του Κώστα Λεϊμονή,
φοιτητή Νομικής Σχολής Αθηνών
Απρίλιος 2008. Η παγκόσμια κοινή γνώμη συγκλονίζεται από την αποκάλυψη ενός από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα στην ιστορία. Το όνομα του φερόμενου ως δράστη (καθώς λειτουργεί υπέρ του μέχρι τη δικαστική απόφαση το τεκμήριο αθωότητας) Γιόζεφ Φριτσλ, ετών 73. Γεννήθηκε στο Αμστετεν της Αυστρίας∙ εκεί επίσης όπου φέρεται ότι τελούσε επί 24 χρόνια το έγκλημα της σεξουαλικής κακοποίησης και βιασμού κατά της κόρης του, Ελίζαμπεθ, την οποία είχε εγκλεισμένη κρυφά στο υπόγειο του σπιτιού του, ζώντας παράλληλα με την υπόλοιπη οικογένειά του. Μαζί της είχε αποκτήσει 7 παιδιά, ένα εκ των οποίων πέθανε αμέσως μετά τη γέννα, και όπως αποδείχθηκε, το έκαψε ο ίδιος στη ξυλόσομπα. Τέλος, ο Φριτσλ είχε καταδικαστεί και στο παρελθόν και για άλλα εγκλήματα, μεταξύ των οποίων ο βιασμός μιας 24χρονης γυναίκας στην πόλη Λιντς το 1967 και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 18 μηνών.
Το λεγόμενο «Σπίτι του Τρόμου»
Σύμφωνα με την αυστριακή αστυνομία, ο Φριτσλ πρέπει να σχεδίαζε και να προγραμμάτιζε την αιχμαλωσία της κόρης του Ελίζαμπεθ ήδη από το 1978, όταν το κορίτσι ήταν μόλις 12 ετών. Σύμφωνα με δηλώσεις της, ο πατέρας της άρχισε να την κακοποιεί από ηλικίας 11 ετών, ενώ τη φυλάκισε το 1984. Επίσης, στο ανήλιαγο μπουντρούμι είχαν τοποθετηθεί οχτώ πόρτες που διασφάλιζαν ότι η νεαρή και τα παιδιά της δεν θα είχαν την παραμικρή πιθανότητα να δραπετεύσουν.
Η ώρα μηδέν της αποκάλυψης ήλθε, όταν η μεγαλύτερη κόρη της Ελίζαμπεθ αρρώστησε βαριά και ο Φριτσλ αναγκάστηκε να τη μεταφέρει στο νοσοκομείο. Οι γιατροί δεν πείστηκαν από τα ψέματα που τους είπε, κάλεσαν την αστυνομία και εκεί άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι.
Όπως αποδείχθηκε, ο Φριτσλ απειλούσε τους αιχμαλώτους (κόρη/θύμα και παιδιά του) ότι εάν του συνέβαινε τίποτα, θα διοχέτευε στο υπόγειο διαμέρισμα δηλητηριώδη αέρια, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες ενός ενοίκου του σπιτιού, την υπόγεια φυλακή επισκεπτόταν και ένας δεύτερος άνδρας. Τέλος, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, επιστολή που είχε επάνω του ο Φριτσλ κατά τη στιγμή της σύλληψης υποδεικνύει ότι ίσως ο πατέρας σχεδίαζε να αφήσει την κόρη του και τα παιδιά της ελεύθερα.
Σύμφωνα με το BBC, αξιωματούχοι της αστυνομίας δήλωσαν ότι κοινωνικοί λειτουργοί είχαν επισκεφτεί αρκετές φορές το σπίτι, αλλά δεν είχαν ανακαλύψει τίποτα παράξενο. Είχαν μάλιστα αναφέρει ότι η κυρία Φριτσλ φρόντιζε τα παιδιά, τα οποία έπαιζαν μουσικά όργανα και ήταν κοινωνικά στο σχολείο. Οι γείτονες δεν είχαν υποψιαστεί ότι συνέβαινε κάτι παράξενο στο «σπίτι του τρόμου», αν και έβλεπαν με απορία την οικογένεια να προμηθεύεται τεράστιες ποσότητες τροφίμων, τις οποίες ο πατέρας αποθήκευε στο κελί το βράδυ. Ο Φριτσλ αντιμετωπίζει μέχρι 15 χρόνια κάθειρξη αν καταδικαστεί για βιασμό και 20 χρόνια αν καταδικαστεί για ανθρωποκτονία από αμέλεια, για το θάνατο του παιδιού που πέθανε λίγο μετά τη γέννησή του.
Όπως κατέθεσε ο ίδιος στην τοπική αστυνομία «δεν είμαι ο τύπος που κακοποιώ σεξουαλικά παιδιά» και σημείωσε ότι εθίστηκε στην αιμομιξία, όπως έγραφε το τοπικό περιοδικό News, επικαλούμενο το δικηγόρο του Φριτσλ, Ρούντολφ Μάγερ.
«Η επιθυμία μου να κάνω σεξ με την Ελίζαμπεθ γινόταν όλο και πιο δυνατή», είπε. «Ήξερα ότι η Ελίζαμπεθ δεν ήθελε να κάνω αυτό που της έκανα. Το ήξερα ότι την πλήγωνα (…) Ήταν σαν εθισμός (…) Στην πραγματικότητα ήθελα παιδιά μαζί της», σημείωσε. Τρία από τα έξι παιδιά του είχαν μείνει φυλακισμένα με τη μητέρα τους στο υπόγειο και δεν είδαν ποτέ το φως του ήλιου μέχρι την αποκάλυψη της ιστορίας. Ο Φριτσλ είπε ότι έκλεισε την κόρη του στο υπόγειο, για να την προστατεύσει από τον έξω κόσμο, όταν αυτή άρχισε να «μην τηρεί κανέναν κανόνα» την περίοδο της εφηβείας. «Η Ελίζαμπεθ πήγαινε σε μπαρ, κατανάλωνε οινοπνευματώδη ποτά και κάπνιζε», είπε ο Φριτσλ, σημειώνοντας ότι «το είχε σκάσει επίσης από το σπίτι κάποιες φορές». Τα λόγια του Φριτσλ, όσο πεζά και αν ακούγονται, δεν δημιουργούν παρά απορία για το πώς ένας άνθρωπος, αν αποδειχθεί ένοχος, θα μπορούσε να διαπράττει τέτοιες πράξεις. Ο δικηγόρος του Φριτσλ έχει επικαλεστεί ψυχική νόσο. «Ο Φριτσλ», δηλώνει, «είναι ασθενής, είναι άνθρωπος και όχι τέρας. Χρειάζεται να πάει στο ψυχιατρείο και όχι στη φυλακή. Δεν πρόκειται, άλλωστε, να τύχει δίκαιης δίκης εξαιτίας των τεράστιων διαστάσεων που έχει λάβει στον Τύπο της χώρας η υπόθεση».
Αστυνομικός ερευνά το σπίτι-φυλακή
Αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε τα εξής λόγια του Φριτσλ: «Προσπάθησα να τη βγάλω [αναφέρεται στην κόρη του-γυναίκα των παιδιών του Ελίζαμπεθ] από αυτόν τον βάλτο, της διοργάνωσα μαθήματα για να γίνει σερβιτόρα. Χρειαζόμουν να πάρω μέτρα προφύλαξης, χρειαζόμουν να δημιουργήσω αν μέρος στο οποίο θα μπορούσα σε κάποιο βαθμό να την κρατήσω μακριά από τον έξω κόσμο, ακόμη και με τη βία αν ήταν αναγκαίο.» Μετά τον εγκλεισμό της κόρης του στο υπόγειο, ο Φριτσλ βρέθηκε παγιδευμένος σε έναν κύκλο χωρίς διαφυγή και ως εκ τούτου, είπε στη σύζυγό του ότι η Ελίζαμπεθ είχε γίνει μέλος μιας αίρεσης. Παράλληλα, μπορούσε να εμφανίζεται ως κηδεμόνας των παιδιών που απέκτησε με την κόρη του, αφού τα παρουσίαζε σαν τα εγγόνια που εγκατέλειψε η τελευταία. «Ήξερα όλο τον καιρό, καθ’ όλη τη διάρκεια των 24 ετών, ότι αυτό που έκανα δεν ήταν σωστό, ότι πρέπει να είμαι τρελός που κάνω κάτι τέτοιο¨, είπε αναφερόμενος στην «αυτοκρατορία» του, με την οποία εννοούσε τον κόσμο της Ελίζαμπεθ στο υπόγειο. (…) «Ωστόσο, έγινε ρουτίνα για μένα το να έχω μια δεύτερη ζωή στο υπόγειο του σπιτιού μου». Ο αιμομίκτης πατέρας περιέγραψε, εξάλλου, τον εαυτό του ως άνθρωπο που εκτιμάει την αξιοπρέπεια και τους καλούς τρόπους και ισχυρίστηκε ότι μπορεί να επηρεάστηκε στη ζωή του από την έμφαση που δινόταν στην πειθαρχία την περίοδο των Ναζί, κατά την οποία μεγάλωσε. «Παρ’ όλα αυτά, δεν είμαι το τέρας που περιγράφουν τα μέσα ενημέρωσης. Όταν πήγαινα στο υπόγειο, πήγαινα λουλούδια στην κόρη μου και βιβλία και παιγνίδια στα παιδιά και έβλεπα περιπέτειες στο βίντεο μαζί τους, την ώρα που η Ελίζαμπεθ μαγείρευε το αγαπημένο μας φαγητό. (…) Και τότε καθόμασταν όλοι μαζί στο τραπέζι και τρώγαμε», κατέληξε ο Φριτσλ. Ο Μάγερ, δικηγόρος του Φριτσλ, σημείωσε ότι ο πελάτης του πρέπει να υποβληθεί σε ψυχολογικά τεστ, για να κριθεί αν μπορεί να δικαστεί. Οι κατηγορίες που βαρύνουν τον Φριτσλ, κατά τον αυστριακό ποινικό νόμο, είναι για βιασμό, σεξουαλική κακοποίηση, στέρηση της ελευθερίας, όπως επίσης, για φόνο εξ αμελείας του προαναφερθέντος νεογνού. Σε περίπτωση που δεν κριθεί ένοχος για το τελευταίο, ο 73 ετών κατηγορούμενος θα μπορούσε να βρεθεί ξανά ελεύθερος σε 15 χρόνια. Γράφει η «Κυριακάτικη Bild”.
Επομένως, δεν προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι ο καγκελάριος της Αυστρίας Άλφρεντ Γκούζενμπάουερ εξήγγειλε αλλαγές στη νομοθεσία για τα σεξουαλικά εγκλήματα. «Δεν μπορούν να γίνονται συμβιβασμοί στο ζήτημα της βίας κατά των παιδιών», τόνισε ο καγκελάριος. Με τα νέα μέτρα, όσοι έχουν καταδικαστεί για σεξουαλικά εγκλήματα δεν θα μπορούν να υιοθετούν παιδιά ή να εργάζονται με ανηλίκους. Επίσης, οι υποθέσεις θα παραμείνουν αρχειοθετημένες για 30 χρόνια έναντι των 15, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα. Τα μέτρα θα ισχύσουν από τις αρχές του 2009.
Το πρώτο τους μήνυμα προς το κοινό δημοσιοποίησαν
τα θύματα του 73χρονου Γιόζεφ Φριτσλ, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη τους
για τη δημόσια υποστήριξη. Ο 18χρονος γιος της Ελίζαμπεθ που βρισκόταν
αποκλεισμένος στο υπόγειο και δεν είχε αντικρίσει ποτέ τον ήλιο, αναφέρει στο μήνυμα
πόσο του αρέσει ο ήλιος, ο καθαρός αέρας και η φύση.
Ενώ διαρκώς έρχονται στο φως νέα στοιχεία για το ειδεχθές έγκλημα του Γιόζεφ Φριτσλ, μια νέα στατιστική του αυστριακού Κέντρου Πρόληψης Βίας συγκλονίζει την κοινή γνώμη της χώρας. Όπως ανακοίνωσε η Σάρλοτ Άικερ, διευθύντρια της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, ένα σε κάθε έξι κορίτσια και ένα σε κάθε εννέα αγόρια της Αυστρίας πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Μάλιστα, ο αριθμός των περιστατικών σοβαρής σεξουαλικής κακοποίησης αυξήθηκε 20% κατά την περίοδο 2006-2007.
Το ερώτημα πλέον που τίθεται είναι ένα, μα φλέγον: Είναι η Αυστρία η μόνη χώρα, στην οποία συνέβη ένα τέτοιο ειδεχθές έγκλημα ή αποτελεί τη λιωμένη σταγόνα ενός παγκόσμιας διάστασης παγόβουνου, για το οποίο η κοινή γνώμη είναι ενήμερη μόνο της μυτερής κορυφής του;