της Χριστίνας Κανελλοπούλου,
φοιτήτριας Νομικής
Στις 15 και 16 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Δρακοπούλου του Πανεπιστημίου Αθηνών η διημερίδα «Ψυχιατρική και δίκαιο» – μία διεπιστημονική προσέγγιση με κέντρο βάρους τις εξαρτησιογόνες ουσίες. Διοργανωτές υπήρξαν τα Τμήματα Νομικής και Ιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και το Τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η διημερίδα αυτή αποτελεί συνέχεια εκείνης που διεξήχθη πέρυσι με την ίδια λογική – να έρθουν πιο κοντά οι δύο επιστήμες, νομική και ψυχιατρική, για καίρια ζητήματα της εποχής.
Φέτος, βέβαια, και έχοντας την περσινή εμπειρία, το θέμα δεν ήταν τόσο γενικό. Η διημερίδα ασχολήθηκε με το πολυδιάστατο φαινόμενο της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, τη νομοθεσία σχετικά με τα ναρκωτικά, καθώς και το πάγιο ερώτημα τόσο για τους νομικούς όσο και για τους γιατρούς αν τελικά ο χρήστης είναι ασθενής ή παραβάτης.
Την ημέρα της πρώτης συνεδρίας απηύθυναν χαιρετισμούς ο Αντιπρύτανης και πρόεδρος του Τμήματος Ιατρικής Αθηνών, κύριος Κρεατσάς, ο κύριος Χατζηκωνσταντίνου, Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής Θεσσαλονίκης, καθώς και ο κύριος Γιαννίδης, αντιπρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Λεπτομερή και ικανά να οδηγήσουν σε ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα ήταν τα επιδημιολογικά δεδομένα για τις ουσιοεξαρτήσεις που με πολλή προσοχή παρουσίασε η κυρία Κοκκέβη, Καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το προεδρείο της πρώτης ημέρας συνέστησαν τόσο η κυρία Κοκκέβη όσο και ο κύριος Κουράκης, Καθηγητής Εγκληματολογίας του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακολούθησε η κυρία Τζανετάκη, Λέκτορας της Νομικής Αθηνών, με την εισήγησή της για το θέμα της επάρκειας της θεμελίωσης του αξιοποίνου της χρήσης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο νόμος υπάρχει όχι μόνο για να ρυθμίζει αλλά και να διαπαιδαγωγεί. Από την άλλη πλευρά, ο κύριος Λιάππας, αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μίλησε για τους χρήστες ουσιών και τη σύνοδο ψυχοπαθολογία - το 53% των χρηστών, όπως ανέφερε, παρουσιάζουν ψυχικές διαταραχές - τονίζοντας την ανάγκη μεικτών ψυχιατρικών μονάδων. Στο τέλος της πρώτης συνεδρίας, ο κύριος Μπάλλας, Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής και Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, έκανε λόγο για την αντιμετώπιση των ουσιοεξαρτήσεων και την κοινωνική διάσταση. Αξιοσημείωτη υπήρξε η παρέμβαση του κυρίου Μακρή, αντεισαγγελέα ΑΠ, σχετικά με αδυναμίες της κείμενης νομοθεσίας και η αναφορά του σε νομολογιακά παραδείγματα.
Η δεύτερη συνεδρία - το προεδρείο συγκρότησαν ο κύριος Σολδάτος, Καθηγητής Ψυχιατρικής, και ο κύριος Κουτσουράδης, Καθηγητής Νομικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης - ξεκίνησε με την εισήγηση της κυρίας Αντωνίου, Επίκουρης Καθηγήτριας Νομικής Αθηνών, σχετικά με την κωδικοποίηση για τις ναρκωτικές ουσίες και την κοινοτική διάσταση. Ιδιαίτερα προσεγμένη υπήρξε η θεωρητική προσέγγιση του «Κώδικα για τα Ναρκωτικά» της κυρίας Μαλλιώρη, Επίκουρης Καθηγήτριας Ψυχιατρικής Αθηνών, δίνοντας έμφαση και σχολιάζοντας τα άρθρα του Ν. 3459/2006 (Κώδικας για τα Ναρκωτικά) πάντα από την ψυχιατρική σκοπιά. Μας απασχόλησε, επίσης, η παραβατικότητα των τοξικομανών της ομιλίας του κυρίου Δουζένη, Επίκουρου Καθηγητή Ψυχιατρικής. Η κυρία Κλαβανίδου, αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομικής Θεσσαλονίκης, μίλησε για τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών και την ικανότητα των χρηστών προς καταλογισμό στο αστικό δίκαιο. Τέλος, η κυρία Ρεθυμνιωτάκη, Λέκτορας Νομικής Αθηνών, από την πλευρά της Κοινωνιολογίας του Δικαίου, προσέγγισε το ζήτημα του ανήλικου χρήστη και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης.
Εδώ, οφείλουμε να πούμε ότι αναμέναμε περισσότερους συμμετέχοντες από την πλευρά του κοινού, ενώ ο νομικός κόσμος μάλλον αποτελούσε την πλειοψηφία. Να ευχηθούμε παρόμοιες διοργανώσεις να λαμβάνουν χώρα πιο συχνά – υποσχέθηκαν οι καθηγητές της Θεσσαλονίκης να φιλοξενήσουν εκεί την επόμενη διημερίδα «Ψυχιατρική και Δίκαιο».Εμείς με τη σειρά μας ελπίζουμε τέτοιες διεπιστημονικές προσεγγίσεις να αποτελέσουν το φως σε αδιέξοδα που μόνο «δυσφορία» προκαλούν στον πολιτισμό, για να θυμηθούμε και το μεγαλύτερο ψυχίατρο του εικοστού αιώνα, S. Freud.
