της Γρηγορίας Πανταζοπούλου,
δικηγόρου
Η κοινωφελής εργασία (στα αγγλικά community service, και στα γαλλικά travail d’intérêt géneral) είναι είναι μια εναλλακτική της φυλάκισης ποινή, που εκτίεται σε ανοιχτό περιβάλλον, κατά την διάρκεια της οποίας ο καταδικασθείς, ο οποίος πρέπει απαραιτήτως πριν να έχει αποδεχτεί την επιβολή της, εκτελεί για προκαθορισμένο χρονικό διάστημα ένα κοινωφελές έργο αμισθί, σε κάποιο φορέα του δημοσίου, κοινωνικού ή ιδιωτικού τομέα.
Υπό την έννοια αυτή, η κοινωφελής εργασία εντάσσεται στην λεγόμενη τέταρτη γενιά ποινών, που στόχο δεν έχουν πια την τιμωρία του δράστη, αλλά την επανακοινωνικοποίηση του . Αν και η ιδέα της προσφοράς από τους παραβάτες εργασίας προς την κοινότητα, εν είδη ανταπόδοσης για το «κακό» που της προξένησαν ανατρέχει ήδη στον Beccaria, η κοινωφελής εργασία στην σύγχρονη μορφή της προβλέφθηκε νομοθετικά για πρώτη φορά στη Δυτική Ευρώπη στην Αγγλία το 1972, με την Criminal Justice Act, υπό την μορφή των community service orders, για δράστες ηλικίας 17 ετών τουλάχιστον, οι οποίοι θα συμφωνούσαν στην επιβολή της.
Στην Ελλάδα η κοινωφελής εργασία εισήχθη για πρώτη φορά το 1991, ως δυνατότητα περαιτέρω μετατροπής μιας ήδη μετατραπείσας σε χρηματική ποινή ή πρόστιμο ποινής φυλάκισης, με το νόμο 1941/1991, που προσέθεσε στο αρ.82 του Ποινικού Κώδικα έξι παραγράφους με τις λεπτομέριες επιβολής και έκτισης της. Σκοπός της εισαγωγής του καινοτόμου αυτού θεσμόυ ήταν, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νόμου, να ακολουθήσει η Χώρα τις διεθνείς και ευρωπαικές πρακτικές σωφρονιστικής πολιτικής, αποβλέποντας αφενός σε μια δικαιότερη και αποτελεσματικότερη αντεγκληματική πολιτική, αφετέρου στην άμεση αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των καταστημάτων κράτησης.
Στην σημερινή του μορφή, και ύστερα από σειρά τροποποίησεων το 1996, το 2008 και το 2009, το αρ. 82 παρ.6 επ. ΠΚ προβλέπει πως μετατρέπονται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας, αν το ζητεί ή το αποδέχεται εκείνος που καταδικάσθηκε και εφόσον η παροχή τέτοιας εργασίας από το συγκεκριμένο καταδικασμένο είναι εφικτή, ποινές φυλάκισης από ένα μήνα έως τρία χρόνια (για τις στερητικές της ελευθερίας ποινές από ένα μήνα έως δύο έτη είναι απαραίτητο να έχουν μετατραπεί πριν σε χρηματικές ποινές ή πρόστιμο). Κάθε ημέρα φυλάκισης μετατρέπεται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας 4 ωρών ημερησίως, το Δικαστήριο ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές συνθήκες του καταδικασμένου, μπορεί να περιορίσει την κοινωφελή εργασία μέχρι δύο ή να την αυξήσει έως έξι ώρες για κάθε ημέρα ποινής φυλακίσεως. Η επιλογή του φορέα, και ο καθορισμός των ειδικότερων παραμέτρων έκτισης της ποινής καταλείπεται στον Εισαγγελέα Εκτέλεσης Ποινών, ενώ ο ενδιαφερόμενος μπορεί να τον «διευκολύνει» στην επιλογή του φορέα, έχοντας εκ των προτέρων έρθει σε επαφή με κάποιον οργανισμό, ο οποίος εγγράφως δηλώνει την πρόθεσή του να δεχθεί την προσφορα κοινωφελούς εργασίας από τον καταδικασθέντα.
Η παροχή κοινωφελούς εργασίας προβλέπεται επίσης ως όρος σε περίπτωση απόλυσης κρατουμένου υπό όρον (αρ.100 Α παρ.3 εδ.γ’ ΠΚ), ενώ αποτελεί αναμορφωτικό μέτρο για ανήλικους παραβάτες από το 2003 (αρ.122 παρ.1 εδ. ζ’ ΠΚ).
Σε κάθε περίπτωση, η εργασία παρέχεται σε υπηρεσίες του κράτους, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των ΝΠΔΔ ή σε μη κερδοσκοπικά κοινωφελή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή και άλλα, ο ακριβής καθορισμός των οποίων καταλείπεται σε υπουργικές αποφάσεις. Η πρώτη εξ αυτών εκδόθηκε το 1997 (ΥΑ 108842/3.12.1997), έξι χρόνια μετά την εισαγωγή του θεσμού, με την συμμετοχή 34 φορέων, στην συντριπτική τους πλειοψηφία α’βαθμιων ΟΤΑ (31 στους 34 φορείς), που προσέφεραν θέσεις στις Υπηρεσίες καθαριότητας και πρασίνου. Η τελευταία ΚΥΑ (86364/2008) περιλαμβάνει 174 φορείς, εκ των οποίων οι 162 είναι ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, με θέσεις παρόμοιου περιεχομένου. Οι καταδικασθέντες επιτηρούνται κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής του από τους επιμελητές κοινωνικής αρωγής, υπηρεσία η οποία δεν συστάθηκε παρά μόνο το 2006, με τους υπευθύνους των φορέων να επιτελούν μέχρι τότε τα καθήκοντα επιτήρησης.
Θεωρητικά η κοινωφελής εργασία αποσκοπεί στην αποκατάσταση των δεσμών του δράστη με την κοινωνία, μέσω της μη απομάκρυνσής του από το κοινωνικό σώμα και της ενεργούς συμμετοχής των κοινωνικών φορέων στην έκτιση της ποινής του, καθώς και στην εκπαίδευσή του, δεδομένου πως το συγκεκριμένο μέτρο θεωρείται πως εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες εξατομίκευσης της ποινής.
Στην πράξη η κατάσταση δεν είναι τόσο ρόδινη. Οι φορείς είναι ιδιαιτέρως επιφυλακτικοί, φυλάσσοντας τις θέσεις μόνο για «ακίνδυνους» παραβάτες, δράστες κυρίως οικονομικών εγκλημάτων μικρής βαρύτητας, ενώ απορρίπτουν πιο ευαίσθητες περιπτώσεις, όπως π.χ. καταδικασθέντες για χρήση ναρκωτικών, αφήνοντας υπόνοιες πως μοναδικός τους στόχος είναι η εύρεση δωρεάν εργατικού δυναμικού. Οι περισσότεροι καταδικασμένοι που εκτίουν τέτοια ποινή δηλώνουν ανοιχτά πως μόνο η οικονική τους αδυναμία να εξαγοράσουν την ποινή τους, τους οδήγησε σε αυτή την επιλογή, ενώ θα προτιμούσαν να έμεναν στη φυλακή, καθώς οι ώρες εργασίας είναι πολλές και τους στερούν τη δυνατότητα άλλης βιοποριστικής δραστηριότητας, και ο συνολικός χρόνος έκτισης της ποινής ξεπερνά κατά πολύ αυτόν που θα περνούσαν «εντός», λαμβανομένου υπόψη και του ευεργετικού υπολογισμού των ημερών. Αυτό όμως που κανένας τους δεν αντέχει είναι η απομόνωση και ο υποβιβασμός που εισπράττουν από την κοινωνία, στην οποία προσφέρουν αφιλοκερδώς την εργασία τους: Συχνά κάθεται στο Δήμο πέρα από το τετράωρο, συχνά τον φωνάζουν σε άσχετες ώρες για χαμαλοδουλειές. Τα Χριστούγεννα έμεινε ως τη 1 το πρωί σε δημοτική εκδήλωση ντυμένος Άη Βασίλης. Το αντάλλαγμα ήταν λίγο κρέας, αλλά συνήθως για τις επιπλέον ώρες λαμβάνει ό,τι και για τις κανονικές. Τίποτα. «Τουλάχιστον στη φυλακή έχεις τέσσερα γεύματα δωρεάν», λέει, «και υπάρχει αλληλεγγύη. Μια τηλεκάρτα να ζητήσεις από έναν κρατούμενο, ένα πακέτο τσιγάρα, σου τα δίνει. Και δεν σε κοιτάζουν με μισό μάτι, όπως ορισμένοι έξω, γιατί μέσα είστε όλοι ίδιοι». «Να σου πω την αλήθεια, αν είχα να διαλέξω ανάμεσα στη φυλακή, το Δήμο ή να πέσω από όροφο», λέει, «θα διάλεγα τον όροφο. Αλλά όπως έχουν τα πράγματα, υποσχέθηκα στον εαυτό μου να αντέξω ένα χρόνο. Κάνω υπομονή κάθε πρωί και πηγαίνω».
Η κοινωνική επανένταξη και ο σεβασμός της προσωπικότητας του καταδικασμένου σε κοινωφελή εργασία φαντάζει, μάλλον, ένας πολύ μακρινός στόχος...
και του Νικήτα Νικηταρά,
φοιτητή Νομικής Σχολής Αθηνών,
του Μάνου Τεχνίτη,
φοιτητή Νομικής Θεσσαλονίκης,
της Δανάης Τζανεττάκη,
φοιτήτριας Νομικής Θεσσαλονίκης
της Αναστασίας Σκεύα,
φοιτήτριας Νομικής Θεσσαλονίκης
Η καταδίκη σε καταναγκαστική βοηθητική εργασία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε πολλές χώρες του εξωτερικού, ενώ στην Ελλάδα ο κόσμος δεν φαίνεται να γνωρίζει την ύπαρξη ή μη του θεσμού αυτού. Ασχέτως με το αν γνωρίζουν το θεσμό, σχεδόν όλοι συμφωνούν με αυτόν, κυρίως λόγω της δυσπιστίας που τρέφουν για την αποτελεσματικότητα των φυλακών, ως προς τον ουσιαστικό σωφρονισμό των καταδίκων.
ΑΘΗΝΑ
Μαρία, 21 ετών, φοιτήτρια Νομικής
Θα συμφωνούσα με αυτό το μέτρο, γιατί γλιτώνει το δράστη από τη φυλακή, απ’ όπου υπάρχει η πιθανότητα να βγει χειρότερος εγκληματίας, παρά να σωφρονιστεί.
Γεωργία, 29 ετών, δασκάλα
Όχι μόνο το δέχομαι, αλλά είμαι ιδιαίτερα υπέρ αυτού του μέτρου, γιατί τους βοηθάει να γίνουν καλύτεροι πολίτες. Σίγουρα, όμως, θα διαφωνούσα αν επρόκειτο για κάποιο βαρύτερο έγκλημα, από αυτό των μικροκλοπών.
Ελπίδα, 23 ετών, φοιτήτρια Πολυτεχνείου
Πιστεύω ότι πρέπει να δίνεται στον καθένα μία δεύτερη ευκαιρία και γι’ αυτό είμαι κατ’ αρχήν υπέρ του συγκεκριμένου μέτρου. Δεν σου κρύβω, όμως, ότι ίσως είχα κάποιες επιφυλάξεις στην αρχή, αλλά πλέον από τη στιγμή που παντού φοβάσαι μήπως κάποιος σε κλέψει, τελικά δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια διαφορά από το να εργάζεται κάποιος πρώην μικροαπατεώνας – και δη κλέφτης – στη γειτονιά μου.
Κωνσταντίνα, 21 έτους, φοιτήτρια Νομικής
Συμφωνώ με αυτό που λες, διότι πστεύω ότι η κοινωφελής εργασία βοηθάει περισσότερο στην επανένταξη και τον ουσιαστικό σωφρονισμό του πρώην καταδίκου, σε σχέση με τον εγκλεισμό σε φυλακή.
Ειρήνη, 81 έτους, νοικοκυρά
Οπωσδήποτε δεν πρέπει να επιβληθεί ποινή φυλάκισης στη συγκεκριμένη περίπτωση, γιατί θα ήταν πολύ απάνθρωπη και πολύ πιο βαριά από τη πράξη που διέπραξε αυτός ο άνθρωπος. Η καταναγκαστική εργασία είναι προτιμότερη από τη φυλάκιση, αλλά ούτε αυτή είναι σωστή μέθοδος, γιατί μειώνει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Για παράδειγμα, ο νεαρός μπορεί να είναι παιδί καλής οικογένειας και απλά να παραστράτησε, επομένως ο καθαρισμός ενός πεζοδρομίου θα ήταν κάτι πολύ υποτιμητικό γι’ αυτόν. Γι’ αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει να του ανατεθεί μία πιο αξιοπρεπής εργασία και να του δίνεται έστω μία συμβολική αμοιβή γι’ αυτήν.
Ελευθερία, 21 έτους, φοιτήτρια Ιστορικού-Αρχαιολογικού
Από το να μπει στη φυλακή, καλύτερα να κάνει κάτι χρήσιμο για τη κοινωνία. Όμως, δεν μπορώ να πω ότι νιώθω έτοιμη, γιατί θα φοβόμουν να περιφέρεται ελεύθερος και ανέλεγκτος ένας πρώην εγκληματίας.
ΡΟΔΟΣ
Διονυσία, 45 ετών, δημοτική υπάλληλος
Έχοντας μεγαλώσει στη Γερμανία, είμαι συνηθισμένη σε μία τέτοιου είδους αντιμετώπιση των μικροαπατεώνων : καθαρίζουν πάρκα, αυλές σπιτιών, επισκεύαζουν δρόμους, και κάνουν διάφορες άλλες εργασίες. Προφανώς, λοιπόν, έχοντας δει τα θετικά αποτελέσματα αυτού του θεσμού, είμαι υπέρ του, όμως είμαι της γνώμης ότι είναι πιο δύσκολο να γίνει αποδεκτό κάτι τέτοιο σε μικρές πόλεις και κοινωνίες λόγω προκαταλήψεων και καχυποψίας.
Δημήτρης, 32 ετών, στρατιωτικός
Με βρίσκεις σύμφωνο με το παραπάνω μέτρο, γιατί πρέπει εμείς να τον βοηθήσουμε με κάποιο τρόπο. Γενικά είμαι αντίθετος με το να μπει φυλακή κάποιος που έχει διαπράξει ένα ελαφρύ έγκλημα και εκεί να βρεθεί ανάμεσα σε πολύ χειρότερους εγκληματίες.
Ελευθερία, 27 ετών, δημόσια υπάλληλος
Δεν μου αρκεί να γνωρίζω μόνο ότι έχει γενικά διαπράξει μικροκλοπές, διότι για παράδειγμα θα ήμουν πολύ επιφυλακτική με το να κυκλοφορούσε ελεύθερος ένας “τσαντάκιας”. Γενικά, πάντως είμαι υπέρ αυτού του θεσμού, διότι πιστεύω ότι βγαίνοντας από τη φυλακή θα ήταν πολύ χειρότερος εγκληματίας και σίγουρα θα συνέχιζε την “καριέρα” του.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ντινα, 19 ετών, φοιτήρια Θεολογικής
Ναι με την προϋπόθεση να το κανει.
Ηλίας, 19 ετών
Να δουλεύει εθελοντικά για να ξεφύγει από το όλο κλίμα των Φυλακων. Γιατι δουλεύοντας αποκτας και άλλες γνωριμίες και εμπειρίες.
Ασπασία, 20 ετών, φοιτήτρια
Όσοι νεαροί κάνουν τέτοια εγκληματα είναι καλυτερον να ασκούν εθελουντικη εργασία διότι αυτό θα τους δειξει ένα πιο φιλικό πρόσωπο της κοινωνίας και ίσως τους ξυπνήσει το φιλότιμο.
Εβιτα, 18 ετών, φοιτήτρια Θεολογικής
Είμαι κατα της φυλακής για μικροεγκληματα.
Παναγιώτης, 25 ετών, Μηχανολόγος Μηχανικός
Εννοείται γιατί είναι άδικο οι μικροεγκληματιες να είναι μαζί με τους βαρυποινίτες. Αυτή η συναναστροφή είναι για τους νεαρούς βλαβερή από πολλές απόψεις...
Ραφαήλ, 22 ετών, σχεδιαστής ιστοσελίδων
Ναι, γιατί οι φυλακές και τα ανάμορφωτηρια έχουν καταντήσει να είναι ιδρύματα ανώτερης εγκληματικής εκπαίδευσης και σίγουρα δε θα ήταν φρόνιμο ο νεαρός αυτό μετά μικροκλοπη να αρχίσει να κάνει μεγαλύτερα έγκληματα.
Σοφια, 25 ετών, κομμώτρια
Φυσικά και έτσι πρέπει να γίνει. Γιατί στη φυλακή θα αγριευτει περισσότερο. Η φυλακή έχει φτιαχτεί για πολύ χειρότερα εγκλήματα και χρειάζεται κάτι περισσότερο για να στερήσεις την ελευθερία κάποιου.
Άρης, 40 ετών, τραπεζικός υπάλληλος
Είναι καλύτερα να προσφέρεις εθελοντική εργασία. Δεν νοείται το κράτος να σου στερεί την ελευθερία και να έχει θέσει ως απαίτηση από σένα να σέβεσαι την ιδιοκτησία κάποιου τρίτου από τη στιγμή που το ίδιο το κράτος δε σέβεται και τη δική σου ζωή.
Μάκης, 48 ετών, μοντέρ
Άσχετα με το τι είδος ποινής θα επιβληθεί να είναι μειωμένη γιατί καλύτερα μιας ώρας σκλαβιά και φυλακή παρά 40 χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
Λίλιαν, 25 ετών, καθηγήτρια ισπανικών
Ναι, επειδή τα σωφρονιστικά ιδρύματα δεν προσφέρουν σωφρονισμό και όποιος αποφυλακίζεται δεν βγαίνει καλύτερος αλλά χειρότερος πολίτης
Δώρα, 22 ετών, φοιτήτρια νομικής
Ναι, διότι δεν επιτυγχάνεται ο σωφρονισμός ενώ με την εργασία επιτυγχάνονται καλύτερα οι σκοποί της δικαιοσύνης
Μαρία, 21 έτους, φοιτήτρια νομικής
Συμφωνώ επειδή με αυτό τον τρόπο εντάσσεται απευθείας στο κοινωνικό σύνολο που είναι και ο ουσιαστικός στόχος του σωφρονισμού. Ως προς την αμοιβή πιστεύω ότι η ύπαρξή της και το ύψος της θα πρέπει να καθορίζονται απ΄ την άδικη πράξη αλλά και την μετέπειτα διαγωγή του καταδικασμένου
Έρη, 22 ετών, βοηθός μικροβιολόγου
Ναι, επειδή έτσι επανεντάσσεται πιο γρήγορα στην κοινωνία
Ζωή, 22 ετών, φοιτήτρια νομικής
Ναι, επειδή στις φυλακές δεν επέρχεται ουσιαστικός σωφρονισμός και η κατάστασή του χειροτερεύει ενώ με τις εργασίες και προσφέρει στην κοινωνία και τιμωρείται ταυτόχρονα
Άντζελα, 22 ετών, φοιτήτρια αγγλικής φιλολογίας
Ναι επειδή δουλεύοντας δεν απομονώνεται και νιώθει χρήσιμος για την κοινωνία
Κατερίνα, 22 ετών, φοιτήτρια παιδαγωγικού
Ναι με την προϋπόθεση να έθετε ο δικαστής περιορισμούς στον χώρο εργασίας και φυσικά να είναι υπό παρακολούθηση
Αναστασία, 67 ετών
Η φυλακή είναι η τιμωρία. Είναι μικρό και ίσως βάλει μυαλό. Δεν θα βγει χειρότερος. Δύσκολο είναι να μην πληρώνεται.. Όμως απ’ την άλλη κι η φυλακή είναι μαρτύριο και γεμάτη ναρκωτικά! Ίσως πρέπει να δουλέψει για να μάθει..
Σταύρος, 40 ετών
Ναι, ίσως τον εκτιμήσει η κοινωνία και μπορέσει να βρει μια δουλειά, αν βέβαια είναι εντάξει χαρακτήρας. Γιατί απ’ τη φυλακή θα βγει χειρότερος και εκτός απ’ αυτό, μαυρίζει το μητρώο του, δεν υπάρχουν ομάδες επανένταξης και άρα στιγματίζεται σφοδρά.
Αγγελική, 44 ετών
Με τίποτα!!! Θ’ αποθρασυνθεί τελείως!! Πρέπει να μπει στη φυλακή. Όχι ότι θα διορθωθεί.. Η μικροκλοπή είναι κι αυτή κλοπή. Κλέβει; Πρέπει να πληρώσει το αντίτιμο. Εκτός αν έχει οικογένεια ή πεινάει... αλλά και πάλι με αυστηρότητα.
Ξένια, 22 ετών, φοιτήτρια οικονομικού
Ναι γιατί συνιστά ελάφρυνση για το δημόσιο ταμείο ενώ αλλιώς η αντίστοιχη εργασία θα έπρεπε να μισθωθεί και επιπλέον δεν επιβαρύνεται το σωφρονιστικό σύστημα το οποίο ήδη πάσχει από υπερπληθυσμό
Κατερίνα, 22 ετών, φοιτήτρια βιολογίας
Ναι, αρκεί να υπάρχει επίβλεψη και να είναι και σε κάποιο ίδρυμα όπου θα γίνονται σεμινάρια επανένταξης με την παράλληλη βοήθεια ψυχολόγου
Νίκος, 33 ετών, επιχειρηματίας
Ναι, επειδή με αυτόν τον τρόπο η επανένταξη είναι ευκολότερη και επιπλέον μαθαίνουν κάποια εργασία που μπορεί να τους χρησιμεύσει αργότερα
Αλέξανδρος, 17 ετών, μαθητής λυκείου
Ναι, διότι πρόκειται για ελαφρύ αδίκημα και η φυλακή όχι μόνο δεν θα βοηθήσει αλλά όταν αποφυλακιστεί θα είναι έτοιμος να διαπράξει βαρύτερα αδικήματα
Γιάννης, 16 ετών, μαθητής
Και τις υπόλοιπες ώρες να μένει ελεύθερος;; Δεν μου φαίνεται σωστό όμως απ’ την άλλη, είτε μπει είτε όχι, πιστεύω ότι δεν θ’ αλλάξει συμπεριφορά. Τουλάχιστον ας προσφέρει κάτι σ’ αυτή την κοινωνία, με την εργασία.
Έμη, 17 ετών, μαθήτρια
Ναι, μ’ αρέσει πιο πολύ αυτό το σύστημα! Αν μάθει πως να βγάζει τα χρήματα που χρειάζεται κάποιος για τα προς το ζην, μπορεί να μην το ξανακάνει…
Βασίλης, 74 ετών
Αν είναι μικρός, να δουλέψει απλήρωτος. Μπορεί να το μετανιώσει.. Στη φυλακή αγριεύουν τα πράγματα. Αν τον φυλακίσει θα γίνει χειρότερος με τους άλλους φυλακισμένους. Αν ο δράστης όμως είναι μεγάλος, τότε να μπει φυλακή ΙΣΟΒΙΑ!!!
Κατερίνα, 17 ετών, μαθήτρια
Καλύτερη η βοηθητική εργασία. Άλλωστε τα σωφρονιστικά ιδρύματα είναι κατ’ επίφαση σωφρονιστικά. Απ’ τις φυλακές βγαίνουν χειρότεροι. Δεν παύουν να είναι εγκληματίες..
Χρήστος, 53 ετών
Θεωρώ ότι πρέπει να δουλέψει. Γιατί αν τον κλείσεις στη φυλακή, θα βγει χειρότερος. Μπορεί να βάλει μυαλό γιατί ενώ θα κοπιάζει δεν θα παίρνει τίποτα. Κι αν δεν βάλει μυαλό τότε… ΜΕΣΑ!!!
Θοδωρής, 23 ετών
Προτιμώ να δουλεύει συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα, όμως να μπαίνει στη φυλακή όταν τελειώνει.
Μαρία, 24 ετών
Δεδομένου το ότι η πράξη δεν είναι μεγάλης απαξίας και λόγω της ηλικίας, θεωρώ την εργασία καλύτερη απ’ τη φυλακή, καθώς η τελευταία δεν αποτελεί πρότυπο σωφρονιστικό σύστημα. Αυτό πρέπει να αλλάξει ριζικά ώστε η βοηθητική εργασία σε θέση ποινής, ν’ αποτελέσει μόνο προσωρινή λύση. Άλλωστε δίνει το έναυσμα στο νεαρό δράστη να δει πως είναι η προσφορά εργασίας.
Ελευθερία, 28 ετών
Ναι, να εργάζεται χωρίς προσωπικά κέρδη. Με την εργασία θα κατανοήσει σίγουρα τη διαφορά μεταξύ κλοπής που αντιπροσωπεύει την παράνομη απόκτηση και της απόκτησης με νόμιμο και ηθικό τρόπο, του κοπιάζω για κάτι. Πρέπει να επιτευχθεί και η αποστολή του σωφρονισμού. Η φυλακή είναι ξερή, μόνο εκδίκηση και τιμωρία…
Βάια, 32 ετών
Να δουλέψει σε βοηθητικές εργασίες για να συνειδητοποιήσει τον κόπο που χρειάζεται για την απόκτηση αγαθών επιβίωσης. Η μικροκλοπή είναι εύκολο πράγμα. Η προσπάθεια απόκτησης αγαθών όμως δύσκολη.
Νίκος, 37 ετών
Να δουλεύει για να μην τον ταΐζει ο Έλληνας πολίτης και για να μην χρεώνει το κράτος! Και τη βία εναντίον του δεν την αποκλείω..
Δημήτρης, 39 ετών
Ναι, γιατί θα βγει χειρότερος απ’ τη φυλακή λόγω του τωρινού σωφρονιστικού συστήματος. Όμως προτείνω ένα άλλο σύστημα: Να φοράει ένα πλακάτ στο οποίο θα δημοσιοποιεί τα αδικήματα που έχει διαπράξει και να εμφανίζεται κάθε μέρα, συγκεκριμένο ωράριο σε κεντρικούς δρόμους υπό την επιτήρηση αστυνομικού.
Γιώργος, 20 ετών
Συμφωνώ με την κοινωνική εργασία. Δεν αξίζει η φυλακή επειδή η ποινή για τις μικροκλοπές είναι φαντάζομαι μικρή. Αυτό όμως που θεωρώ καλύτερο είναι να δημοσιοποιηθούν αυτά που έκανε στην κοινωνία. Και αφού γίνει βούκινο, να δούμε θα το ξανακάνει;