ΤΡΕΧΟΝ ΤΕΥΧΟΣ      ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ      ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ... (2003-2015)      ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΕΥΧΗ    Τεύχος 1 - Μάϊος 2006  
ART & CRIME

Τεύχος 9 - Νοέμβριος 2008


Εκτύπωση     Αποστολή     Σμίκρυνση  Μεγέθυνση Μέγεθος γραμμάτων



Share |



"Η φόνισσα"
 
 του Καθηγητή Νέστορα Κουράκη
 
Το καλοκαίρι του 2004 είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ τη Σκιάθο και να γνωρίσω από κοντά όχι μόνο το σπίτι, όπου μεγάλωσε και πέθανε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, αλλά και ορισμένες από τις περιοχές, όπου εκτυλίσσονται τα περισσότερα διηγήματά του, τα λεγόμενα «σκιαθίτικα». Όμως η Σκιάθος, όπως είναι γνωστό, αποτελεί και το πεδίο δράσης για το κορυφαίο έργο του Παπαδιαμάντη, τη «Φόνισσα», μια τραγωδία (με την αριστοτελική έννοια του όρου), που έχει μάλιστα και τον χαρακτηριστικό υπότιτλο «Κοινωνικόν Μυθιστόρημα» (1903). Ακόμη και σήμερα ένας επισκέπτης του νησιού, έχοντας ως οδηγούς το παλαιότερο σύντομο έργο του Ανδρέα Έρσελμαν (1954) και, ιδίως, το πολύτιμο οδοιπορικό του Φώτη Δημητρακόπουλου και του Γιάννη Μάγγου (2001)3, μπορεί να ακολουθήσει τα βήματα της ηρωίδας του έργου, της γραίας Χαδούλας ή Φραγκογιαννούς της γυναίκας, δηλ., του Γιάννη Φράγκου ή Φραγκογιάννη) και να περιπλανηθεί στις περιοχές που περιγράφονται με τόση παραστατικότητα.
 
Εύλογα λοιπόν, μετά από ένα τέτοιο οδοιπορικό, δημιουργείται η επιθυμία στον καθένα, αλλά πιο πολύ σε όποιον ασχολείται με την εγκληματολογία, να εμβαθύνει περισσότερο στην προσωπικότητα της «Φόνισσας»˙ και να αξιολογήσει νομικά την εγκληματική δραστηριότητα αυτής της γυναίκας, που σκότωνε μικρά κοριτσάκια για να τα γλυτώσει, όπως πίστευε, από τα μελλοντικά τους βάσανα, λόγω των πράγματι καταπιεστικών τότε για τη γυναίκα βιοτικών συνθηκών και ιδίως λόγω της ανάγκης για εξασφάλιση «γερής» προίκας στις κοπέλες εκείνης της εποχής (τέλη του 19ου αι.).
 
Ερωτάται δηλ.: Είχε η Φραγκογιαννού κάποια συγκεκριμένη ψυχική διαταραχή ή διαταραχή της συμπεριφοράς της; Και πώς θα μπορούσε να κριθεί η εγκληματική δραστηριότητά της, σε επίπεδο ενοχής και ποινής, από ένα δικαστήριο με βάση την ισχύουσα σήμερα, έστω, νομοθεσία και νομολογία;
 
Όσο και αν έψαξα στην πλουσιότατη βιβλιογραφία για τον Παπαδιαμάντη και τη «Φόνισσα», ελάχιστα στοιχεία βρήκα που να απαντούν σε αυτά τα ερωτήματα. Οι περισσότεροι συγγραφείς, όταν τύχει να ασχοληθούν με το ενλόγω ζήτημα, το αντιμετωπίζουν κατά τρόπο παρεμπίπτοντα και χωρίς ειδική θεμελίωση.
 
Έτσι, ορισμένοι κάνουν λόγο για «παράνοια», που θα οδηγούσε τη Φραγκογιαννού σε απαλλαγή, ενώ άλλοι θεωρούν ότι πρόκειται για «ψυχαναγκαστική παρόρμηση [της ηρωίδας του έργου] να σκοτώνει» και ότι η γυναίκα είναι «νευρωτική» ή, πιο αόριστα, ότι η Φραγκογιαννού «πνίγει σχεδόν ακαταλόγιστα».

 

Ωστόσο, με το θέμα ασχολήθηκαν ήδη και δύο επιστήμονες με ειδικές γνώσεις, δηλ. δύο ψυχιατροδικαστές. Ο πρώτος από αυτούς, ο υφηγητής Φ. Σκούρας, είχε  παρακληθεί να γνωματεύσει για το θέμα αυτό από τον δικηγόρο Γιώργο Ι. Ρουμάνη, εν όψει μελέτης του τελευταίου που δημοσιεύθηκε με τον τίτλο «Αν δικαζόταν η ’’Φόνισσα’’ του Παπαδιαμάντη. Μία φιλολογική δίκη». Στη γνωμάτευσή του αυτή, της οποίας μικρό απόσπασμα μόνο παρατίθεται στη μελέτη του Ρουμάνη, σημειώνονται και τα ακόλουθα:

 

«Σαν άλλος ήρωας της Αρχαίας Τραγωδίας η Φραγκογιαννού πραγματοποίησε τις βαθύτερες επιταγές του ομαδικού υποσυνείδητου και κατά τούτο ακριβώς έχει ιδιαίτερη αξία: ότι σαν ηρωικά ξέχωρη φυσιογνωμία μόνη αυτή σήκωσε στους ώμους της το βάρος μιας ευθύνης που έπρεπε να βαραίνει όχι μονάχα αυτή αλλά, το σύνολο. Ο ίδιος άλλωστε ο συγγραφεύς, σαν να προσπαθή να τη δικαιολογήση και να την παρουσιάση, σαν θύμα ενός κορεσμένου από προλήψεις περιβάλλοντος. Όμως η προσωπικότητα του δράστη δεν χάνει τα δικαιώματα της, έστω και αν δεχθούμε τον «περιβαλλογενή» καθορισμό των ανθρωπίνων πράξεων. Γι’ αυτό πρέπει να τοποθετήσουμε σ’ ένα πλαίσιο ψυχοορμητικής «καταναγκαστικής» ψυχονεύρωσης ψυχοπαθολογικά την περίπτωση της Φόνισσας. Περιττό να τονίσω ότι εάν δεν θεωρώ την Φόνισσα απόλυτα υπεύθυνη για τις πράξεις της, δεν της δίνω όμως και το συγχωροχάρτι!»...

  

 

Emeritus Professor Calliope Spinellis
 
"Today, there are several well-qualified criminologists in Greece".


διαβάστε περισσότερα...
Victim offender mediation in family violence cases
The greek experience


by Vasso Artinopoulou,
Ass. Professor of Criminology,  Panteion University (GR) 
 
 
The article describes the implementation of victim offender mediation as provided by law in cases of domestic violence in Greece


διαβάστε περισσότερα...
Improving prison conditions in Greece
 
... by Nestor E. Courakis
Professor of Criminology & Penology
Faculty of Law, University of Athens (GR)
 
"This editorial is dedicated to prisons and the Greek penal system since we believe it is the duty of any society to give priority to correctional topics and have as its main objective to improve prison conditions.
How might this improvement be achieved, however?
 
...
 
With this issue we celebrate the English-language edition of the Greek electronic journal “The Art of Crime”. It would be trite to discuss here emotions such as elation and hope that of course are called for at a time like this. The overwhelming emotion, at least to me, is gratitude to the main protagonists of this first criminological electronic magazine in our country, i.e. to Fotios Spyropoulos and Dionysis Chionis ..."
 
διαβάστε περισσότερα...

Scientific colloquium on:
“Criminological Aspects of Migration in Greece”


"EPANODOS" (“Return” back to the society)
Rehabilitation Center for ex-prisoners
Presentation, challenges and objectives


Congress of the Greek Society of Criminology:
"Criminology and current challenges"


Combating discrimination and social exclusion:
the “EPAFI” (“CONTACT”) program, where young Law students meet young inmates...




Innocent prisoners and deceived offenders
"punishing somebody who is innocent is a crime"
 
Have you ever considered what it would be like to be wrongly arrested by the authorities, detained on remand, and after a few months it was proved that you had been wrongly accused and had nothing to do with the case? The issue of wrongful remand of prisoners came to light again in Greece with the case of a young man from the greek island of Mytilene who was arrested and prosecuted for rape and attempted serial rape of 5 women...
 
διαβάστε περισσότερα...

Constantine Gardikas
 
Constantine Gardikas, the son of George Gardikas, Professor of Philosophy at the University of Athens, was born in the city of Patras in 1896. Constantine Gardikas developed into a prolific scientist with a solid classical education.

He studied law in Athens, and he continued his studies in Zurich and Geneva specializing in criminal law and criminology.  He received his doctorate degree at the age of 22 and then started lecturing at the University of Geneva, Switzerland. ...
 
διαβάστε περισσότερα...

Advice on the use of credit cards

"Plastic money" has replaced cash as the dominant method of payment in our everyday transactions.
 
 
We are familiar, therefore, with the use of credit cards, but how well do we know to protect ourselves from credit card fraud?
 
διαβάστε περισσότερα...
Διημερίδα: Σύγχρονα Προβλήματα Ποινικού Δικαίου

Ο Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης σας προσκαλεί σε Διημερίδα που διογρανώει στη μνήμη του Ομότ. Καθηγητή Κώστα Κωνσταντινίδη με θέμα: "Σύγχρονα Προβλήματα του Ποινικού Δικαίου". 3 & 4 Δεκεμβρίου 2015 Κομοτηνή, Αμφιθέατρο Νομικής Σχολής Παν/μιούπολη



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



4o Συνέδριο eLife 2015

Στις 6 & 7 Νοεμβρίου 2015 διοργανώνεται στην Αθήνα το 4ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή "eLife 2015".

To Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και η συμμετοχή θα είναι Δωρεάν για το κοινό.



Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του Ομότιμου Καθηγητή κ. Νέστορα Κουράκη

Τριήμερο Εγκληματολογικό Συνέδριο προς τιμήν του ομότιμου Καθηγητή Νέστορα Κουράκη διοργανώνεται στην  Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, 2 - 4/4/2015.

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στην Αίθουσα Τελετών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (Ακαδημίας 60) με κεντρικό θέμα «Κρίση, Έγκλημα και Σύστημα Ποινικής Καταστολής»



Problems of reoffending of young detainees
 
Conclusions of the follow-up research of the Center for Penal and Criminological Research (University of Athens)
 
 by Nestor E. Courakis
       Professor of Criminology
       University of Athens (GR)
 
This research was characterized as a follow-up because its main purpose was to discover first, what happened to Greek juvenile detainees with whom we had run interviews in the previous stage of the research (1993) ...
 
διαβάστε περισσότερα...

“Asking people…”
Interesting questions and even more interesting responses


The events that took place in late 2008, in Greece, in the state correctional facilities, the hunger strike of prisoners and the widespread violent protests concerning prison conditions didn’t leave us unaffected. So we found the opportunity to ask people’s opinion on this important issue. We take the recorder into the street ... and ask YOUR opinion:

"Do you believe there must be changes in the conditions of imprisonment in our country and if so, what should they be?”

διαβάστε περισσότερα...
A case study of a recidivist criminal
 
This is the interesting story of a recidivist criminal (Elias) who is incarcerated in a Greek prison. We managed to interview him, unattended, in late May 1999 in a special area in the guardhouse yard. The main topic of our conversation was his life story, the life of a young man through the prison bars… 
 
διαβάστε περισσότερα...
Σωματείο Εργαζομένων Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού

Περιοδικό "Κοινωνικές Επιστήμες"

Κωνστάντειον - Κέντρο εγκληματολογικών ερευνών

Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος

Καθηγητής Νέστωρ Κουράκης

Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

Νιώθω Ασφαλής

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Άρειος Πάγος

Κέντρο Επανένταξης Αποφυλακισμένων "ΕΠΑΝΟΔΟΣ"

Καθηγητής Γιάννης Πανούσης

Κέντρο Ψυχαναλυτικών Ερευνών

Τομέας Ποινικών Επιστημών Τμήματος Νομικής Ε. Κ. Πανεπιστημίου Αθηνών

Σύλλογος Ελλήνων Εγκληματολόγων Παντείου Πανεπιστημίου

Σπουδαστήριο Κοινωνικών Μελετών Τ.Ε.Ι. Μεσολογγίου

Τομέας Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου

Τομέας Ποινικών & Εγκληματολογικών Επιστημών Τμήματος Νομικής ΑΠΘ

Αναζήτηση νομολογίας του Ε.Δ.Δ.Α.

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Τμήμα Νομικής Eθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών

Όροι Χρήσης  :    Πείτε μας τη γνώμη σας  :    Developed & hosted by Nomiki Bibliothiki SA