχικής του τάσης προς το έγκλημα, της παρεκκλίνουσας ροπής του προς το παράνομο και απαγορευμένο.
 
Τα κελιά ήταν επίτηδες χτισμένα τόσο μικρά, κλειστά, χαμηλοτάβανα και στενά, με μόνο φως αυτό του ήλιου όσο διαρκούσε η μέρα από ένα πολύ μικρό παράθυρο, για να μοιάζουν με ησυχαστήρια μοναχών, ούτως ώστε ο καταδικασμένος να σκεφτεί το λάθος του με ηρεμία και να αυτοτιμωρηθεί∙ να έρθει πιο κοντά στο Θεό, να συνειδητοποιήσει το αδίκημα που τέλεσε και να αποδεχτεί το απαράδεκτο και το κοινωνικά μη ανεκτό της πράξης του (The Pennsylvania system).
 

 
Η κοπιώδης όμως εργασία ήταν και αυτή τμήμα της έκτισης της ποινής των καταδικασμένων. Μέσα από τη σιωπηρή συμμετοχή τους σε διάφορες ασχολίες, τουλάχιστον, συνειδητοποιούσαν ότι ήταν ζωντανοί και κατά ένα τρόπο ακόμη χρήσιμοι. Και λέμε σιωπηρή συμμετοχή, καθώς απαγορευόταν αυστηρά να επικοινωνούν ο ένας φυλακισμένος με τον άλλο. Άλλωστε, τα κελιά ήταν έτσι σχεδιασμένα, ώστε να υπάρχει ειδική υποδοχή του φαγητού χωρίς να ανοίγει καν η πόρτα και να υπάρχει μία πολύ μικρή ατομική αυλή για τον κάθε κρατούμενο χωρίς τη δυνατότητα επικοινωνίας με κάποιον άλλο. Ακόμη και στις όποιες «εκδρομές» που οργανώνονταν, πάντοτε υπήρχαν ειδικές μάσκες για τα πρόσωπα των φυλακισμένων ώστε να μην έχουν καν οπτική επαφή με τους άλλους, με το ποιος θα μπορούσε να είναι ο άλλος.
 
 
Στο σημείο δε αυτό πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το προηγούμενο σωφρονιστικό σύστημα, το οποίο επέτρεπε τη μίξη διαφόρων εγκληματιών μεταξύ τους, είχε αποτύχει, καθώς αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο καταδικασμένος για ελαφρότερα εγκλήματα, με μικρότερη ποινική απαξία («πορτοφολάς») να βρισκόταν στον ίδιο χώρο με έναν ιδιαίτερα επικίνδυνο εγκληματία (εκ προθέσεως δολοφόνο) και δεν ήταν λίγες οι φορές που υπήρχαν θύματα μέσα από συμπλοκές φυλακισμένων.
Ο βασικός σκοπός πάντως έπρεπε να διαφυλαχθεί και να μείνει ακέραιος: Η τιμωρία της ψυχής ήταν ένας μοναχικός δρόμος ατομικής ευσυνειδησίας. Αργότερα, γύρω στο 1900 καταργήθηκε αυτή η απόλυτη μοναχικότητα και μέσα από τις εργασίες υπήρχε μια κάποια, ελάχιστη ανθρώπινη επαφή, όπως επίσης βελτιώθηκαν σε ένα βαθμό και οι συνθήκες διαβίωσης στα μικροσκοπικά κελιά, όπου αντί της πέτρας τοποθετήθηκαν ως πάτωμα κάποια σανίδια.

23 Οκτωβρίου 1829. Πρώτος κρατούμενος: Charles Williams. Κλέφτης. Μέτριο ανάστημα. Σημάδι στη μύτη. Πλατύ στόμα. Μαύρα μάτια. Αγρότης. Μπορεί να διαβάζει. Έκλεψε ένα ρολόι είκοσι δολαρίων, μία σφραγίδα τριών δολαρίων και ένα χρυσό κλειδί. Καταδίκη σε δύο χρόνια φυλάκιση με εργασία.

Πτέρυγα Γ΄, μέρος υποδοχής φαγητού φυλακισμένων.
 
 
1831. Πρώτη γυναίκα κρατούμενη. Γαλλίδα. 1832. Πρώτη απόδραση. 1837. Δεύτερη απόδραση από τον ίδιο κατάδικο. 1836. Η φυλακή πλέον ολοκληρώνεται υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονά της John Haviland. 11 στρέμματα, 450 κελιά, με άρτιο υδραυλικό και αποχετευτικό σύστημα. Ένα αρχιτεκτονικό οικοδόμημα, προχωρημένο για την εποχή, πέρα από τη λειτουργική του αξία, δεχόταν έξω από τους τοίχους του κόσμο από τις γύρω πόλεις και όχι μόνο για να το θαυμάσουν. Πάνω από 10.000 κόσμος είχε πάει ως το 1858. Μία γραμμή από τούβλα αρκούσε για να βάλει όρια ανάμεσα στον θαυμασμό από τη μία και τον σωφρονισμό από την άλλη. Τέσσερα χρόνια πριν ο πρώτος δάσκαλος πλήρους απασχόλησης είχε διοριστεί.

 Το 1842 ο Charles Dickens επισκέπτεαι τις φυλακές και ύστερα γράφει: «Το σύστημα είναι άκαμπτο, σκληρό και απελπιστικά μοναχικό. Πιστεύω ότι είναι λάθος». 
Το 1923 η πρώτη μεγάλη μαζική απόδραση ήταν γεγονός. Μερικοί ένοπλοι, έχοντας ομήρους κάποιους άοπλους φρουρούς (προφανώς οι πρώτοι πέτυχαν και τους πήραν τα όπλα) κατάφεραν να αποδράσουν. Πάνω από 100 άτομα απέδρασαν συνολικά από τις φυλακές της Φιλαδέλφεια μέσα στα 142 χρόνια λειτουργίας της, ενώ το 1933 οι κατάδικοι βάζουν φωτιά στα κελιά τους (η αναταραχή καταπνίχτηκε με περισσή βία).
 
Ένα χρόνο αργότερα, το 1924, τρώνε για πρώτη φορά όλοι μαζί χωρισμένοι σε γκρουπ σε ένα μεγάλο δωμάτιο με πολλές τραπεζαρίες. Το 1926 χτίζεται η 14η πτέρυγα. Την περίοδο 1929 – 1930 ο Αl Capone εκτίει την ποινή του.
 
Το «ενισχυμένο» κελί του Al Capone.

Το 1945 δώδεκα φυλακισμένοι μέσω ενός τούνελ που έσκαβαν μυστικά μέσα από τα κελιά τους και τους συνέδεε με τον έξω περίγυρο καταφέρνουν προς στιγμήν να αποδράσουν. Ο ιθύνων νους, Clarence Klinedinst, ο οποίος το δημιουργούσε, ενόσω συγχρόνως δούλευε. Είχε μόλις 2 ακόμη χρόνια ποινής να εκτίσει, τα οποία έγιναν δώδεκα ύστερα από τη σύλληψη του λόγω απόδρασης.

Ύστερα από μία πολύ δυναμική εξέγερση το 1961 και με την  επέμβαση μεγάλης αστυνομικής δύναμης γεννιέται το ερώτημα αν οι φυλακές πρέπει να κλείσουν, πράγμα το οποίο γίνεται τον Ιανουάριο του 1970. Οι περισσότεροι φυλακισμένοι μεταφέρονται στις φυλακές του Graterford.

  

Πτέρυγα

Άραγε, υπάρχει το «ιδανικό» σωφρονιστικό σύστημα; Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα που έρχεται αμέσως στο μυαλό όποιου επισκεφτεί το εγκαταλελειμμένο πια αυτό κτήριο των φυλακών της Φιλαδέλφεια. Υπάρχουν οι «ιδανικές» φυλακές, που θα δεχθούν ένα εγκληματία και θα τον επανεγκλιματίσουν ομαλά στην κοινωνία ή όλα είναι αποκυήματα της θεωρίας, τα οποία βλέπει η πράξη και μειδιά; Είναι ικανό ένα Κράτος και υπό ποιες προϋποθέσεις να εστιάσει το βάρος του στο ότι μέσα από τα κελιά, πλάθονται ψυχές και δεν αναπλάθονται εγκληματίες;
 
Στην Ελλάδα αυτό το ερώτημα θα έλεγε κάποιος ρεαλιστής είναι τουλάχιστον ρητορικό.
Περιμένουμε το μέλλον να μας διαψεύσει.
 
 
 


 
 

Emeritus Professor Calliope Spinellis
 
"Today, there are several well-qualified criminologists in Greece".


διαβάστε περισσότερα...
Victim offender mediation in family violence cases
The greek experience


by Vasso Artinopoulou,
Ass. Professor of Criminology,  Panteion University (GR) 
 
 
The article describes the implementation of victim offender mediation as provided by law in cases of domestic violence in Greece


διαβάστε περισσότερα...
Improving prison conditions in Greece
 
... by Nestor E. Courakis
Professor of Criminology & Penology
Faculty of Law, University of Athens (GR)
 
"This editorial is dedicated to prisons and the Greek penal system since we believe it is the duty of any society to give priority to correctional topics and have as its main objective to improve prison conditions.
How might this improvement be achieved, however?
 
...
 
With this issue we celebrate the English-language edition of the Greek electronic journal “The Art of Crime”. It would be trite to discuss here emotions such as elation and hope that of course are called for at a time like this. The overwhelming emotion, at least to me, is gratitude to the main protagonists of this first criminological electronic magazine in our country, i.e. to Fotios Spyropoulos and Dionysis Chionis ..."
 
διαβάστε περισσότερα...

Scientific colloquium on:
“Criminological Aspects of Migration in Greece”


"EPANODOS" (“Return” back to the society)
Rehabilitation Center for ex-prisoners
Presentation, challenges and objectives


Congress of the Greek Society of Criminology:
"Criminology and current challenges"


Combating discrimination and social exclusion:
the “EPAFI” (“CONTACT”) program, where young Law students meet young inmates...




Constantine Gardikas
 
Constantine Gardikas, the son of George Gardikas, Professor of Philosophy at the University of Athens, was born in the city of Patras in 1896. Constantine Gardikas developed into a prolific scientist with a solid classical education.

He studied law in Athens, and he continued his studies in Zurich and Geneva specializing in criminal law and criminology.  He received his doctorate degree at the age of 22 and then started lecturing at the University of Geneva, Switzerland. ...
 
διαβάστε περισσότερα...

Advice on the use of credit cards

"Plastic money" has replaced cash as the dominant method of payment in our everyday transactions.
 
 
We are familiar, therefore, with the use of credit cards, but how well do we know to protect ourselves from credit card fraud?
 
διαβάστε περισσότερα...
Διημερίδα: Σύγχρονα Προβλήματα Ποινικού Δικαίου

Ο Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης σας προσκαλεί σε Διημερίδα που διογρανώει στη μνήμη του Ομότ. Καθηγητή Κώστα Κωνσταντινίδη με θέμα: "Σύγχρονα Προβλήματα του Ποινικού Δικαίου". 3 & 4 Δεκεμβρίου 2015 Κομοτηνή, Αμφιθέατρο Νομικής Σχολής Παν/μιούπολη



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του Ομότιμου Καθηγητή κ. Νέστορα Κουράκη

Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του ομότιμου Καθηγητή Νέστορα Κουράκη διοργανώνεται στην  Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, 2 - 4/4/2015.

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στην Αίθουσα Τελετών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (Ακαδημίας 60) με κεντρικό θέμα «Κρίση, Έγκλημα και Σύστημα Ποινικής Καταστολής»



Problems of reoffending of young detainees
 
Conclusions of the follow-up research of the Center for Penal and Criminological Research (University of Athens)
 
 by Nestor E. Courakis
       Professor of Criminology
       University of Athens (GR)
 
This research was characterized as a follow-up because its main purpose was to discover first, what happened to Greek juvenile detainees with whom we had run interviews in the previous stage of the research (1993) ...
 
διαβάστε περισσότερα...

“Asking people…”
Interesting questions and even more interesting responses


The events that took place in late 2008, in Greece, in the state correctional facilities, the hunger strike of prisoners and the widespread violent protests concerning prison conditions didn’t leave us unaffected. So we found the opportunity to ask people’s opinion on this important issue. We take the recorder into the street ... and ask YOUR opinion:

"Do you believe there must be changes in the conditions of imprisonment in our country and if so, what should they be?”

διαβάστε περισσότερα...

The profile of a famous greek criminal through the eye of a camera, the lyrics of a song and his autobiography

 
A book, a song, and a movie with the same protagonist…
Nikos Koemtzis, a famous Greek criminal who killed three people and stabbed seven more, all because he wanted to dance to a song he had "ordered" from the musicians in a music hall. He transferred the story of his life to a book. Dionysis Savvopoulos (a famous Greek singer-songwriter) read the book and turned it into a song. Pavlos Tassios (a well known Greek director) heard the song and made a film. And now we present a criminologist’s scientific analysis of this artistic triptych.
 
διαβάστε περισσότερα...
A case study of a recidivist criminal
 
This is the interesting story of a recidivist criminal (Elias) who is incarcerated in a Greek prison. We managed to interview him, unattended, in late May 1999 in a special area in the guardhouse yard. The main topic of our conversation was his life story, the life of a young man through the prison bars… 
 
διαβάστε περισσότερα...
Σωματείο Εργαζομένων Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού

Περιοδικό "Κοινωνικές Επιστήμες"

Κωνστάντειον - Κέντρο εγκληματολογικών ερευνών

Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος

Καθηγητής Νέστωρ Κουράκης

Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

Νιώθω Ασφαλής

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Άρειος Πάγος

Κέντρο Επανένταξης Αποφυλακισμένων "ΕΠΑΝΟΔΟΣ"

Καθηγητής Γιάννης Πανούσης

Κέντρο Ψυχαναλυτικών Ερευνών

Τομέας Ποινικών Επιστημών Τμήματος Νομικής Ε. Κ. Πανεπιστημίου Αθηνών

Σύλλογος Ελλήνων Εγκληματολόγων Παντείου Πανεπιστημίου

Σπουδαστήριο Κοινωνικών Μελετών Τ.Ε.Ι. Μεσολογγίου

Τομέας Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου

Τομέας Ποινικών & Εγκληματολογικών Επιστημών Τμήματος Νομικής ΑΠΘ

Αναζήτηση νομολογίας του Ε.Δ.Δ.Α.

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Τμήμα Νομικής Eθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών

Όροι Χρήσης  :    Πείτε μας τη γνώμη σας  :    Developed & hosted by Nomiki Bibliothiki SA