ΤΡΕΧΟΝ ΤΕΥΧΟΣ      ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ      ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ... (2003-2015)      ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΕΥΧΗ    Τεύχος 1 - Μάϊος 2006  
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο...

Τεύχος 11 - Ιούνιος 2009


Εκτύπωση     Αποστολή     Σμίκρυνση  Μεγέθυνση Μέγεθος γραμμάτων



Share |



Louk Hulsman (1923-2009)

της Ιωάννας Γουσέτη,
Κοινωνιολόγου - ΜΔΕ Εγκληματολογίας
 

Βιογραφικά στοιχεία
 
Ο Louk (Lodewijk, Henri, Christiaan) Hulsman γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1923, στην πόλη Kerkrade της Ολλανδίας. Τα μαθητικά του χρόνια τα περνά σε διάφορα οικοτροφεία, λαμβάνοντας κλασσική παιδεία διαποτισμένη από την επίσημη καθολική διδασκαλία. Ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει την εμπειρία του οικοτροφείου ως σχεδόν «τραυματική».

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γίνεται μέλος αντιστασιακής οργάνωσης (1943). Συλλαμβάνεται και κρατείται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Amersfoort (Μάιος 1944), απ’ όπου καταφέρνει να διαφύγει το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.  

Το 1945 ξεκινά τις σπουδές του στη     Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Leyden, τις οποίες ολοκληρώνει τρία χρόνια αργότερα. Μετά το πέρας των σπουδών του, εργάζεται για τρία χρόνια στη νομική υπηρεσία του Υπουργείου Άμυνας των Κάτω Χωρών (1949-1952), και συγκεκριμένα ως απεσταλμένος του Υπουργείου στο Παρίσι προκειμένου να συμμετάσχει στις εργασίες της προσωρινής επιτροπής για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άμυνας, απ’ όπου αποκομίζει καλή γνώση των διεθνών σχέσεων. Στη συνέχεια διορίζεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης (1955), όπου και παραμένει έως το 1980 κατέχοντας διάφορες θέσεις, μεταξύ των οποίων: σύμβουλος του τμήματος νομοθεσίας, εκπρόσωπος της επιτροπής ποινικών υποθέσεων στο Συμβούλιο της Ευρώπης κ.ά. Το 1964 γίνεται ο πρώτος Καθηγητής ποινικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Rotterdam. Στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής του σταδιοδρομίας, θέτει ως κεντρικούς του στόχους, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη ενός προγράμματος νομικών σπουδών, βασιζόμενο αφενός στη διεπιστημονικότητα, μέσα από την ένταξη επιστημών όπως η Κοινωνιολογία, η Ψυχολογία, τα Οικονομικά στις Νομικές σπουδές και αφετέρου στην έρευνα, προκρίνοντας την ισότητα στη συνεργασία Καθηγητών και φοιτητών.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο  Louk Hulsman διετέλεσε ενεργό μέλος, συχνά με την ιδιότητα του Προέδρου, πολυάριθμων διεθνών και εθνικών οργανισμών και επιτροπών, μεταξύ των οποίων: η Διεθνής Ένωση Ποινικού Δικαίου (Association International de Droit Pénal), η Διεθνής Εταιρεία Εγκληματολογίας (Société International de Criminologie), η Διεθνής Εταιρεία Θυματολογίας (Société International de Victimologie), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα προβλήματα εγκληματικότητας (European Committee on Crime Problems of the Council of Europe), η Επιτροπή για το ρόλο της επανένταξης (Committee on the role of rehabilitation),  κ.ά. 

Τα επιστημονικά ενδιαφέροντα του Louk Hulsman επικεντρώνονται κατ’ εξοχήν σε θέματα που αφορούν στον ποινικό καταργητισμό, τη θυματολογία, τις ψυχότροπες ουσίες, την Κριτική Εγκληματολογία. 

Ο Ομότιμος Καθηγητής Louk Hulsman απεβίωσε στις 28 Ιανουαρίου 2009, σε ηλικία 86 ετών. Μέχρι και τους τελευταίους μήνες της ζωής του υπήρξε ενεργό μέλος της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας, παραμένοντας πιστός στις συχνά ανατρεπτικές επιστημονικές του θέσεις, οι οποίες υπήρξαν πηγή επιστημονικής έμπνευσης, διαλόγου και αντιγνωμίας, και κατά πολλούς έναυσμα για την ανάπτυξη ενός νέου εγκληματολογικού «παραδείγματος». Η ενεργητικότητά του αντανακλάται άλλωστε και στους πολυάριθμους «σταθμούς» κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, προκειμένου να συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια και εκδηλώσεις. Στους σταθμούς αυτούς συγκαταλέγεται και η χώρα μας, την οποία επισκέφθηκε για τελευταία φορά λίγους μήνες πριν το θάνατό του, συμμετέχοντας στα «Common Studies Session» που διοργανώθηκαν τον Οκτώβριο 2008 από τον Καθηγητή Β. Καρύδη στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στην Κόρινθο, με θέμα “Punitiveness and crime policies in Europe”.

 


 
Ποινικός Καταργητισμός
 
Ο Louk Hulsman υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές της ιδέας του ποινικού καταργητισμού τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς, μαζί με τους Nils Christie και Thomas Mathiesen.

Αναμφίβολα, ένα από τα σημαντικότερα έργα του αποτελεί το Peines perdues. Le système pénal en question (με τη Jacqueline Bernat de Celis, Paris: Editions du Centurion, 1982.  Για την ελληνική έκδοση: Άστοχες Ποινές. Το Ποινικό Σύστημα υπό αμφισβήτηση. Μτφρ. Γ. Νικολόπουλος. Βιβλιοθήκη Εγκληματολογίας. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη, 1997), στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσει μια σφαιρική κριτική θεώρηση του ποινικού συστήματος, προκειμένου να υποστηρίξει την αναγκαιότητα της κατάργησής του.

Το έργο αυτό δομείται στη βάση δύο μερών. Το πρώτο μέρος αφορά στην παρουσίαση της συνέντευξης του Louk Hulsman στη Jacqueline Bernat de Celis, η οποία δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να «γνωρίσει» το Louk Hulsman ως άνθρωπο, αλλά και να τον κατανοήσει ως επιστήμονα. Άλλωστε, όπως επισημαίνει ο ίδιος, είναι ένας συνδυασμός εμπειριών -προσωπικών, κοινωνικών, επιστημονικών- που καθορίζει ένα πρόσωπο, πολύ περισσότερο από τα στοιχεία του χαρακτήρα του. Στο δεύτερο μέρος του έργου του, αναπτύσσει λεπτομερώς την ιδέα του ποινικού καταργητισμού. Ξεκινά από μια σε βάθος κριτική προσέγγιση του συστήματος απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της οποίας αναδεικνύει την αντίφαση μεταξύ της θεωρητικής λειτουργίας που επικαλείται το ποινικό σύστημα (αναμόρφωση) και της πρακτικής του λειτουργίας (ανταπόδοση), την οποία αποδίδει σε μεγάλο βαθμό στον αναχρονιστικό του χαρακτήρα και στη γραφειοκρατική του δομή. 

Για τον Louk Hulsman, η λύση στο προαναφερθέν «πρόβλημα» εντοπίζεται στην ιδέα περί κατάργησης του ποινικού συστήματος, η πραγματοποίηση της οποίας προϋποθέτει αλλαγές τόσο σε λεκτικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο. Κατά τον ίδιο, οι λέξεις έγκλημα, εγκληματίας, εγκληματικότητα κ.λπ. αποτελούν τη διάλεκτο του ποινικού συστήματος, η οποία αντανακλά το τιμωρητικό επιστημολογικό του υπόβαθρο. Ο Hulsman υποστηρίζει πως μια εναλλακτική γλώσσα θα μπορούσε να αναδείξει δυνατότητες αντιμετώπισης των «προβληματικών καταστάσεων», τις οποίες παραγκωνίζει η λογική του υφιστάμενου ποινικού συστήματος. Σε θεσμικό επίπεδο, η κατάργηση του ποινικού συστήματος προϋποθέτει, σύμφωνα με τον ίδιο, την προσφυγή στο αστικό, εργατικό, διοικητικό δίκαιο για τη διευθέτηση των «προβληματικών καταστάσεων», την προώθηση συστηματικών προληπτικών πολιτικών, την ανοχή απέναντι σε «μη παραδοσιακές συμπεριφορές», την αποδραματοποίηση των συγκρουσιακών καταστάσεων. Στο πλαίσιο της τεκμηρίωσης των θέσεών του, ο συγγραφέας παραθέτει αφενός σχετικά παραδείγματα προερχόμενα από διαφορετικούς χώρους και χρόνους και αφετέρου «ελέγχει» τη δυνατότητα εφαρμογής των προτάσεών του στη βάση διαφόρων μορφών εγκληματικότητας ή «προβληματικών καταστάσεων», όπως τα εγκλήματα βίας, το εγκλήματα «λευκού περιλαιμίου» κ.ά., αν και επισημαίνει πως οι θέσεις του αφορούν κατ’ αρχάς στη λεγόμενη «παραδοσιακή εγκληματικότητα».

Υπό το πρίσμα των προαναφερθέντων, αναδεικνύεται ο σημαίνων ρόλος των αντιλήψεων και στάσεων απέναντι στο ποινικό σύστημα ως μέσων αναγνώρισης και ελέγχου των μηχανισμών του, και κατ’ επέκταση ανατροπής του. Προς την κατεύθυνση αυτή, ωστόσο, καθίσταται αναγκαία η κατανόηση της βαθύτερης λειτουργίας του συστήματος, η αναγνώριση της εσωτερικής-επιστημολογικής προσέγγισης των «υποκειμένων» και «αντικειμένων» του, καθώς και η ανάδειξη της «μεθοδολογίας» του. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για την προσέγγιση ζητημάτων τα οποία αποτελούν κεντρικό αντικείμενο ανάπτυξης στο έργο του Louk Hulsman, προκειμένου να επιτευχθεί ο απώτερος στόχος, ο οποίος αφορά σύμφωνα με τον ίδιο στην ανάπτυξη μιας «καινούργιας δικαιοσύνης».


Λίγα λόγια για την προσφορά του Louk Hulsman
 
Ο κεντρικός άξονας στο έργο του Louk Hulsman αφορά στον εξανθρωπισμό του ποινικού δικαίου, μέσα από τη μεταβολή των αντιλήψεων και στάσεων απέναντι στον ποινικό νόμο, το ποινικό σύστημα, το έγκλημα, την εγκληματολογία. Η προσπάθειά του αυτή αποτυπώνεται στο έργο και στο ρόλο που επιτέλεσε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ως ενεργό μέλος, μεταξύ άλλων, της Ευρωπαϊκής Ομάδας για τη Μελέτη της Παρέκκλισης και του Κοινωνικού Ελέγχου (European Group for the Study of Deviance and Social Control), αντιπρόσωπος της Ολλανδίας στη Διεθνή Διάσκεψη για τον Ποινικό Καταργητισμό (International Conference on Pénαl Abolitionism, ICOPA), πρόεδρος της Cοornhert League για την αναμόρφωση του ποινικού δικαίου. 
 
Στην Ολλανδία, ο Louk Hulsman υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές των φιλελεύθερων πολιτικών για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών, συμβάλλοντας στην τροποποίηση της Opium Act του 1976. Στα πιο γνωστά έργα του μπορούν να συμπεριληφθούν το Report on Decrimilisation (Συμβούλιο της Ευρώπης, 1980), το προαναφερθέν Peines perdues. Le système penal en question (με τη Jacqueline Bernat de Celis, 1982), ενώ έγινε ευρύτερα γνωστός στον αγγλοσαξονικό χώρο με το άρθρo Critical criminology and the concept of crime (1986).
 
Επιπρόσθετα, η συμβολή του Louk Hulsman για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκών προγραμμάτων σπουδών με επίκεντρο το ζήτημα της αντιμετώπισης των ναρκωτικών και την Κριτική Εγκληματολογία υπήρξε σημαντική, θέτοντας και τα θεμέλια για την ανάπτυξη των προγραμμάτων Erasmus και Sokrates στην Ευρώπη. 
 
Το μέγεθος και η σημασία του συνολικού επιστημονικού του έργου αντανακλάται, άλλωστε, και στην αναγνώρισή του ως ενός εκ των πενήντα σημαντικότερων διανοητών στο επιστημονικό πεδίο της Εγκληματολογίας (Routledge, 2009).

Εν κατακλείδι, θα μπορούσε να σημειωθεί πως η επιστημονική πορεία του Louk Hulsman είναι διαποτισμένη από προσπάθειες προώθησης εναλλακτικών πρακτικών κοινωνικής ρύθμισης, βασιζόμενων στην ισότητα, την αλληλεγγύη και τη μεταστροφή, και έχοντας ως ακρογωνιαίο λίθο την καταργητική προοπτική. 


Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία του ιδίου (ενδεικτική αναφορά)
1.    “The Penal System as a social problem”, στο Issues and Answers, The Rural Crime and Justice Institute, Collegeville, Minnesota, 1974. 
2.    Violence as a Challenge to Modern Society, Institut universitaire international, Luxembourg, 1977.
3.    “Critical Criminology and the Concept of Crime”, στο Contemporary Crisis, 10, 1986, σσ. 63-80.
4.    “The Abolitionist Case: Alternative Crime Policies”, στο Israel Law Review, 25, 3-4, 1991, σσ. 681-709.
5.    “Le choix de la sanction pénale”, στο Revue de science criminelle et de droit pénal comparé, 25, 3, 1970, σσ. 497-545.
6.    “Un paradigm criminologique abolitionist et la recherche sur la catégorie du crime”, στο Le fonctionnement  de la justice pénale, Paris, Éditions du C.Ν.R.S., 1979.
7.    Με την Bernat de Celis, J., Peines perdues. Le système pénal en question, Paris, Le Centurion, 1982.
8.    Με την Faugeron, C., “Le développement de la criminologie au sein du Conceil de l’Europe: état et perspectives”, στο Tulkens, F. & Bosley, H. (eds), La justice pénale en Europe, Bruxelles, 1996. 
Πηγές
•    Hulsman, L. & Bernat de Celis, J., (1997). Άστοχες Ποινές. Το Ποινικό Σύστημα υπό Αμφισβήτηση. Μτφρ. Γ. Νικολόπουλος. Βιβλιοθήκη Εγκληματολογίας. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη.
•    Φαρσεδάκης, Ι., (1996). Στοιχεία Εγκληματολογίας. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη.
•    http://www.loukhulsman.org
•    http://www.europeangroup.org





Emeritus Professor Calliope Spinellis
 
"Today, there are several well-qualified criminologists in Greece".


διαβάστε περισσότερα...
Victim offender mediation in family violence cases
The greek experience


by Vasso Artinopoulou,
Ass. Professor of Criminology,  Panteion University (GR) 
 
 
The article describes the implementation of victim offender mediation as provided by law in cases of domestic violence in Greece


διαβάστε περισσότερα...
Improving prison conditions in Greece
 
... by Nestor E. Courakis
Professor of Criminology & Penology
Faculty of Law, University of Athens (GR)
 
"This editorial is dedicated to prisons and the Greek penal system since we believe it is the duty of any society to give priority to correctional topics and have as its main objective to improve prison conditions.
How might this improvement be achieved, however?
 
...
 
With this issue we celebrate the English-language edition of the Greek electronic journal “The Art of Crime”. It would be trite to discuss here emotions such as elation and hope that of course are called for at a time like this. The overwhelming emotion, at least to me, is gratitude to the main protagonists of this first criminological electronic magazine in our country, i.e. to Fotios Spyropoulos and Dionysis Chionis ..."
 
διαβάστε περισσότερα...

Scientific colloquium on:
“Criminological Aspects of Migration in Greece”


"EPANODOS" (“Return” back to the society)
Rehabilitation Center for ex-prisoners
Presentation, challenges and objectives


Congress of the Greek Society of Criminology:
"Criminology and current challenges"


Combating discrimination and social exclusion:
the “EPAFI” (“CONTACT”) program, where young Law students meet young inmates...




Innocent prisoners and deceived offenders
"punishing somebody who is innocent is a crime"
 
Have you ever considered what it would be like to be wrongly arrested by the authorities, detained on remand, and after a few months it was proved that you had been wrongly accused and had nothing to do with the case? The issue of wrongful remand of prisoners came to light again in Greece with the case of a young man from the greek island of Mytilene who was arrested and prosecuted for rape and attempted serial rape of 5 women...
 
διαβάστε περισσότερα...

Advice on the use of credit cards

"Plastic money" has replaced cash as the dominant method of payment in our everyday transactions.
 
 
We are familiar, therefore, with the use of credit cards, but how well do we know to protect ourselves from credit card fraud?
 
διαβάστε περισσότερα...
Διημερίδα: Σύγχρονα Προβλήματα Ποινικού Δικαίου

Ο Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης σας προσκαλεί σε Διημερίδα που διογρανώει στη μνήμη του Ομότ. Καθηγητή Κώστα Κωνσταντινίδη με θέμα: "Σύγχρονα Προβλήματα του Ποινικού Δικαίου". 3 & 4 Δεκεμβρίου 2015 Κομοτηνή, Αμφιθέατρο Νομικής Σχολής Παν/μιούπολη



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του Ομότιμου Καθηγητή κ. Νέστορα Κουράκη

Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του ομότιμου Καθηγητή Νέστορα Κουράκη διοργανώνεται στην  Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, 2 - 4/4/2015.

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στην Αίθουσα Τελετών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (Ακαδημίας 60) με κεντρικό θέμα «Κρίση, Έγκλημα και Σύστημα Ποινικής Καταστολής»



Problems of reoffending of young detainees
 
Conclusions of the follow-up research of the Center for Penal and Criminological Research (University of Athens)
 
 by Nestor E. Courakis
       Professor of Criminology
       University of Athens (GR)
 
This research was characterized as a follow-up because its main purpose was to discover first, what happened to Greek juvenile detainees with whom we had run interviews in the previous stage of the research (1993) ...
 
διαβάστε περισσότερα...

“Asking people…”
Interesting questions and even more interesting responses


The events that took place in late 2008, in Greece, in the state correctional facilities, the hunger strike of prisoners and the widespread violent protests concerning prison conditions didn’t leave us unaffected. So we found the opportunity to ask people’s opinion on this important issue. We take the recorder into the street ... and ask YOUR opinion:

"Do you believe there must be changes in the conditions of imprisonment in our country and if so, what should they be?”

διαβάστε περισσότερα...

The profile of a famous greek criminal through the eye of a camera, the lyrics of a song and his autobiography

 
A book, a song, and a movie with the same protagonist…
Nikos Koemtzis, a famous Greek criminal who killed three people and stabbed seven more, all because he wanted to dance to a song he had "ordered" from the musicians in a music hall. He transferred the story of his life to a book. Dionysis Savvopoulos (a famous Greek singer-songwriter) read the book and turned it into a song. Pavlos Tassios (a well known Greek director) heard the song and made a film. And now we present a criminologist’s scientific analysis of this artistic triptych.
 
διαβάστε περισσότερα...
A case study of a recidivist criminal
 
This is the interesting story of a recidivist criminal (Elias) who is incarcerated in a Greek prison. We managed to interview him, unattended, in late May 1999 in a special area in the guardhouse yard. The main topic of our conversation was his life story, the life of a young man through the prison bars… 
 
διαβάστε περισσότερα...
Σωματείο Εργαζομένων Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού

Περιοδικό "Κοινωνικές Επιστήμες"

Κωνστάντειον - Κέντρο εγκληματολογικών ερευνών

Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος

Καθηγητής Νέστωρ Κουράκης

Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

Νιώθω Ασφαλής

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Άρειος Πάγος

Κέντρο Επανένταξης Αποφυλακισμένων "ΕΠΑΝΟΔΟΣ"

Καθηγητής Γιάννης Πανούσης

Κέντρο Ψυχαναλυτικών Ερευνών

Τομέας Ποινικών Επιστημών Τμήματος Νομικής Ε. Κ. Πανεπιστημίου Αθηνών

Σύλλογος Ελλήνων Εγκληματολόγων Παντείου Πανεπιστημίου

Σπουδαστήριο Κοινωνικών Μελετών Τ.Ε.Ι. Μεσολογγίου

Τομέας Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου

Τομέας Ποινικών & Εγκληματολογικών Επιστημών Τμήματος Νομικής ΑΠΘ

Αναζήτηση νομολογίας του Ε.Δ.Δ.Α.

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Τμήμα Νομικής Eθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών

Όροι Χρήσης  :    Πείτε μας τη γνώμη σας  :    Developed & hosted by Nomiki Bibliothiki SA