της Αρτεμισίας Παππά,
φοιτήτριας Νομικής Σχολής Αθηνών
και
του Κωνσταντίνου Πανάγου,
φοιτητή Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης
Η απεργία πείνας των κρατούμενων και οι εκτεταμένες διαμαρτυρίες τον Νοέμβριο του 2008 για τις συνθήκες που επικρατούν στις φυλακές της χώρας μας δεν μπορούν να μας αφήσουν ανεπηρέαστους και βρήκαμε την ευκαιρία να ρωτήσουμε την δική σας γνώμη επί ενός τόσου σημαντικού θέματος. Τα γεγονότα που διαδραματιστήκαν στο τέλος του 2008 στα σωφρονίστηκα καταστήματα κάνουν αναγκαία την ερώτηση:
«Πιστεύετε πως πρέπει να επέλθουν αλλαγές στις συνθήκες κράτησης στη χώρα μας; Εάν ναι, ποιες πρέπει να είναι αυτές;»
ΑΘΗΝΑ
Γιάννης, 24 ετών, στρατιωτικός
Εννοείται πως πρέπει να αλλάξουμε το όλον σύστημα τόσο για την ίδια την κοινωνία αλλά κυρίως για τους κρατούμενους. Πρέπει να δαπανήσουμε χρήματα για την βελτίωση των φυλακών γιατί άνθρωποι είναι και αυτοί και πρέπει να προασπίσουμε τα δικαιώματα τους και να τους δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Η μόρφωση τους και η ενασχόληση τους με δραστηριότητες είναι πρωτεύοντα ζητήματα. Όμως θα πρέπει να φροντίσουμε ιδιαιτέρως για την ιατρική τους περίθαλψη και την ψυχολογική τους ενίσχυση.
Αναστασία, 26 ετών, φιλόλογος
Αλλαγές πρέπει να γίνουν στις υποδομές των σωφρονιστικών καταστημάτων κυρίως όμως στην αντίληψη μας ότι η φυλάκιση είναι εκδίκηση για ότι έκανε ο δράστης . Έμφαση οφείλουμε να δώσουμε στις φυλακές ανηλίκων. Οι έφηβοι παραβάτες έχουν ανάγκη από εκπαίδευση για να ενταχθούν ομαλά στη κοινωνία. Στην Ισπανία ένας δικαστής επέβαλε σε έναν έφηβο hacker ως ποινή την κοινωνική εργασία να προσφέρει 100 μαθήματα υπολογιστών σε παιδιά. Με αυτή την τεχνική το 80% των εφήβων δεν πράττει πάλι εγκληματική πράξη ενώ στη χώρα μας το 80% συνεχίζει να παραβιάζει το νόμο.
Δημήτρης, 20 ετών, φοιτητής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.
Είναι απαραίτητες οι αλλαγές στις συνθήκες κράτησης. Δεν χρειάζονται μόνο χρήματα για να αλλάξουν τα πράγματα. Ουσιαστικά θα πρέπει να μην είναι κοινές οι φυλακές για τους εγκληματίες ανεξαρτήτως ποινών και εγκλημάτων που έχουν πράξει. Το σύστημα δεν λειτουργεί σωφρονιστικά αλλά τους κάνει expert. Επίσης πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των κρατουμένων για να βελτιωθούν οι συνθήκες. Ότι και να έχει κανείς αξίζει τις ελάχιστες συνθήκες διαβίωσης, αξιοπρεπείς κελιά, τουαλέτες και προαύλιο. Η αξία του ανθρώπου πρέπει να προστατεύεται με κάθε τρόπο. Πρέπει να ενδιαφερθούμε για την παιδεία και τη ενασχόληση τους με δραστηριότητες και με τις τέχνες.
Γιάννα, 61 ετών, συνταξιούχος εκπαιδευτικός
Πιστεύω στην επανένταξη και επομένως πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, δεν πρέπει να τιμωρούμε για αυτό που έγινε, αφού δεν ξεχνιέται όπως είπε και ο Πλάτωνας στον Πρωταγόρα.
Αγάπη, 32 ετών, ιδιωτική υπάλληλος
Ναι, φυσικά. Πρέπει να αντιμετωπίζονται με πιο ανθρώπινους όρους. Οι συνθήκες υγιεινής πρέπει να είναι καλύτερες. Πρέπει να διδάσκονται το πολιτισμό αλλά να ζούνε και πολιτισμένα.
Βασίλης, 58 ετών, χημικός μηχανικός
Πιστεύω ότι οι συνθήκες κράτησης πρέπει να είναι αξιοπρεπείς αλλά μέχρι εκεί. Το κράτος πρέπει να δαπανήσει κατ’ αρχήν τον προϋπολογισμό του για τις ουσιαστικές ανάγκες της κοινωνίας και μετά των φυλακισμένων.
Αριάδνη, 24 ετών, διακοσμήτρια
Εννοείται πως υπάρχει πρόβλημα. Πρέπει να θεμελιωθεί ένα εκσυγχρονισμένο σύστημα φυλάκισης και να βρεθεί στο επίκεντρο ο άνθρωπος όχι η τιμωρία. Η καλυτέρευση πρέπει να ξεκινήσει με την κάλυψη των βασικών τους αλλαγών και να προχωρήσει στα πνευματικά προγράμματα και στην προσφορά κοινωνικής εργασίας.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Παναγιώτης, 23 ετών, Φοιτητής Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η αλήθεια είναι ότι δε γνωρίζω ιδιαίτερα επί του θέματος. Λόγω της πρόσφατης επικαιρότητας, ενημερώθηκα για τα προβλήματα που υφίστανται στις ελληνικές φυλακές. Θεωρώ ότι το βάρος πρέπει να πέσει την επάνοδο αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία. Το ελληνικό κράτος είναι αναγκαίο να τους στηρίξει, ώστε να μην εγκληματήσουν ξανά. Είναι απαραίτητο να γίνει συνείδηση από τους πάντες ότι ο στόχος της ποινής πρέπει να είναι ο σωφρονισμός. Διαφορετικά, θα έχουμε αποτύχει ως κοινωνία γενικά.
Άννα, 25 ετών, Νομικός
Νομίζω ότι το πρόβλημα του υπερπληθυσμού είναι το σοβαρότερο που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα. Δεν είναι δυνατόν να ζουν τόσοι κρατούμενοι σε ένα κελί, που δεν εξασφαλίζει τα στοιχειώδη για τη διαβίωση ενός ατόμου. Ασφαλώς και θίγεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια με αυτό τον τρόπο και κανείς δε μπορεί να σωφρονιστεί υπό αυτές τις συνθήκες. Ούτε είναι δυνατόν να αποφευχθούν εντάσεις μεταξύ των κρατούμενων.
Χαρά, 22 ετών, Φοιτήτρια Ψυχολογίας Α.Π.Θ.
Έχω την εντύπωση πως η διαρκής ψυχολογική υποστήριξη των κρατουμένων είναι απαραίτητη για το σωφρονισμό τους και την ομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία. Οι συνέπειες του εγκλεισμού στη ψυχοσύνθεση αυτών των ανθρώπων είναι σίγουρα σοβαρή και για αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται από ειδικούς. Πρόσφατα, άκουσα σε σχετική ενημερωτική εκπομπή ότι οι ψυχολόγοι στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας είναι ελάχιστοι και δεν επαρκούν για την υποστήριξη μεγάλου μέρους των κρατουμένων.
Hλίας, 32 ετών, Φιλόλογος
Το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ανεξάντλητο. Δυστυχώς, από αυτά που άκουσα ιδίως την τελευταία περίοδο, τα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν είναι πάρα πολλά. Ένα από αυτά είναι και η επικοινωνία των κρατουμένων με τους συγγενείς του. Πρέπει διεξάγεται δίχως σημαντικά εμπόδια, όπως είναι το τζάμι που υπάρχει μπροστά τους. Είναι απάνθρωπο να μη μπορείς να μιλήσεις με μέλη της οικογένειάς σου διαφορετικά.
Αγγελική, 46 ετών, Οικιακά
Τα ζητήματα υγιεινής είναι πολύ σοβαρά. Δε μπορείς επιβάλεις μια ποινή σε κάποιον και να τον αναγκάζεις να ζει υπό αντίξοες συνθήκες. Σίγουρα και πρέπει να συνειδητοποιήσει το λάθος που έκανε, αλλά όχι μέσω της τιμωρίας, αλλά μέσω του σωφρονισμού. Όταν δεν του επιτρέπεις να ζει ως άνθρωπος, δε μπορείς να αξιώνεις το σωφρονισμό του.
Γιώργος, 24 ετών, Φοιτητής Σχολής Θετικών Επιστημών Α.Π.Θ.
Γενικά, θεωρώ ότι πρέπει αλλάξουν πολλά στις φυλακές. Το ζήτημα είναι δαιδαλώδες. Δυστυχώς, τα προβλήματα που υπάρχουν είναι πολλά. Έχω ακούσει ότι μένουν πάρα πολλά άτομα σε ένα κελί και αυτό το πρόβλημα, ασφαλώς, αποτελεί πηγή για σωρεία άλλων. Δε μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να συγκατοικώ εύκολα με ένα άτομο… και με τίποτα δε μπορώ να διανοηθώ πως ζουν αυτοί οι άνθρωποι.
