του Γεωργίου Λυρούδη,
                                                                     φοιτητή Νομικής Σχολής Αθηνών

Η ELSA-Athens (Local Group της ELSA-International) σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών (Ε.Π.Ε.Ε.) του Ε.Κ.Π.Α. διοργάνωσε  διημερίδα με θέμα «Εκδίκαση Εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας». Η διημερίδα έλαβε χώρα στην αίθουσα Δρακοπούλου στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών το απόγευμα της Παρασκευής της 25ης Μαΐου και το πρωί του Σαββάτου της 26ης Μαΐου.

Αφορμή για το θέμα της διημερίδας απετέλεσαν τα γεγονότα της δίκης, καταδίκης και εκτέλεσης του «Ηγέτη» του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν. Η διημερίδα προσέλκυσε το ενδιαφέρον όχι μόνο φοιτητών της Νομικής Σχολής αλλά και το ενδιαφέρον φοιτητών άλλων σχολών όπως αυτών των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, της Κοινωνιολογίας, των Μ.Μ.Ε. οι οποίοι με τις ερωτήσεις που έθεσαν στους κύκλους συζητήσεων που ακολούθησαν των εισηγήσεων συνέβαλαν στην αποκωδικοποίηση του όρου "εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας" και στην ανάλυση των αποτελεσμάτων αυτών, της αντιμετώπισή τους από τη διεθνή έννομη τάξη αλλά και της προβολή τους από τα  Μ.Μ.Ε. .

Μετά την κήρυξη της έναρξης των εργασιών από την εισαγωγική ομιλία του Αντιπροέδρου της ELSA-Athens και αρχισυντάκτη του “ www.theartofcrime.gr ” κ. Φώτη Σπυρόπουλου, οπότε και παρουσιάστηκε η όλη νομική προβληματική μέσα και από μια ιστορική αναδρομή σε δίκες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και το χρονικό της δίκης του Σαντάμ Χουσεΐν, την σκυτάλη έλαβε το πρώτο «τραπέζι» - η πρώτη συνεδρία της διημερίδας. Το μικρόφωνο του εισηγητή έλαβε, λοιπόν, από τον κ. Σπυρόπουλο ο κ. Στυλιανός Περράκης, καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών, Πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου και Ειδικός Εισηγητής του Ο.Η.Ε. για το Λίβανο. Ο κ. Περράκης ανέλυσε στην εισήγησή του τα περί της ποινικής καταστολής των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας καθώς και της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και των εθνικών δικαστηρίων σε τέτοιες περιπτώσεις. Ακολούθησε η κα Ελένη Μίχα, Δικηγόρος και Ερευνήτρια του Τομέα Διεθνών Σπουδών Νομικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α. η οποία έθεσε την προβληματική της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα ad hoc διεθνή ποινικά δικαστήρια που συστάθηκαν από τον Ο.Η.Ε. για την εκδίκαση εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.

Οι εισηγήσεις των προσκεκλημένων για τη δεύτερη συνεδρία, όπως αυτή του γνωστού δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη -με τη μεγάλη του εμπειρία στην κάλυψη πολεμικών γεγονότων αλλά και δικών για διάπραξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας (Μιλόσεβιτς, Γιουτσένκο)- σχετικά με τη δημοσιογραφική κάλυψη περιπτώσεων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, αυτή της κας Μαρίας Γαβουνέλη -Λέκτορα Διεθνούς Δικαίου Ε.Κ.Π.Α.- σχετικά με το status των αιχμαλώτων πολέμου και την τρίτη Σύμβαση της Γενεύης αλλά και αυτή της κας Ζωής Κωνσταντοπούλου, Δικηγόρου, σχετικά με τους κινδύνους για τις εγγυήσεις της δίκαιης δίκης και τα θεμελιώδη δικαιώματα σε περιπτώσεις δικών για διεθνή εγκλήματα προκάλεσαν επανειλημμένως τις ενστάσεις του κ. Περράκη και την ανάπτυξη αντεπιχειρημάτων από μέρους του. Ο κ. Περράκης αντεπιχειρηματολόγησε όσον αφορά στον πολιτικό χαρακτήρα των δικών για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας απαντώντας στον επικριτικό της ορθής λειτουργίας των διεθνών δικαστηρίων κ. Βαξεβάνη αλλά και όσον αφορά στο βαθμό εξασφάλισης των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας απαντώντας στην κα Κωνσταντοπούλου. Άξιες λόγου ήταν και οι καίριες παρεμβάσεις της κας Γαβουνέλη καθώς και οι διαφωτιστικές απαντήσεις που έδινε στα ανακύπτοντα ερωτήματα.

Την πρώτη ημέρα των εισηγήσεων και της συζήτησης που ανέβασε την αδρεναλίνη των εισηγητών αλλά και το ενδιαφέρον των παρευρισκομένων συντόνισε ο κ. Νέστωρ Κουράκης, Καθηγητής Εγκληματολογίας και Σωφρονιστικής Ε.Κ.Π.Α. και Διευθυντής του Εργαστηρίου Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών Ε.Κ.Π.Α. χωρίς την καθοδήγηση και την άριστη συνεργασία  του οποίου η επιτυχία της διημερίδας αυτής θα ήταν αμφίβολη. Ο κ. Κουράκης, δε, δεσμέυτηκε από μικροφώνου για την έκδοση των πρακτικών της διημερίδας στη σειρά των εκδόσεων του Ε.Π.&Ε.Ε.

Τη δεύτερη ημέρα των εργασιών άνοιξε με εισήγησή του ο κ. Αντώνιος Μπρεδήμας, -Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Ε.Κ.Π.Α.- ο οποίος ανέπτυξε τη θεματική της εσχάτης των ποινών, τη θανατική ποινή και της διεθνούς κατοχύρωσης της απαγόρευσης της επιβολής της. Ακολούθησε ο κ. Δημήτριος Φατούρος, υπεύθυνος του Γραφείου για την Ελλάδα και την Κύπρο στο Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του Ο.Η.Ε. (UNRIC) ο οποίος παρουσίασε τη θέση του Ο.Η.Ε. για τη δίκη και την εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν. Το πρώτο αυτό «τραπέζι» της δεύτερης ημέρας των εργασιών έκλεισε με την τοποθέτηση του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας και την θέση αυτής σχετικά με την πολύκροτη δίκη διά του στόματος του εκπροσώπου της κ. Σπύρου Απέργη. Τα «βέλη» των παρευρισκομένων δέχτηκε κατά κύριο λόγο ο κ. Φατούρος ο οποίος κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις των φοιτητών που "εκτελούσαν" το κύρος του Ο.Η.Ε. σχετικά με τις προσπάθειες  εξασφάλισης της διεθνούς ειρήνης από μέρους του.

Ομολογουμένως τη δεύτερη ημέρα το ενδιαφέρον μονοπώλησε η κα Ίρις Αυδή-Καλκάνη, δικηγόρος και μέλος του Ε.Σ.Ρ., προκαλώντας πλήθος ερωτήσεων με την εισήγησή της στη δεύτερη συνεδρία σχετικά με την προστασία των ανηλίκων από τη μετάδοση σκηνών βίας από την τηλεόραση. Αξιόλογες ως προς το επιστημονικό τους περιεχόμενο ήταν οι εισηγήσεις των κυριών Σοφίας Βιδάλη, επίκουρης Καθηγήτριας Εγκληματολογίας στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης αλλά και της κας Χριστίνας Αναστασιάδου, ασκούμενης δικηγόρου και φοιτήτριας του Μεταπτυχιακού Π.Σ. Ποινικών Επιστημών Ε.Κ.Π.Α.. Η κα Βιδάλη ανέλυσε το τι εισί τρομοκρατία του πολέμου και τα εγκλήματα του κράτους, εμμένοντας στην περίπτωση του Ιράκ ενώ η κα Αναστασιάδου με τη σειρά της παρουσίασε την πορεία της σύστασης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και τον ρόλο των Η.Π.Α. .

Τη δεύτερη ημέρα των εισηγήσεων συντόνισε και εμπλούτισε με τις εύστοχες παρατηρήσεις του ο Καθηγητής Ποινικού Δικαίου Ε.Κ.Π.Α. και Διευθυντής του Τομέα Ποινικών Επιστημών κ. Λεωνίδας Κοτσαλής.

 Κατά γενική παραδοχή, η διημερίδα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Η ικανοποίηση, μάλιστα, των παρευρισκομένων αποτυπώθηκε στο ότι στο τέλος και των δύο ημερών κατά τις οποίες διεξήχθη η λόγω επιστημονική διοργάνωση το μεγαλύτερο μέρος του κοινού απηύθηνε ερωτήσεις στους εισηγητές και τοποθετήθηκε για τα ζητήματα που ανέκυψαν μέσα από τις αναλύσεις. Χαρακτηριστικό του αξιοσημείωτου ενδιαφέροντος που προκλήθηκε –και είναι μάλλον και ίδιον επιτυχημένων διοργανώσεων(!)- το ότι η συζήτηση για τα όσα ειπώθηκαν από εισηγητές, φοιτητές και λοιπό κοινό συνεχίστηκε για ώρα και μετά τη λήξη.......