του Ευάγγελου Χαϊνά,
Κοινωνιολόγου, ΜΔΕ Εγκληματολογίας,
υπ. Δρ. Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου
και του Φώτη Σπυρόπουλου,
δικηγόρου - οικονομολόγου,
υπ. Δρ. Ποινικού Δικαίου - Εγκληματολογίας Νομικής Αθηνών
Το theartofcrime.gr παρουσιάζει σε αυτό το τεύχος δεδομένα εγκληματολογικού και όχι μόνο ενδιαφέροντος αναφορικά με την Κεντρική Φυλακή της Κύπρου. Η Διοίκηση της Κυπριακής Φυλακής μας άνοιξε με προθυμία τις πόρτες της στις 25/11/2011 και ο επιθεωρητής των φυλακών κ. Ανδρέας Πελαβάς σε μιά αναλυτική συζήτηση απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις μας. Επίσης, μέρος των στοιχείων που παρουσιάζονται κατωτέρω αντλήθηκαν από έντυπο που εκδόθηκε το 2009 από το Τμήμα Φυλακών της Διεύθυνσης Φυλακών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας με τίτλο: «Το έργο και οι δραστηριότητες του Τμήματος Φυλακών για το έτος 2007».
Ταυτότητα Φυλακής Κύπρου
Έτος κατασκευής: 1894
Χωρητικότητα: 346 άτομα
Σύνολο κρατουμένων: 650 άτομα (υπόδικοι: 134 - καταδικασθέντες: 516)
Γυναίκες κρατούμενες: 44
Νεαροί κρατούμενοι: 19, ηλικίας 16 έως 21 ετών (2 γυναίκες 17 άνδρες)
Εθνικότητα κρατουμένων: 40% περίπου Κύπριοι και 60% περίπου αλλοδαποί (Ρουμάνοι, Ιρανοί, Σύριοι, Πακιστανοί κ.λπ.)
Κύρια αδικήματα: Ναρκωτικά, Διαρρήξεις, Κλοπές κ.λπ.
Αριθμός προσωπικού: 300 άτομα (φυλακτικό, διοικητικό και επιστημονικό προσωπικό)
Σημαντικό ζήτημα που απασχολεί τη Διεύθυνση των Κεντρικών Φυλακών της Κύπρου είναι ο υπερπληθυσμός. Το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι μακροχρόνιο. Η χωρητικότητα των Κεντρικών Φυλακών της Κύπρου είναι 346 άτομα ενώ ο πληθυσμός των κρατουμένων κυμαίνεται μεταξύ 600 και 700 ατόμων καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στις 25 Νοεμβρίου 2011 υπήρχαν περίπου 650 κρατούμενοι.
Εξίσου σημαντικό πρόβλημα της κεντρικής φυλακής της Κύπρου είναι η παλαιότητα των εγκαταστάσεων. Ο κ. Πελαβάς αναφέρει ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν σημειωθεί βήματα προόδου και έχουν αντιμετωπιστεί αρκετά προβλήματα, ενώ άλλα έχουν περιοριστεί σε σημαντικό βαθμό. Υπογραμμίστηκε ότι υπάρχει δέσμευση από την πλευρά του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανέγερση των νέων κτιρίων Φυλακών.
Όπως τόνισε ο κ. Πελαβάς: «Γίνεται μεγάλη προσπάθεια και από τη Διεύθυνση και από το προσωπικό των Φυλακών. Εργάζονται πολλές φορές κάτω από αντίξοες συνθήκες και λόγω των εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος. Σε κάθε περίπτωση τα σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά και καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια να επιλύονται ακόμη και τα πιο μικρά προβλήματα για να μπορεί και το προσωπικό να εργάζεται σε καλύτερες συνθήκες».
Η Κύπρος όπως αναφέρεται σε ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου (URL:
http://www.europarl.gr/view/el/press-release/news/news_2011/december_2011/dec20.html) είναι ανάμεσα σ΄ εκείνα τα ευρωπαϊκά κράτη που οι φυλακές τους διακρίνονται για τα υψηλά ποσοστά συνωστισμού κρατουμένων καθώς και για τον υψηλό αριθμό προφυλακισμένων και αλλοδαπών κρατουμένων. Μεταξύ άλλων στο ψήφισμα αυτό ζητείται να θεσπισθούν κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές.
Η «ανησυχητική εικόνα» που παρατηρείται τη χρονική αυτή περίοδο αναφορικά με τις συνθήκες κράτησης, τη συμφόρηση των φυλακών, την αύξηση του πληθυσμού των φυλακισμένων, την αύξηση του αριθμού των ξένων κρατουμένων, τον υψηλό αριθμό προφυλακισμένων, την ύπαρξη κρατουμένων με διανοητικές και ψυχολογικές διαταραχές και τον αυξημένο αριθμό θανάτων και αυτοκτονιών, υπογραμμίζεται στο κείμενο της «Πράσινης Βίβλου για την εφαρμογή της ενωσιακής ποινικής νομοθεσίας στον τομέα της κράτησης», η οποία δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο του 2011. Σύμφωνα με την Πράσινη Βίβλο, η συμφόρηση των φυλακών αποτελεί σοβαρό πρόβλημα σε 13 κράτη μέλη, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά συνωστισμού αναφέρθηκαν στη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Κύπρο, την Ισπανία και την Ελλάδα.
Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά ξένων κρατουμένων είναι το Λουξεμβούργο, η Κύπρος, η Αυστρία, η Ελλάδα και το Βέλγιο. Τα υψηλότερα ποσοστά προσωρινά κρατουμένων ("προφυλακισμένων") καταγράφονται στο Λουξεμβούργο, την Ιταλία και την Κύπρο. Ο συνολικός αριθμός των κρατουμένων στις φυλακές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την περίοδο 2009-2010 υπολογίζεται σε 633.909 άτομα.
Αποστολή του Τμήματος Φυλακών της Κύπρου
Σύμφωνα με τις Κυπριακές Αρχές, η πολιτική του Τμήματος Φυλακών στηρίζεται στο τετράπτυχο: ασφάλεια - ανθρωπιστική μεταχείριση - διαπαιδαγώγηση - αποκατάσταση.
Εκπαίδευση προσωπικού
Από τον Σεπτέμβριο του 2007 έχει δημιουργηθεί η Σχολή Δεσμοφυλάκων, στην οποία διεξάγονται εκπαιδευτικά και ενημερωτικά προγράμματα. Η Διεύθυνση του Τμήματος Φυλακών σε συνεργασία με την Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης, την Αστυνομική Δύναμη Κύπρου καθώς και με άλλους ιδιωτικούς φορείς και Κολλέγια έχουν διοργανώσει πολλά σεμινάρια και διαλέξεις για το προσωπικό του Τμήματος Φυλακών.
Επιπρόσθετα, αρκετά μέλη του προσωπικού έχουν παρακολουθήσει διεθνή σεμινάρια σχετικά με θέματα Φυλακών για την ενημέρωσή τους αναφορικά με τη βελτίωση των συνθηκών που επικρατούν σήμερα στη φυλακή.
Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας στο Τμήμα Φυλακών
Η Διαπαγγελματική Ομάδα συστάθηκε τον Σεπτέμβριο του 2004 και σκοπό έχει τη δομημένη και ομαδική παρέμβαση Λειτουργών Ψυχικής Υγείας η οποία αντικαθιστά την μέχρι πρότινος αποσπασματική, ευκαιριακή ή την κατ’ ανάγκη παρέμβαση από μεμονωμένους Λειτουργούς Ψυχικής Υγείας. Η εν λόγω ομάδα απαρτίζεται από έναν Ψυχίατρο, έναν Κλινικό Ψυχολόγο, δύο Νοσηλευτές Ψυχικής Υγείας, δύο Κοινωνικούς Λειτουργούς, έναν Εργοθεραπευτής και Διερμηνείς. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι δεν προβλέπεται οργανική θέση Εγκληματολόγου.
Πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις για τους κρατουμένους
Μέσα στα πλαίσια της υγιούς απασχόλησης και ψυχαγωγίας των κρατουμένων διοργανώνονται πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις καθώς και μουσικές εκδηλώσεις σε διάφορους Δήμους και Κοινότητες.
Στο γήπεδο της Κλειστής Φυλακής πραγματοποιούνται πάρα πολλές ποδοσφαιρικές συναντήσεις μεταξύ των κρατουμένων καθώς και με ομάδες εκτός Φυλακών. Για την πραγματοποίηση των αθλητικών εκδηλώσεων συμβάλλει σημαντικά ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού, με επιχορηγήσεις και παραχώρηση αθλητικού εξοπλισμού.
Επιπρόσθετα, με τις επιχορηγήσεις που παραχωρούνται από τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού, καθώς και με την παραχώρηση αθλητικού εξοπλισμού και τριών γυμναστών πάνω σε καθημερινή βάση, λειτουργούν τέσσερα γυμναστήρια στην Κλειστή και την Ανοικτή Φυλακή. Για την προώθηση του αθλητισμού στις Φυλακές συμβάλλει ουσιαστικά και ο ΟΠΑΠ Κύπρου.
Χώροι κράτησης
Κλειστή Φυλακή - Ανοικτή Φυλακή - Κέντρο Καθοδήγησης Εξωιδρυματικής Απασχόλησης και Αποκατάστασης Κρατουμένων
Η αποστολή και οι επιδιώξεις του Τμήματος Φυλακών υλοποιούνται στους χώρους της, οι οποίοι ανάλογα με τα μέτρα ασφαλείας και τις συνθήκες που επικρατούν διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες ως ακολούθως:
1. Κλειστή Φυλακή: Περιλαμβάνει τους εντός των τειχών χώρους διαμονής, εργασίας, διακίνησης και κάθε άλλης δραστηριότητας των κρατουμένων, στους οποίους επικρατούν συνθήκες αυξημένης ασφάλειας.
2. Ανοικτή Φυλακή: Περιλαμβάνει τους εκτός των τειχών, αλλά εντός της ευρύτερης περιοχής των Φυλακών χώρους διαμονής, εργασίας, διακίνησης και κάθε άλλης δραστηριότητας των κρατουμένων, στους οποίους επικρατούν συνθήκες μειωμένης ασφάλειας.
3. Κέντρο Εξωιδρυματικής Απασχόλησης και Αποκατάστασης Κρατουμένων: Περιλαμβάνει του ειδικούς χώρους διαμονής κρατουμένων, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της ημέρας εργάζονται εκτός Φυλακής, στην ελεύθερη κοινωνία και μετά την εργασία τους επιστρέφουν στη φυλακή.
Ανάλογα με τη συμπεριφορά και την εργατικότητα του κρατουμένου και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια αποφασίζεται από ειδική Επιτροπή κατά πόσο ο κρατούμενος θα ενταχθεί από την Ανοικτή Φυλακή, στο Κέντρο Εξωιδρυματικής Απασχόλησης και Αποκατάστασης.
Συνήθως, για να ενταχθεί κάποιος στην Ανοικτή Φυλακή θα πρέπει να συμπληρώσει το ένα τρίτο της ποινής του στην Κλειστή Φυλακή και να επιλεγεί από το κέντρο Εξωιδρυματικής Απασχόλησης και Αποκατάστασης, θα πρέπει το υπόλοιπο της ποινής του μέχρι την αποφυλάκιση του, να μην υπερβαίνει τους 12 μήνες και να μην είναι λιγότερο από 1 μήνα.
Προσφερόμενα Προγράμματα και Υπηρεσίες
Μέσα στα πλαίσια της πολιτικής του Τμήματος Φυλακών για την υποβοήθηση, ενθάρρυνση και καθοδήγηση των κρατουμένων για ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους, οργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα με στόχο τη βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου, την ανάπτυξη των επαγγελματικών τους δεξιοτήτων και την ενίσχυση των αντιστάσεων τους στις προκλήσεις της ελεύθερης κοινωνίας.
Προσφέρονται, επίσης, υπηρεσίες που αποσκοπούν στην ψυχοσωματική υποστήριξη των κρατουμένων, στη μέριμνα για τους ίδιους και τις οικογένειές τους και στην επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Υπηρεσίες
1. Υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ψυχολογικής υποστήριξης.
2. Υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας.
3. Υπηρεσίες επαγγελματικής και κοινωνικής αποκατάστασης.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων των προγραμμάτων και υπηρεσιών είναι η θέληση των ίδιων των κρατουμένων για αξιοποίηση του χρόνου της φυλάκισής τους, για απόκτηση εμπειριών, γνώσεων και δεξιοτήτων, για την προσωπική τους ενίσχυση και ενδυνάμωση.
Προγράμματα
• Προγράμματα τακτικής απασχόλησης των κρατουμένων σε παραγωγικές εργασίες.
• Εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα.
Προγράμματα τακτικής απασχόλησης των κρατουμένων σε παραγωγικές εργασίες
Η εργασία των κρατουμένων στις Φυλακές είναι υποχρεωτική εκτός από τις περιπτώσεις που ο κρατούμενος είτε εξαιρείται για λόγους υγείας είτε είναι συνταξιούχος.
Στους εργαζόμενους κρατουμένους εκτός από το επίδομα φιλοπονίας, καταβάλλονται και ένσημα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ούτως ώστε τα διάφορα ωφελήματα τα οποία δικαιούνται ως εργαζόμενοι από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, να μην επηρεάζονται λόγω της φυλάκισής τους.
Κατά την επιλογή της εργασίας του κρατούμενου καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η εργασία αυτή να συνάδει με την ειδικότητα, την ικανότητα και την προτίμηση του κρατουμένου, σε συνάρτηση με τις δυνατότητες απασχόλησης του στη Φυλακή και τις ευκαιρίες απασχόλησής του στην ελεύθερη κοινωνία μετά την αποφυλάκισή του.
Οι κρατούμενοι εργάζονται κάτω από την επίβλεψη και καθοδήγηση εκπαιδευτών, και ενθαρρύνονται στην ειδίκευση σε ένα από τα πιο κάτω επαγγέλματα: Μάγειρα, Σιδηρουργού, Υδραυλικού, Συγκολλητή, Ελαιοχρωματιστή, Οικοδόμου, Ηλεκτρολόγου, Βιβλιοδέτη, Κουρέα, Κηπουρού και Μηχανικού αυτοκινήτων.
Για τον σκοπό αυτό λειτουργούν ειδικοί χώροι εργασίας και εξοπλισμένα εργαστήρια των οποίων η παραγωγή χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες της Φυλακής, εξαιρουμένων των εργαστηρίων του βιβλιοδετείου και της χειροτεχνίας καθώς και της έπαυλης.
Το βιβλιοδετείο λειτουργεί σε συνεργασία με το Κυβερνητικό Τυπογραφείο, το οποίο προμηθεύει τον μηχανικό εξοπλισμό και τις πρώτες ύλες. Το τυπογραφείο παραλαμβάνει ολόκληρη την παραγωγή του βιβλιοδετείου.
Οι χώροι των Φυλακών καλύπτουν έκταση 8 περίπου εκταρίων. Υπάρχουν ελαιόδεντρα και καλλιεργούνται, επίσης, λαχανικά. Τα είδη αυτά διατίθενται για τις ανάγκες των Φυλακών. Όταν υπάρχει περίσσευμα, αυτό διατίθεται και στην ελεύθερη αγορά.
Ο αριθμός των κρατουμένων που εργάζονται καθημερινά στα εργαστήρια, τις οικοδομές, το μαγειρείο και στους λοιπούς χώρους ανέρχεται γύρω στους 200.
Εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα κρατουμένων
Τα προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης τα οποία καταρτίζονται από το Σχολείο, το οποίο λειτουργεί εντός των Φυλακών, στηρίζονται κατά κύριο λόγο στα ενδιαφέροντα των κρατουμένων. Οι κρατούμενοι μπορούν να διαλέξουν και να παρακολουθήσουν το θέμα που τους ενδιαφέρει κατόπιν αίτησής τους από κατάλογο 20 και πλέον θεμάτων.Η ένταξη ενός κρατουμένου σε ένα ή περισσότερα είναι εθελοντική. Το Σχολείο διευθύνεται από Β/Διευθυντή, ο οποίος είναι αποσπασμένος από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Στο Σχολείο διδάσκουν πέραν των 12 δασκάλων και καθηγητών. Επιπρόσθετα, το Σχολείο συνεργάζεται με ιδιωτικές Σχολές και με άλλους κρατικούς και ημικρατικούς οργανισμούς και συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα και συμπράξεις για εκπαίδευση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Τα μαθήματα διεξάγονται κυρίως τις πρωινές ώρες σε αίθουσες διδασκαλίας. Οι διάφορες άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες διεξάγονται κυρίως τις απογευματινές ώρες σε ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες (μαθήματα ζωγραφικής, κατασκευών, ψηφιδωτών και αγιογραφίας).
Τα μαθήματα που διδάχθηκαν τις τελευταίες σχολικές χρονιές ήταν τα ακόλουθα:
• Ελληνικά (για ξενόγλωσσους και αναλφάβητους).
• Αγγλικά (για ξενόγλωσσους και προχωρημένους).
• Ζωγραφική.
• Γραφικές Τέχνες.
• Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές.
• Ψυχολογία.
• Ψηφιδωτά.
• Αγιογραφία.
• Μουσική.
• Μαγειρική.
• Ζαχαροπλαστική.
• Χειροτεχνία.
Συνολικά έχει συμμετάσχει ένας μεγάλος αριθμός κρατουμένων, εκ των οποίων οι περισσότεροι πήραν πιστοποιητικά επιτυχούς παρακολούθησης.
Τέχνη και επαγγελματική εκπαίδευση
Το Σχολείο σε συνεργασία με κρατικούς και ημικρατικούς φορείς όπως το Κέντρο Παραγωγικότητας (ΚΕ.ΠΑ) καθώς και την Αρχή Ανθρώπινου Δυναμικού αλλά και ιδιωτικές σχολές υλοποίησαν σε πιλοτική φάση προγράμματα τεχνικής και επαγγελματικής εξειδίκευσης των κρατουμένων. Σε πρώτη φάση πιστοποιήθηκαν επαγγελματίες οικοδόμοι και μάγειρες από την Αρχή Ανθρώπινου Δυναμικού και Απασχόλησης. Επιπρόσθετα, από το Υπουργείο Παιδείας προσφέρθηκε εκπαίδευση με θέμα «Υδραυλικές εγκαταστάσεις». Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει η σκέψη τα μαθήματα τεχνικής εξειδίκευσης σταδιακά να πολλαπλασιαστούν ύστερα από τη δημιουργία ειδικής επαγγελματικής αίθουσας στο χώρο των εργαστηρίων.
Διαλέξεις - Προβολές - Βιβλιοθήκη
Πέραν από τα μαθήματα του Σχολείου οι κρατούμενοι έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν σε συνεργασία με κρατικούς και ημικρατικούς φορείς, επιμορφωτικές διαλέξεις και σεμινάρια για κοινωνικά θέματα, όπως μολυσματικές μεταδοτικές ασθένειες, οικογένεια, διατροφή, περιβάλλον κ.ά.
Παράλληλα, στο Σχολείο λειτουργεί δανειστική βιβλιοθήκη, η οποία διαθέτει περισσότερα από 3.500 βιβλία και η οποία κάθε χρόνο ενισχύεται με νέες εκδόσεις. Σημαντική είναι, η συμβολή της εκκλησίας της Κύπρου στον τομέα της πνευματικής στήριξης των κρατουμένων τόσο μέσω του ιερέα των Φυλακών όσο και μέσω εξομολογητών, θεολόγων και μελών Χριστιανικών Οργανώσεων που επισκέπτονται τους κρατουμένους και προσφέρουν σε αυτούς κάθε ηθική και υλική στήριξη. Μεγάλη υποστήριξη και βοήθεια τυγχάνουν, επίσης, οι κρατούμενοι από τη δράση του σωματείου «Φίλοι των Φυλακισμένων».
Έκτος από τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες στα πλαίσια του Σχολείου διοργανώνονται αθλητικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις καθώς και εκθέσεις τέχνης και εκδρομές με στόχο την ψυχαγωγία και κοινωνικοποίηση των κρατουμένων.
Όμιλοι
Μέσα στα πλαίσια των ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων λειτουργούν με ιδιαίτερη επιτυχία «Όμιλοι» με θέμα το θέατρο, τη μουσική, τον αθλητισμό, τις εκδρομές, τα επιτραπέζια παιγνίδια και τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Οι Όμιλοι αυτοί με τις δραστηριότητές τους και με το έργο που επιτελούν αποτελούν πηγή ψυχαγωγίας για τους κρατουμένους. Ανάμεσα στους Ομίλους είναι ο Καλλιτεχνικός, ο Εκδρομικός, ο Αθλητικός, ο Όμιλος Επιτραπέζιων Παιχνιδιών κ.ά.
Εβδομάδα Εκδηλώσεων
Κάθε χρόνο τον μήνα Ιούνιο διοργανώνεται Εβδομάδα Εκδηλώσεων τόσο για την προβολή των δραστηριοτήτων και των διαφόρων προγραμμάτων εκπαίδευσης, επιμόρφωσης και δημιουργικής απασχόλησης, όσο και για την ψυχαγωγία των κρατουμένων.
Το Σχολείο, εκτός από την εβδομάδα εκδηλώσεων, συμμετέχει με έργα κρατουμένων σε πληθώρα εκδηλώσεων κοινωνικού περιεχομένου, παρουσιάζοντας στο ευρύ κοινό το επιτελούμενο έργο. Μεγάλης απήχησης τυγχάνουν οι εκθέσεις ζωγραφικής κρατουμένων με έργα-πίνακες που ποιοτικά είναι εφάμιλλα διακεκριμένων ζωγράφων.
Ανήλικοι Κρατούμενοι
Στο Τμήμα των Φυλακών λειτουργεί ειδικός χώρος κράτησης ανηλίκων στους οποίους προσφέρεται η δυνατότητα παρακολούθησης όλων των θεμάτων του Σχολείου. Επιπρόσθετα, για τους ανήλικους έχει ορισθεί δεσμοφύλακας, καθοδηγητής ο οποίος βρίσκεται μαζί τους σε όλη τη διάρκεια της ημέρας βοηθώντας τους στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
