Συνέντευξη στις:

Το πρώτο μου αν θέλεις, κατά κάποιον τρόπο ενδιαφέρον για την εγκληματολογία, ας  το πούμε καλύτερα ερέθισμα, ήταν στο ναυτικό, όπου ως φαντάρος, στη Σούδα της Κρήτης, ήμουν υπεύθυνος του γραφείου δικαστικών υποθέσεων και των ανακρίσεων που γινόταν σε ναύτες. Εγώ, (επειδή είχα παραμείνει ναύτης και δεν είχα γίνει αξιωματικός εκείνη την χρονιά, με την χούντα δεν έκαναν αξιωματικούς, παρόλο που είχαμε τελειώσει την νομική), ήμουν απλώς ναύτης και έβλεπα τους κατηγορουμένους που έρχονταν στο γραφείο, τους συναναστρεφόμουν και έτσι είχα μια επαφή, έβλεπα την προσωπικότητα τους, περιπτώσεις για ναρκωτικά, τροχαία, σωματικές βλάβες, κλοπές, ηδονοβλεψίες, τέτοια πράγματα και πολλά αδικήματα. Από εκεί, με τράβηξε πάρα πολύ αυτή η ανάλυση της προσωπικότητας του «παραβατικού», ας πούμε κατά κάποιο τρόπο. Αυτό ήταν το πρώτο μου ερέθισμα. 

WHO IS WHO

Ονομα: Αντώνης Επώνυμο : Μαγγανάς Τόπος γέννησης: Χίος Επάγγελμα–ιδιότητα: Καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο   Ερευνητικά Ενδιαφέροντα: Ποινικό Δίκαιο, Αντεγκληματική Πολιτική, Κακοποίηση και Παραμέληση Παιδιών, Παραβατικότητα Ανηλίκων (συμμορίες), Σεξουαλικά Αδικήματα, Κακοποίηση Γυναικών, Οργανωμένο Έγκλημα, Φυλακή, Δικαιώματα Κρατουμένων   Αγαπημένη ταινία: «Άγριες Φράουλες» (WILD STRAWBERRIES, 1957) Αγαπημένο βιβλίο : "Λόγος περί της μεθόδου" του Ντεκάρτ Ρενέ Είδος μουσικής που προτιμά: Έντεχνο και ελληνική μουσική με μπουζούκι (π.χ. Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Ηλίας Ανδριόπουλος κ.α.) Αγαπημένο ενδιαφέρον Βόλεϋ Αγαπημένη χώρα προορισμού: Καναδάς Αν δεν ήταν εγκληματολόγος θα ήθελε να είναι: Ιστορικός

Μετά λοιπόν αποφάσισα να συνεχίσω τις σπουδές μου σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στη Γαλλία, γιατί είχα την δυνατότητα λόγω του Γαλλικού Ινστιτούτου και έκανα μεταπτυχιακό στο ποινικό και στις εγκληματολογικές επιστήμες, στο Παρίσι. Το διδακτορικό μου δεν το τελείωσα, γιατί δεν είχα άλλη υποτροφία και αποφασίσαμε (με την γυναίκα μου) να φύγουμε, να μεταναστεύσουμε στον Καναδά.

Πρώτα πήγαμε στο Μόντρεαλ, όπου ήρθα σε επικοινωνία με τον Szabo Denis τον περίφημο Kαθηγητή, στην σχολή εγκληματολογίας του Μόντρεαλ, αλλά μου είπε ότι για να κάνω διδακτορικό στην εγκληματολογία έπρεπε να κάνω ορισμένα μαθήματα, όπως στατιστικές, ποιοτικές έρευνες, ποσοτικές και τέτοια πράγματα, και θα έχανα οπωσδήποτε ένα χρόνο τουλάχιστον, για να τα πάρω όλα αυτά. Επομένως, προτίμησα και πήγα σε ένα γαλλόφωνο καθαρά πανεπιστήμιο νομικής, εφόσον είχα τελειώσει και νομική, όπου εκεί γράφτηκα στο διδακτορικό και μου πρόσφεραν θέση βοηθού ερευνητή, το 1977. Δυο χρόνια μετά, έγινα τακτικός Kαθηγητής στο ποινικό δίκαιο. 

Κράτησα όμως πάντοτε τις επαφές με την εγκληματολογία και τη σχολή της εγκληματολογίας στο Μόντρεαλ, δηλαδή ήμουν πάντα μεταξύ των δυο. Δεν ήθελα να είμαι καθαρά ποινικός ή καθαρά εγκληματολόγος και αυτό δεν το μετάνιωσα ποτέ, μπορεί να μην προχώρησε η θεωρητική ανάλυση του ποινικού αλλά από την άλλη είχα αυτό τον πλούτο κοντά μου των εγκληματολογικών στοιχείων κοινωνιολογικού χαρακτήρα, γιατί η σχολή εγκληματολογίας στο Μόντρεαλ είναι κοινωνιολογικής προέλευσης. 

Αυτά ήταν τα βασικά, βέβαια, όπως σας είπα, η κατάσταση στον Καναδά ήταν η ιδανική, διότι αν έβλεπαν ότι είχες κέφι για να κάνεις κάτι, σου παρείχε τα πάντα, το πανεπιστήμιο σου έδινε μέχρι και βοηθούς.  Για να σας δώσω ένα παράδειγμα μόνο, όταν αποφάσισα να κάνω το μάθημα στους κρατουμένους, ποινικού δικαίου, της φυλακής, και τους έφερνα στο πανεπιστήμιο, το πανεπιστήμιο δέχτηκε την πρωτοβουλία, μου έδωσε βοηθό, που εγώ δεν είχα ζητήσει, και μάλιστα δεν τον ήθελα κιόλας, γιατί ήθελα εγώ να έχω την ευθύνη του μαθήματος. 

Η εγκληματολογία στην Ελλάδα στερείται εμπειρικής έρευνας και στην σύνδεση των επιστημών μεταξύ τους. Δηλαδή στο τομέα των κοινωνικών επιστημών πρέπει να είναι οι επιστήμες μεταξύ τους δεμένες γιατί η μια εξαρτάται από την άλλη, δηλαδή αν δεν έχεις κοινωνικές υποδομές, αν δεν έχεις κοινωνικούς λειτουργούς, αν δεν έχεις κοινωνιολόγους, αν δεν έχεις ψυχολόγους και εγκληματολόγους μαζί, δεν μπορείς να φτιάξεις κάτι το οποίο θα σου φέρει αποτελέσματα, οπότε αναγκαστικά ανακυκλώνεσαι στο ίδιο και στο ίδιο. Όταν αρχίσουν και δουλεύουν αυτοί οι κλάδοι, ο ένας δίνει στοιχεία στον άλλον, παίρνεις υλικό από τον άλλον. Για παράδειγμα το πόρισμα που κοίταξα για ΄΄τις συμμορίες στον δρόμο΄΄, ήταν μια συνεργασία εγκληματολόγων, κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων. Είχε γίνει μια καταπληκτική δουλειά. Δηλαδή όλη η διαδικασία, από το πως θα μπαίνανε μέσα στην συμμορία, έπρεπε να δουλευτεί πρώτα, αυτός που θα έμπαινε, να πάρει μια....κατάρτιση ας πούμε, πως πρέπει να μπει, πως να χειριστεί τους νέους κλπ, πως θα το δουλέψει, οι επιστήμονες ήταν διαρκώς σε συνεννόηση. Βλέπετε λοιπόν, το ένα φέρνει το άλλο και έτσι προχωράει η επιστήμη. Αυτά είναι που μας λείπουν πάρα πολύ στην Ελλάδα.

Επίσης, στην Ελλάδα το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν έχουμε καλούς νόμους, οι οποίοι είναι παρμένοι πολλοί από το εξωτερικό κατευθείαν, αλλά οι νόμοι αυτοί, οι περισσότεροι δεν μπορούν να εφαρμοστούν και ειδικά για τα νέα παιδιά. Εκεί είναι το μεγάλο πρόβλημα. Π.χ. το Κεμπέκ θεωρείται μια από τις, ίσως η καλύτερη επαρχία του Καναδά, όσον αφορά τον χειρισμό των παιδιών, και ενώ στις άλλες επαρχίες η εγκληματικότητα των ανηλίκων αυξάνει, βρίσκεται στο Κεμπέκ να μειώνεται γιατί έχει καθαρό προνοιακό σύστημα. Πριν πάει το παιδί στον εισαγγελέα (αν θα πάει τελικά) οι αρχές έχουν απευθυνθεί στην διεύθυνση προστασίας νεότητας, έχουν κοινωνικούς επιστήμονες εκεί και εξετάζεται η περίπτωση του. Μόνο στην περίπτωση που δουν ότι είναι ένα παιδί το οποίο έχει προβλήματα, πρέπει να έχει  π.χ. ...ένα μάθημα ας πούμε, σωφρονισμού, κατά κάποιο τρόπο, θα το παραπέμψουν στον εισαγγελέα. Όλες οι άλλες περιπτώσεις λύνονται εξωδικαστικά. Θυμάμαι μια καταπληκτική περίπτωση, παιδιά που τα είχανε βάλει σε κέντρο υποδοχής, είχαν  πέντε παιδιά έναν ψυχολόγο, πέντε παιδιά, full time ψυχολόγο. Είναι τρομερό! Καταλαβαίνετε τι χρόνο αφιέρωνε σε αυτά τα παιδιά ο επιστήμονας αυτός, με αποτέλεσμα όταν τα ρώτησαν στο τέλος που ήταν να βγουν, τι πρόβλημα θα αντιμετωπίσετε όταν βγείτε, αυτά απάντησαν "θα ξαναβρεθούμε  στην ίδια κατάσταση". Δηλαδή σαν να ζούσαν σε έναν μαγικό κόσμο μέχρι τότε! 

Πριν τελειώσω με τον Καναδά θα ήθελα να πω ότι ήμουν πάρα πολύ τυχερός, διότι ήταν πραγματικά ο χρυσός αιώνας που λέω για πολλά θέματα! Η  χρυσή εγκληματολογία, η ποινική επιστήμη, οι αποφάσεις των δικαστηρίων, του ανώτατου κτλ, οι επιτροπές έρευνας, μεταρρυθμίσεις του δικαίου του Καναδά... ήταν όλα γραμμένα σε  καταπληκτικά βιβλία! Τότε, τα μοίραζαν δωρεάν στα πανεπιστήμια. Θυμάμαι κάθε εβδομάδα έβλεπα και άλλα, π.χ. στην ευθανασία, στα αδικήματα, κλοπές, ανθρωποκτονία. Τι να σας πω! Απίστευτα πράγματα! Δωρεάν όλα αυτά και τα έδινα στους φοιτητές μου και έφερα μάλιστα πολλά και στην Ελλάδα. Έδιναν δηλαδή χρήματα τότε στην έρευνα, πάρα πολλά. Τώρα έχουν κοπεί και εκεί, έχουν αλλάξει τα πράγματα, αλλά είχα αυτή την ευκαιρία και για μένα ήταν ένας θησαυρός όλα αυτά.

Η εμπειρία στο Πάντειο πανεπιστήμιο, με τους φοιτητές είναι η ίδια όπως και στον Καναδά. Πάλι υπέροχη και θαυμάσια με εξαιρετικά παιδιά που κάνουν εξαιρετικές εργασίες και βοήθησαν σε πολλές έρευνες. Η επαφή με τα παιδιά είναι πάρα πολύ σημαντική. ( Δεν είναι τυχαίο που είστε ο αγαπημένος καθηγητής όλων!) Όχι παιδί μου, δεν είμαι, εγώ εξάλλου το έχω πει, και με ξέρετε πάρα πολύ καλά, ότι αυτά τα πράγματα είναι αμοιβαία. Κοίταξε είναι, αλήθεια, ότι όταν κάνεις κάτι που σου αρέσει, είναι και διαφορετική η απόδοσή σου και η σχέση σου με τους άλλους. Δεν αισθάνεσαι ανασφάλεια ή κόπο. Όταν αγαπάς και σέβεσαι τα παιδιά θα σου το ανταποδώσουν. Άνθρωποι είμαστε όλοι... και ποτέ δεν θεώρησα ότι είμαι κάποιος, ποτέ. Απλά θεώρησα ότι είμαι κάποιος μεγάλος στην ηλικία πια, ο οποίος έχει μαζέψει υλικά μέσα του! Μόνο αυτό, και αντίθετα στα παιδιά βρίσκω έναν τρομερό αυθορμητισμό, μια τρομερή φαντασία. Μου έχουν κάνει εργασίες, μέχρι τώρα, καταπληκτικές, τις οποίες έχουμε δημοσιεύσει, τις έχω δώσει σε εφημερίδες, με το όνομα τους φυσικά. Τα προβάλω, όποτε μπορώ και δεν το μετάνιωσα ποτέ, δίνοντας πρωτοβουλία στους φοιτητές, οι οποίοι πάντα θα σου δώσουν κάτι ωραίο, κάτι πρωτότυπο κλπ. Αλλά σας είπα, το θέμα είναι να δώσεις εμπιστοσύνη στα παιδιά, να τα αγαπήσεις...μια τάση που υπάρχει σε ορισμένους ανθρώπους να τα βλέπουν με καχυποψία... δηλαδή για παράδειγμα μου λένε είσαι ελαστικός στην διόρθωση σου, μα στην διόρθωση ήμουν ελαστικός από το πρώτο μάθημα που έδωσα το 1977, δεν άλλαξα καθόλου την βαθμολογία μου, απλά ήταν πράγματι ένας βαθμός ίσως παραπάνω από τους άλλους. Το 6 το δικό μου ήταν 5 του άλλου. Δεν μου άρεσε να κόβω, παρά μόνο όταν το παιδί δεν έγραψε. Αυτό το προτιμώ γιατί ο φοιτητής πολλές φορές ερμηνεύει τις ερωτήσεις με έναν τρόπο που πρέπει να καταλάβεις ότι έχει μια άλλη πορεία στην σκέψη του, απάντηση δεν υπάρχει, ειδικά στα εγκληματολογικά θέματα, τα πάντα είναι γκρίζα, δεν υπάρχει ούτε άσπρο ούτε μαύρο, το ξέρετε, το έχουμε πει τόσες φορές στα μαθήματα, όλα είναι σχετικά, επομένως είσαι υποχρεωμένος να σκεφτείς ότι  ο φοιτητής μπορεί να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο.

Κοιτάξτε να δείτε, η εμπειρία μου αυτή ήρθε αφού είχα δουλέψει μέσα στην ομάδα για την προάσπιση των δικαιωμάτων των κρατουμένων, όπου υπήρξα πρόεδρος για δυο χρόνια, πριν ήμουν αντιπρόεδρος. Μετά λοιπόν αποφάσισα ότι κάτι πρέπει να κάνουμε για αυτά τα παιδιά, να τα βγάλουμε από ‘μέσα’. Αυτό που μπορούσα να τους δώσω εγώ ήταν αυτό που δίδασκα, δίδασκα ποινικό δίκαιο, βέβαια, και όπως καταλαβαίνετε οι μισοί στο πανεπιστήμιο ήταν αρνητικοί από την άποψη (και εκεί παρόλο που είναι πιο προοδευτικά) ότι θα τους μάθεις πράγματα που μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να παραβούν τον νόμο. Η απάντησή μου ήταν ότι  είναι πολίτες ελεύθεροι, έχουν δικαίωμα στην μόρφωση, όπως οποιοσδήποτε άλλος και επειδή είναι μια τάξη ανθρώπων που είναι όχι δύσκολη ας πούμε αλλά ευάλωτη κοινωνική ομάδα, πρέπει και εμείς εκεί να βοηθήσουμε. 

Στόχος μου ήταν να τους βάλω στο πανεπιστήμιο, να τους δώσω το μάθημα αυτό στο πανεπιστήμιο και όχι στην φυλακή! Πήγα λοιπόν στην φυλακή, όπου είχα 15 φοιτητές κρατούμενους και εθελοντές απ΄ έξω, και στο 1ο ραντεβού που είχα μαζί τους, με κοίταγαν, με ρώταγαν, ωραίες ερωτήσεις. Επιπλέον ήρθε και η διευθύντρια της γυναικείας φυλακής, η οποία δεν μου είχε δώσει γυναίκες, γιατί ήταν μια θρησκευόμενη,  επιφυλακτική και ήθελε να δει πρώτα πως θα ήταν το μάθημα. Δεν σας κρύβω ότι την στρίμωξαν οι φοιτητές μου αρκετές φορές με ερωτήσεις και εγώ δεν παρενέβαινα σε αυτές τις περιπτώσεις. Είχα απ΄ όλα τα αδικήματα, ανθρωποκτονίες, απόπειρα ανθρωποκτονίας, ληστείες, οικονομικά εγκλήματα, απ΄ όλα τα αδικήματα, η επαφή μου ήταν καταπληκτική! Δεν είδα, μπορώ να σας πω δηλαδή κάτι τρομερό, κάποια διαφορά με τους κανονικούς μου φοιτητές, και αποφάσισα να τους βάλω ερωτήματα. Από τις απαντήσεις που πήρα ήταν καταπληκτικά και το ένα γραπτό το έχω βάλει και στο βιβλίο «Τα ιδιαίτερα ζητήματα ποινικού δικαίου και ποινικής δικονομίας.  Ήταν μια πάρα πολύ  καλή εμπειρία πραγματικά και έκτοτε συνέχισα πάντα να είμαι κοντά στους φυλακισμένους.  Μέχρι που μου πρότεινε ο Αναστάσιος Παπαληγούρας που ήταν συμμαθητής μου στο φροντιστήριο να αναλάβω το κεντρικό συμβούλιο φυλακών. Αυτό που κατάφερα να κάνω, διότι εδώ είναι πάρα πολύ δύσκολα στην Ελλάδα να μπορέσεις να αλλάξεις πράγματα, εκτός από τον χωρισμό των κρατουμένων κατά κατηγορίες, ήταν να κάνω τις συνεδριάσεις του συμβουλίου στα καταστήματα, τα σωφρονιστικά, δηλαδή είπα στα μέλη του συμβουλίου ότι δεν έχουμε καμιά δουλειά να συνεδριάζουμε δίπλα στο γραφείο του υπουργού, πρέπει να πηγαίνουμε μέσα στις φυλακές. Ε, πήγαμε λοιπόν στις φυλακές Κορυδαλλού, ανδρών, γυναικών και στον Αυλώνα. Δυστυχώς ήταν η πρώτη φορά που είχα πάρει 3 μαθήματα να δίνω αντί 2 στο Πανεπιστήμιο και είχα και το συμβούλιο φυλακών, όλο αυτό μου έφερε στρες και να σας πω και λιγάκι απογοήτευση, διότι δεν έβρισκα ανταπόκριση στο υπουργείο, σε αυτά που ήθελα να κάνω ακριβώς! Είχα μια υποτροπή της ασθένειας μου, οπότε αναγκάστηκα να παραιτηθώ. 

Αν πάρετε ένα περιοδικό με δικαστικές αποφάσεις, θα δείτε ότι οι πιο ενδιαφέρουσες είναι με αυτά τα θέματα που θίξατε. Οι άλλες αποφάσεις σχετίζονται με θέματα όπως είναι τα οικονομικά, ακόμα και το οργανωμένο έγκλημα που κοίταζα τώρα τελευταία στον Καναδά και που αποτελεί μια από τις πιο σύγχρονες μορφές εγκλήματος πχ. υποθέσεις που αφορούσανε είτε ξέπλυμα βρώμικου χρήματος είτε να τα επενδύσεις σε σπίτια,  κατάσχεση σπιτιών  κλπ. Ενώ εδώ έχουμε υποθέσεις που σχετίζονται με την ψυχολογία των θυμάτων, με την ψυχολογία των ανθρώπων και σε όλες αυτές τις περιπτώσεις που αναφέρατε, είτε αφορά την πορνογραφία, την πορνεία, την κακοποίηση ανηλίκων, είτε όλα αυτά, έχεις να κάνεις με την ψυχή του ανθρώπου και είναι πολύ πιο ενδιαφέρον από τα άλλα, γι΄ αυτό και στράφηκα προς τα εκεί. Για παράδειγμα η συνέντευξη από έναν οικονομικό εγκληματία που ξέπλενε τα χρήματα είναι ενδιαφέρουσα αλλά δεν έχει το ίδιο ενδιαφέρον με μια κακοποιημένη γυναίκα, είναι τελείως διαφορετικό!

  

Γιατί πιστεύω ότι τελικά η διαφορά μεταξύ ποινικού δικαίου και ποινικής δικονομίας δεν είναι τόσο μεγάλη όσο φαίνεται.  Το ουσιαστικό ποινικό δίκαιο να σας πω είναι καλλιεργημένο βαθύτερα στο ευρωπαϊκό δίκαιο στο ηπειρωτικό, υπάρχουν αναλύσεις αλλά πολύ θεωρητικές αναλύσεις. Πολλές φορές είναι καθαρά θεωρητικές χωρίς αντίκρυσμα. Ενώ η δικαστική πρακτική, η αγγλοσαξονική, στηρίζεται σε πράξεις, σε γεγονότα, δεν έχει νόημα να κάθεσαι μόνο να κάνεις αναλύσεις. 

Αντίθετα, στο επίπεδο της ποινικής δικονομίας, και όταν λέω ποινική δικονομία προσέξτε, μιλάω για ανθρώπινα δικαιώματα. Εδώ στην Ελλάδα η ποινική δικονομία ήταν το πιο βαρετό μου μάθημα.  Στον Καναδά η Ποινική Δικονομία οι περιπτώσεις ήταν πιο συγκεκριμένες, π.χ. σύλληψη, κάποιος ο οποίος οδηγεί μεθυσμένος, τον κυνηγάει η αστυνομία, φτάνει στο σπίτι του, μπορεί να μπει, να τον ακολουθήσει μέσα στο σπίτι ή όχι, έτσι καταλαβαίνει πολύ καλά το παιδί πότε μπορεί να συλλάβει ο αστυνομικός και πότε όχι. Μόνο μέσα από τις περιπτώσεις αυτές καταλαβαίνεις, αλλά τις συνδέεις πάντα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και γίνεται ενδιαφέρον το θέμα. Αυτά τα θέματα είναι δικονομία, όλα αυτά ήταν ο στόχος μου. Πάντα μέσω των πρακτικών περιπτώσεων καταλαβαίνεις το δίκαιο! Διαφορετικά μόνο με θεωρητική ανάλυση για μένα δεν έχει κανένα νόημα. 

Αυτός ήταν και ο λόγος που με έκανε να κάνω αυτή την σειρά των βιβλίων για τον Πολίτη, δηλαδή, ο ποινικός κώδικας για τον πολίτη, ο αστικός κώδικας, το οικογενειακό δίκαιο για τον πολίτη. Πάντα ξεκινούσα με μια απόφαση, με τα περιστατικά της, τι απόφαση λήφθηκε και μετά έδινα το άρθρο, ούτως ώστε ο αναγνώστης να τον τραβήξει αυτό το πρακτικό και να δει μετά τι λέει το άρθρο. Αλλιώς άμα τους δώσεις μόνον το άρθρο δεν έχει κανένα ενδιαφέρον. Το ίδιο κάναμε και στην «Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων», μέσα από παραδείγματα με την Λίλιαν την Καρατζα, το κώδικας οδικής κυκλοφορίας, το ίδιο και αυτό, μόνο έτσι εγώ το καταλάβαινα το δίκαιο. Διαφορετικά θεωρητική ανάλυση χωρίς να έχει πρακτικές περιπτώσεις από δικαστικές αποφάσεις δεν γίνεται εύκολα κατανοητό. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά. Και το τελευταίο μας βιβλίο που βγάλαμε τώρα με την Δήμητρα την Σβουρδάκου είναι η σεξουαλική εγκληματικότητα, όπου πήρα πάρα πολλές πρωτοβάθμιες αποφάσεις. Διότι στις πρωτοβάθμιες έχεις τα περιστατικά σε πολύ μεγαλύτερη ανάλυση απ΄ ότι στο ανώτατο δικαστήριο. Τώρα αυτή τη φορά πήγα αντίθετα, προς τα κάτω και πήρα πρωτοβάθμιες, όπου έχεις εκεί μέσα την κατάθεση του ψυχολόγου, του πραγματογνώμονα, την κατάθεση του αστυνομικού, τους μάρτυρες κατηγορίας και υπερασπίσεως, την αξιοπιστία των μαρτύρων. Είναι σε  άλλο επίπεδο, πιο κάτω, που είναι όμως πιο ενδιαφέρον!  

Κοιτάξτε είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος του εγκληματολόγου, γιατί πάρα πολλά εγκλήματα θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν πραγματικά είχαμε ασχοληθεί με την πρόληψη. Για να σας δώσω ένα πάρα πολύ απλό παράδειγμα, ένας μεγάλος αριθμός εγκλημάτων γίνεται λόγω της αδυναμίας του ανθρώπου να ελέγξει το θυμό του. Και παίρνοντας ως δεδομένο τον θυμό, ως επακόλουθο θα υπάρξει βία π.χ. συμπλοκές στα bars που μπορεί να ξεκινήσει από μια ασήμαντη αφορμή και να καταλήξει σε μια ανθρωποκτονία. Ξέρετε πόσα αδικήματα θα είχαν  αποφευχθεί; Aπίστευτος  αριθμός! Θυμάμαι πολύ καλά τον Τζαννέτο  που είχε έρθει, ως πρώην κρατούμενος τότε,  και είχε δώσει μια εξαιρετική διάλεξη που δημοσιεύτηκε και στο βιβλίο «Το  Εγκληματικό φαινόμενο στην πράξη», μας έλεγε ότι όταν κάναμε μια ληστεία,είχαμε κανονίσει εγώ ποτέ να μην πηγαίνω μέσα στην τράπεζα, διότι τα νεύρα μου, δεν μπορούσα να τα συγκρατήσω και θα έκανα έγκλημα. Δηλαδή ο ίδιος είχε γνώση εαυτόν, ότι είχε αυτό το πρόβλημα. Ε, λοιπόν εφόσον το βλέπουμε γιατί να μην το δουλέψουμε!

Σήμερα έχουμε τα μέσα, έχουμε τις δυνατότητες. Πόσοι άντρες κακοποιούν τις γυναίκες εξαιτίας αυτού, βοηθούντος και του αλκοόλ λίγο, ο οποίος είναι ο χειρότερος συνδυασμός; Τελείωσε, η κακοποίηση είναι δεδομένη. (Άρα πρόληψη και όχι θεραπεία!)

Σαφέστατα πρόληψη και όχι θεραπεία. Τώρα βέβαια πρόληψη όπως το λέτε και εσείς μπορεί να είναι περιστασιακή κλπ και κυρίως μέσω της κοινωνικής ανάπτυξης.

Ο ρόλος του εγκληματολόγου είναι ιδιαίτερα δύσκολος, διότι ο εγκληματολόγος όπως έλεγε ένας καθηγητής μου στο Παρίσι "αλλάζει πολλά καπέλα". Δηλαδή, άλλοτε κοιτάζει το θύμα, άλλοτε θα κοιτάξει τον δράστη, άλλοτε θα κοιτάξει τον περίγυρο, τις αιτίες, τις κοινωνικές αιτίες, το τι έφταιξε, το τι χρειάζεται για να προληφθεί κάτι, επομένως ο ρόλος του είναι ιδιαίτερα δύσκολος. Πρέπει να επιδιώκει μια εξισορρόπηση μεταξύ των δικαιωμάτων των διάφορων εμπλεκομένων, δηλαδή, να μην είναι απόλυτα μόνο για τον παραβατικό, ούτε μόνο για το θύμα, αλλά να προσπαθεί όσο το δυνατόν, χωρίς να λέω ότι είναι εύκολο, πολλές φορές είναι πάρα πολύ δύσκολο, αλλά να προσπαθεί να είναι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικός και να εξισορροπεί αυτά τα δικαιώματα και την σύγκρουση αυτών των δικαιωμάτων να προσπαθεί να την αποφύγει. Βέβαια δεν ξεχνάω καθόλου και το θύμα, το οποίο ειδικά σε περιπτώσεις κακοποίησης κπλ υφίσταται τρομερές, τραυματικές εμπειρίες και όχι μόνο. Ακόμα και σε τροχαία, αδικήματα, με τον τρόπο που θα του φερθούν του θύματος μπορεί να το τραυματίσουν, μιλάω ψυχικά, ανεπανόρθωτα. Επομένως, ο εγκληματολόγος πρέπει να είναι αυτό που λέμε ενεργός συνέχεια.

Τώρα, οι εγκληματολόγοι στην Ελλάδα, αν θα γίνει όπως στο εξωτερικό, αναγκαστικά θα πάρουν την θέση κάποιων άλλων, δηλαδή μπορεί να είναι οι κοινωνικοί λειτουργοί, μπορεί να είναι οι ψυχολόγοι,  για να μπούνε στον χώρο εργασίας, στην αγορά εργασίας, θα βγάλουν ορισμένους άλλους, θα πάρουν την θέση άλλων ανθρώπων, διότι έχουν περισσότερη εξειδίκευση σε ορισμένα θέματα στα οποία απαιτούνται εγκληματολογικές γνώσεις. Είμαστε όμως μακρυά ακόμα στην Ελλάδα, υπάρχουν ορισμένες προσπάθειες, που έχουμε κάνει με τους συλλόγους που έχουνε συσταθεί, π.χ. την Εταιρία Εγκληματολογίας κ.α., Πρέπει να πιεστεί το κράτος να δεχτεί να μπουν οι εγκληματολόγοι εκεί που πρέπει να μπουν π.χ. στις φυλακές, στα κέντρα για ανήλικους, στα κέντρα αποτοξίνωσης, είναι απαραίτητο αυτό το πράγμα, δηλαδή πρέπει να το καταλάβει το υπουργείο κάποια στιγμή και η πίεση από την πλευρά των νέων εγκληματολόγων εσάς, δηλαδή, πρέπει να είναι προς αυτή την κατεύθυνση, να πάρετε τον χώρο, ο οποίος σας ανήκει δικαιωματικά από τους άλλους!

Η μία είναι η εικονική δίκη με τους φοιτητές και η άλλη είναι το μάθημα των κρατουμένων.  Για το μάθημα των κρατουμένων σας περιέγραψα. Σχετικά με την εικονική δίκη στον Καναδά, αυτό ήταν καταπληκτική εμπειρία. Η εικονική δίκη βιασμού που έκανα, την οποία την ανεβάσαμε στο site τώρα του μεταπτυχιακού. Μόνα τους τα παιδιά μεγαλούργησαν. Εγώ τους είπα, όσους σας αρέσει το θέατρο να συμμετάσχετε στην υπόθεση, έτσι ξεκινήσαμε και μου ήρθαν 15 παιδιά στο γραφείο Μόνοι τους μοίρασαν τους ρόλους, εγώ απλά τους είπα την υπόθεση που θα κάνουμε, μόνοι τους έκαναν όλη την δουλειά,  η οποία και ήταν καταπληκτική! Εγώ απλώς διηύθυνα την δίκη και εκείνοι ήταν οι πρωταγωνιστές! Απίθανη δουλειά! Εδώ ακόμα δυστυχώς δεν μπόρεσα να κάνω κάτι παρόμοιο.

Καταρχάς πρέπει να του αρέσει, αν δεν του αρέσει δεν θα τον παρότρυνα. Επιπλέον, εάν έχει ευαισθησίες  προς αυτό το επιστημονικό πεδίο, εάν είναι άνετος στις ανθρώπινες σχέσεις, έχει την επιστημονική περιέργεια να αναλύσει την αιτία ορισμένων καταστάσεων π.χ. αντιμαχία, αντιπαλότητα....κ.λπ., αν έχει αυτήν την περιέργεια, θα έλεγα ότι μπορεί να ασχοληθεί με την επιστήμη της εγκληματολογίας. Βέβαια πρέπει να έχει, άμα το πάμε και έτσι, γερά νεύρα, διότι αν διαβάσεις υποθέσεις κακοποίησης μικρών παιδιών κ.λπ., δεν είναι εύκολες περιπτώσεις να τις διαχειριστείς.