1) Ποιες είναι οι σπουδές σας και ποια η σημερινή σας θέση;

Σπούδασα Νομικά, Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκα στο εξωτερικό, στον Καναδά, στην Γερμανία, στην Ολλανδία, αλλά, κυρίως, στην Γαλλία στην Εγκληματολογία, στην Φιλοσοφία και στην Κοινωνιολογία του Δικαίου, στην Ιστορία των Θεσμών, στο Συγκριτικό Δίκαιο και στις Ευρωπαϊκές Σπουδές. Έλαβα τρία Μεταπτυχιακά Διπλώματα (Diplômes d’Études Supérieures) και το κρατικό διδακτορικό Δίπλωμα στο Δίκαιο ( Doctorat d’État en Droit) με την ανώτατη διάκριση «Très Honorable avec Éloge spécial du Jury» από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου.
Σήμερα, μετά από υπερτριακονταετή υπηρεσία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, εικοσαετή διεύθυνση του Τομέα Εγκληματολογίας, και διδασκαλία σε γνωστά ξένα Πανεπιστήμια, είμαι Ομότιμος Καθηγητής και διευθύνω το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.

2) Ξεκινήσατε να ασχολείστε με την εγκληματολογία σε μία περίοδο που στην Ελλάδα δεν ήταν ακόμη τόσο αναπτυγμένη. Πώς προέκυψε η επιλογή σας αυτή;

Δεν είναι πολύ γνωστό, όμως, η χώρα μας ήταν κάποτε πρωτοπόρος στη διδασκαλία της Εγκληματολογίας, κυρίως λόγω του αειμνήστου δασκάλου μου Κωνσταντίνου Γαρδίκα. Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέφθηκε ως Πρωθυπουργός το 1929 την Ελβετία του γνώρισαν τον Γαρδίκα, διαπρέποντα Υφηγητή (όχι Εγκληματολογίας) στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ένα εκ των τότε αποκαλουμένων τεσσάρων «σοφών» που είχαν συντάξει το 1923 το Καταστατικό της μετέπειτα αποκληθείσας Ιντερπόλ. Μόλις επέστρεψε στην Ελλάδα ο Βενιζέλος, (μετά από εισήγηση του συνοδεύοντος αυτόν παλαιού του φίλου από την εποχή του Θερίσου και την ίδρυση του Κόμματος των Φιλελευθέρων, γερουσιαστή και εγκρίτου ποινικολόγου και εγκληματολόγου, στον οποίο οφείλουμε την μονογραφία «Η εγκληματούσα γυναίκα» του εκδοτικού οίκου Ελευθερουδάκη», την μετάφραση του σημαντικού για την εποχή του έργου του Guilhermet «Το εγκληματικό περιβάλλον» του ίδιου εκδοτικού οίκου, την προετοιμασία και σύνταξη της Εισηγητικής Έκθεσης στην Γερουσία για τα «Παιδικά Δικαστήρια»,κ.α Ευστρατίου Φωτάκη), ίδρυσε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ειδική Έδρα Εγκληματολογίας και λίγο αργότερα το 1932 στο Πάντειο (όπου ο Φωτάκης ήταν Μέλος της πρώτης εξαμελούς Διοικούσας Επιτροπής) αντίστοιχη Έδρα «Ανακριτικής και Εγκληματολογίας» με πρώτο Καθηγητή τον Κωνσταντίνο Γαρδίκα. Εκείνη την εποχή μόνο το Βέλγιο διέθετε ξεχωριστή Έδρα Εγκληματολογίας. Όλες οι άλλες χώρες, που στη συνέχεια μας προσπέρασαν και ίδρυσαν Σχολές Εγκληματολογίας, Ινστιτούτα Εγκληματολογίας κλπ., μόνο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο προχώρησαν σε κάτι τέτοιο.
Όλα αυτά για να απαντήσω στο ερώτημά σας και να σας πω πως, όπως φαίνεται, τίποτε δεν είναι πλήρως τυχαίο. Συμβαίνει ο Ευστράτιος Φωτάκης να ήταν θείος μου, αδελφός της γιαγιάς μου συγκεκριμένα και να συνεχίζω το δικηγορικό του γραφείο που ιδρύθηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα, με την ενδιάμεση διαδοχή του άλλου θείου μου, εγκρίτου δικηγόρου αλλά όχι εγκληματολόγου, Ευστρατίου Βίγλη. Όταν, ακμαίος ακόμη, ο Ευστράτιος Φωτάκης απεβίωσε, ήμουν δώδεκα ετών. Κληρονόμησα ένα μέρος της μεγάλης του Βιβλιοθήκης στην οποία τα εγκληματολογικά βιβλία, σε ξένες κυρίως γλώσσες, ήταν πάμπολλα. Κι επειδή είχα από πολύ νωρίς μια σχετική άνεση με τις ξένες γλώσσες, εξ απαλών ονύχων, θα μπορούσε να πει κανείς, άρχισα να μυούμαι στα της Εγκληματολογίας. Και ξέρετε ποια σημασία έχουν οι επιδράσεις στην παιδική-εφηβική ηλικία. Δεύτερο σημαντικό παράγοντα για την ενασχόλησή μου με την Εγκληματολογία αποτέλεσε η διδασκαλία στη Νομική Σχολή του Κωνσταντίνου Γαρδίκα και, στη συνέχεια, εκείνη του Jacques Léauté στη Νομική Σχολή του Στρασβούργου και οι έρευνες μαζί του στο Ινστιτούτο Εγκληματολογίας του ίδιου Πανεπιστημίου.

3) Με αφορμή τη συμπλήρωση 75 χρόνων διδασκαλίας της Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και κάνοντας έναν απολογισμό των όσων επιτεύχθηκαν, ποιες είναι οι άμεσες προσδοκίες στη συνέχεια;

Εκκρεμεί η δημιουργία αυτοτελούς Τμήματος Εγκληματολογίας. Η πρωτοπόρος κάποτε Ελλάδα δεν μπορεί να παραμένει ουραγός. Το σχετικό αίτημα, μετά από σχετική ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου βρίσκεται στο Υπουργείο Παιδείας. Ήδη από το 1956, με την σχετική Έκθεση της UNESCO, τέθηκαν σε σωστές βάσεις οι προϋποθέσεις ορθής διεπιστημονικής εγκληματολογικής εκπαίδευσης, μέσα σε ανεξάρτητα Τμήματα ή Ινστιτούτα, μέσα στα πλαίσια Σχολών Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Τις προϋποθέσεις που θέτει η Έκθεση πληροί μόνο το Πάντειο στη χώρα μας. Πρώτες εφαρμογές της υπόδειξης αυτής της Έκθεσης ήταν η ταυτόχρονη δημιουργία το 1960 της περίφημης Σχολής Εγκληματολογίας του Μόντρεαλ και του Ινστιτούτου Εγκληματολογίας του Καίμπριτζ.

4) Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος και η συμμετοχή του εγκληματολόγου στη διαμόρφωση της αντεγκληματικής πολιτικής στη σύγχρονη Ελλάδα και μέσα από ποιους βασικούς θεσμικούς φορείς μπορεί να επιτευχθεί;

Ο ρόλος αυτός έπρεπε να είναι νευραλγικός, αλλά δεν ξέρω αν μπορεί να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Συνήθως, και όχι μόνο στη χώρα μας, οι εγκληματολόγοι δεν εισακούονται ή δεν καλούνται καν να εκφέρουν τις απόψεις τους, παρότι είναι εξαιρετικά χρήσιμη, για να μην πω απολύτως απαραίτητη, η συμμετοχή τους στις Υπηρεσίες που εξαρτώνται από τα Υπουργεία Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Κοινωνικής Αντίληψης, Παιδείας κλπ.

5) Με βάση την εμπειρία σας από τη συμμετοχή σας σε ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς, ποιες από τις δράσεις τους αξιολογείτε θετικότερα ως προς τη συμβολή τους στην αντεγκληματική πολιτική;

Παρακολουθώντας τα τελευταία σαράντα χρόνια συστηματικά τις σχετικές δραστηριότητες και μετέχοντας στα οργανούμενα από τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς συνέδρια, συμπόσια, ημερίδες, κλπ(έχω παραστεί σε πάνω από τριακόσια), μπορώ με ασφάλεια να πω πως το έργο που έχουν επιτελέσει είναι σημαντικό. Έχουν βοηθηθεί σε μεγάλο βαθμό και από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν εκάστοτε και τις πιέσεις που ασκούν ορισμένες εξαιρετικά δραστήριες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Δυστυχώς, συχνά οι προτάσεις τους, οι Συστάσεις τους, ακόμη και οι Αποφάσεις τους, δεν εφαρμόζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις.