της Ευαγγελίας Ανδρουλάκη,
δικηγόρου- μεταπτυχιακής φοιτήτριας
εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου
Τη Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου 2012, με αφορμή την 64η επέτειο της Οικουμενικής Διακήρυξης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, έλαβε χώρα, στην αίθουσα «ΕΥΡΩΠΗ» του εκδοτικού οίκου «Νομική Βιβλιοθήκη», εκδήλωση με θέμα: «Χρήση βίας: Υπονόμευση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Δημοκρατίας», η οποία διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΙΜΔΑ).
Αρχικά, ο συντονιστής της δημόσιας αυτής συζήτησης, κ. Γεώργιος Σταυρόπουλος, Πρόεδρος της Νομικής Επιτροπής του ΙΜΔΑ, Επίτ. Αντιπρόεδρος του ΣτΕ και τ. Υπουργός, απηύθυνε χαιρετισμούς και έθεσε τα εξής ερωτήματα: «Βία ή πειθώ;» «Ένστικτο ή λογική;», έννοιες μεταξύ των οποίων υφίσταται πάλη, από τις απ’ αρχές της Ιστορίας μέχρι σήμερα. Επίσης, τόνισε τη σημασία που έχουν τα εκάστοτε Συντάγματα, τα οποία αποτελούν τη μεγαλύτερη ασπίδα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και τέλος αναφέρθηκε στη σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας μας και στην εντονότατη βία που παρουσιάζεται στην κοινωνία, λόγω κυρίως της οικονομικής δυσπραγίας που επικρατεί σε αυτή.
Στη συνέχεια το λόγο έλαβε η κ.
Αλίκη Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος του ΙΜΔΑ, η οποία αναφέρθηκε στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στην μεταπολεμική επιστροφή στα Δικαιώματα του τελευταίου, συγκεκριμένα συνέδεσε το κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης με την εξέλιξη των Δικαιωμάτων και τη δράση του ΟΗΕ.
Αμέσως μετά, ο κ. Αντώνιος Μπρεδήμας, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου ΕΚΠΑ, αναφέρθηκε στη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις, στους σχετικούς κανόνες και στις παραβιάσεις τους και τόνισε ότι η χρήση βίας δεν αφορά μόνο τις χώρες του τρίτου κόσμου, αλλά και τις προηγμένες δημοκρατικές χώρες. Επίσης, ο ίδιος ομιλητής, συνέχισε αναφέροντας ότι η βία στις διεθνείς σχέσεις είναι παράνομη και ότι οι μόνες εξαιρέσεις του κανόνα αυτού είναι η νόμιμη άμυνα και η μετά από εξουσιοδότηση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ χρήση βίας.
Έπειτα, ο λόγος δόθηκε στον κ. Βασίλειο Τσεβρένη, Διδάκτορα Νομικής του ΕΚΠΑ, αντικείμενο της εισήγησης του οποίου ήταν η δημοκρατία στο στόχαστρο του «πολιτισμού της βίας» στην εποχή της κρίσης. Ειδικότερα, ο κ. Τσεβρένης αναφέρθηκε στη σχέση βίας και δημοκρατίας, στις πράξεις ξενοφοβίας που αναγκάζεται να αντιμετωπίσει η χώρα μας λόγω της «τραυματισμένης» (όπως τη χαρακτήρισε) δημοκρατίας που επικρατεί σ’ αυτή και έθεσε τα ερωτήματα για το τι φταίει για την έξαρση του ρατσισμού και της ξενοφοβικής βίας στη χώρα μας. Η κρίση ταυτότητας; Οι μετανάστες; Ή η εκπαίδευση των πολιτών;
Ο επόμενος ομιλητής, κ. Νικόλαος Φραγκάκης, Δικηγόρος, τ. Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI), διατύπωσε τις έννοιες του ρατσισμού, της ρατσιστικής βίας, η οποία έχει κύριο χαρακτηριστικό τη βάναυση συμπεριφορά που ασκείται είτε με φυσική είτε με ψυχολογική βία σε «κατώτερα», κατά τους ρατσιστές, άτομα και ως παραδείγματα ρατσιστικής βίας ανέφερε την ενδοοικογενειακή βία, τη βία κατά των ΡOMA (αθίγγανων) και κατά των αλλοδαπών. Επίσης, ο ομιλητής αυτός διατύπωσε και την έννοια της γενοκτονίας, η οποία αποτελεί το αποκορύφωμα της ρατσιστικής βίας και ασκείται από οργανωμένα άτομα ή ομάδες ατόμων με σκοπό την εξόντωση μίας φυλής ή τμήματος αυτής σε ορισμένο τόπο. Περαιτέρω, αναφέρθηκε σε διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει με αντίστοιχους νόμους η χώρα μας, όπως η «Διεθνής Σύμβαση του 1966 για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων» και η «Σύμβαση για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος της γενοκτονίας», η οποία κυρώθηκε από τη χώρα μας με το ν.δ. 3091/1954.
Αντικείμενο της εισήγησης του επόμενου ομιλητή, κ. Ηλία Αναγνωστόπουλου, Αν. Καθηγητή Ποινικού Δικαίου ΕΚΠΑ, ήταν η βία που ασκείται για πολιτικοκοινωνικούς λόγους από άποψη αντεγκληματικής πολιτικής, ο οποίος αναφέρθηκε στη ρήση ότι «το Ποινικό Δίκαιο αποτελεί το απόλυτο όριο της αντεγκληματικής πολιτικής».
Στη συνέχεια, το λόγο έλαβε ο κ. Σπυρίδωνας – Ηρακλής Ακτύπης, Διδάκτωρ Νομικής Paris II, Λέκτορας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, ο οποίος αναφέρθηκε στη ρατσιστική βία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στις νομικές υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μελών για την αντιμετώπισή της, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι δεν υπάρχει καμία ρητή αναφορά της ρατσιστικής βίας στην ΕΣΔΑ και στα πρωτόκολλά της.
Τέλος, ακολούθησε συζήτηση με το ακροατήριο και με συντονιστή τον κ. Χριστόφορο Αργυρόπουλο, Δικηγόρο, Πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων. Το πέρας της εκδήλωσης κήρυξε η κ. Αλίκη Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου, Πρόεδρος του ΙΜΔΑ, αφού πρώτα παρουσίασε τις προτάσεις του ΙΜΔΑ για την αντιμετώπιση της βίας που έχει σχέση με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της χώρας μας.