αναδημοσίευση από την έκδοση

  
Στις 3 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών [του Πανεπιστημίου Αθηνών] τελετή επίδοσης τιμητικού τόμου με τίτλο «Εγκληματολογικές Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις» στην Ομότιμη Καθηγήτρια Εγκληματολογίας της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών κ. Κ. Σπινέλλη.

 

Ο Αντιπρύτανης, Καθηγητής κ. Ιωάννης Καράκωστας κατά την προσφώνησή του σημείωσε μεταξύ άλλων ότι η κ. Σπινέλλη διακρίθηκε, πέρα των ακαδημαϊκών της περγαμηνών, για τη συνέπεια και την αφοσίωσή της στα διδακτικά της καθήκοντα ενώ αγαπήθηκε από τους φοιτητές της, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς. «Η μεγάλη της αγάπη για την επιστήμη του Ποινικού Δικαίου, την Εγκληματολογία και τους φοιτητές της, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα, εννέα χρόνια μετά από την συνταξιοδότησή της, εξακολουθεί να διδάσκει ακούραστα στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τομέα Ποινικών Επιστημών, στην κατάρτιση και αναγνώριση του οποίου συνέβαλε σημαντικά. Επιπλέον συμμετέχει ενεργά στο ερευνητικό έργο του εργαστηρίου Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών από τη θέση της αναπληρώτριας διευθύντριας», τόνισε χαρακτηριστικά.

 

Η κ. Σπινέλλη επίσης έχει συμβάλει, σε συνεργασία με τον Δικηγορικό σύλλογο Αθηνών στη  συγκράτηση και λειτουργία στη Νομική Σχολή του προγράμματος «Νομικής Βοήθειας» σε θέματα ποινικού και  οικογενειακού δικαίου κυρίως, αλλά και στην ανάπτυξη και λειτουργία του προγράμματος διαπανεπιστημιακής συνεργασίας Erasmus Socrates. Επίσης, συμμετείχε ενεργώς σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ υπήρξε μέλος και αργότερα διετέλεσε Πρόεδρος του Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου Φυλακών του ίδιου Υπουργείου.

 

Η θητεία της ως ad hoc δικαστή στο Ευρωπαϊκό  Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο για την υπόθεση Peers κατά Ελλάδος ανέδειξε την ακεραιότητα  και την αμεροληψία της. Επίσης, σημαντική στάθηκε και η επιστημονική της παρουσία στο Συμβούλιο της Ευρώπης από διάφορες θέσεις. Ο κ. Αντιπρύτανης τελείωσε την προσφώνηση του ευχόμενος στην τιμώμενη κάθε καλό και τη συνέχεια του λαμπρού επιστημονικού της έργου.

 

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής, Αναπληρωτής Καθηγητής κ. Θεόδωρος Φορτσάκης σημείωσε χαρακτηριστικά ότι η κ. Σπινέλλη υπήρξε μια ιδιαίτερα αγαπητή καθηγήτρια που ήταν πάντα κοντά στους φοιτητές μέσα από το πρόγραμμα Erasmus αλλά και από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα αρωγής φοιτητών το οποίο διήυθυνε. «Έχει παραγάγει πολλούς διδάκτορες και συναδέλφους στα πανεπιστήμια. Προσέφερε πολλά όχι μονό στο Πανεπιστήμιο αλλά και στην υπόλοιπη ελληνική κοινωνία και στον διεθνή χώρο, μέσα από τις θέσεις της στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, στο Υπουργείο Υγείας, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως Πρόεδρος του Δικτύου της Ε.Ε. για την πρόληψη της εγκληματικότητας, αλλά και με τη συμμετοχή της σε πολλούς άλλους διεθνής και ελληνικούς επιστημονικούς φορείς». Επίσης, ο κ. Φορτσάκης μεταξύ άλλων τόνισε ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η καθηγήτρια κ. Σπινέλλη είναι μία από τις πιο σημαντικές επιστημονικές παρουσίες στο γνωστικό της αντικείμενο. Ο σημερινός τόμος εξάλλου αποτελεί αδιάψευστη μαρτυρία αναγνώρισης.»

Ακολούθως ο Διευθυντής του Τομέα Ποινικών Επιστημών, Καθηγητής κ. Λεωνίδας Κοτσαλής, σημείωσε ότι η τιμώμενη δίδαξε εγκληματολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών επί σειρά ετών ως καθηγήτρια, ενώ είχε προηγηθεί η θητεία της ως επιμελήτρια στην παλαιά έδρα εγκληματολογίας και σωφρονιστικής και στη συνέχεια, ως επίκουρη καθηγήτρια και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο γνωστικό αντικείμενο εγκληματολογία και σωφρονιστική. «Συνεργάστηκε στην πρώτη περίοδο της ακαδημαϊκής πορείας της με τον Κωνσταντίνο Γαρδίκα, θεμελιωτή της εγκληματολογίας στη χώρα μας. Το 1983 η τιμώμενη κατέθεσε την επί υφηγεσία διατριβή της με θέμα “Η Γενική Πρόληψη των Εγκλημάτων”, με την οποία προέβη σε μία ξεχωριστής σημασίας θεωρητική και εμπειρική διερεύνηση μορφών κοινωνικού ελέγχου», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ συμπλήρωσε: «προσωπικά χαίρομαι ιδιαίτερα που σήμερα, 25 χρόνια μετά την παρουσίαση της μελέτης της Καλλιόπης Σπινέλλη, μπορώ να επαναλάβω και να προσυπογράψω τις φράσεις με τις οποίες κατέληγα στην παρουσίαση της μελέτης της, ότι δηλαδή η επιτυχής σύζευξη της θεωρητικής ανάπτυξης με την εμπειρική έρευνα, που αποτελεί κύριο και καίριο χαρακτηριστικό της μελέτης της, συμβάλλει στη χάραξη μιας νέας κατεύθυνσης στην Ελληνική εγκληματολογία που εναρμονίζεται απόλυτα με τις τάσεις που ακολουθούνται στο διεθνές επιστημονικό στερέωμα». Τελειώνοντας τον λόγο του ο κ. Κοτσαλής σημείωσε «χαίρομαι ιδιαίτερα για την απόφαση της Καλλιόπης Σπινέλλη να συνεχίσει αυτή την πολύπλευρη δράση, αποκαλύπτοντας μία ακόμη πτυχή της προσωπικότητας της, του ανθρώπου που έχει τη διάθεση και τη δύναμη να εργαστεί και να προσφέρει και μετά την τυπική αφυπηρέτησή του». 

 

 

Στη συνέχεια ο Καθηγητής του Τμήματος Νομικής  κ. Νέστορας Κουράκης προέβη στην παρουσίαση της τιμώμενης και του τιμητικού τόμου. Τόνισε μεταξύ άλλων ότι στο πρόσωπο της κ. Σπινέλλη απαντώνται έξι στοιχεία τα οποία αποτελούν τα στοιχεία για έναν ολοκληρωμένο επιστήμονα και ακαδημαϊκό διδάσκαλο. Το πρώτο είναι η αφοσίωση στα πανεπιστημιακά καθήκοντα, πράγμα που μαρτυρά η συνέχιση της διδασκαλίας της και της συμμετοχής της σε οτιδήποτε αφορά τους φοιτητές. Το δεύτερο είναι η συμβολή ως επιστήμονα στο κοινωνικό γίγνεσθαι και στα δημόσια πράγματα. Ο κ. Κουράκης ανέφερε μεταξύ άλλων ως παράδειγμα τη συμμετοχή της τιμώμενης σε επιτροπές για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων και για την εισαγωγή εναλλακτικών ποινών στο ποινικό μας δίκαιο με κύριο παράδειγμα την κοινωφελή εργασία, το πρόγραμμα πιλοτικής αξιολόγησης της υποκατάστασης των ναρκωτικών ουσιών με μεθόδων κ.ά. Το τρίτο στοιχείο είναι η επιστημονική παρουσία στο εξωτερικό και τα διεθνή fora. Το τέταρτο είναι η συμμετοχή σε έρευνες και ερευνητικά προγράμματα. Η κ. Σπινέλλη έχει διεξαγάγει και δημοσιεύσει πληθώρα ερευνών πάνω σε ευρεία θεματολογία όπως π.χ. την ευθανασία, την τρίτη ηλικία, την απάτη εναντίον των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.ά. Το πέμπτο είναι το συγγραφικό έργο και το έκτο το ήθος, η συνεργασιμότητα και η φιλική διάθεση.

Η Επίκουρη Καθηγήτρια του τμήματος Νομικής κ. Μαρία Κρανιδιώτη, η οποία υπήρξε και μαθήτρια της κ. Σπινέλλη, μίλησε για την τιμώμενη βάσει της προσωπικής της εμπειρίας: «δεν θα ξεχάσουμε την έμφυτη αισιοδοξία σας, την ικανότητα σας να εμψυχώνετε τους ανθρώπους γύρω σας, την αμνησικακία σας, το ότι προτάσσατε πάντα το ερευνητικό και διδακτικό έργο, τον απόλυτο σεβασμό σας στο λειτούργημα μας και την απαράμιλλη εργατικότητα σας» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ακολούθησε  η επίδοση του τιμητικού τόμου  στην τιμώμενη από τον Αντιπρύτανη  κ. Ιωάννη Καράκωστα και η αντιφώνηση της κ. Σπιννέλλη.

 

Φανερά συγκινημένη η τιμώμενη ευχαρίστησε  τους παρευρισκόμενους, όλους όσους συνέβαλαν στη δημιουργία του τόμου και της εκδήλωσης και  την οικογένεια της. Αναφέρθηκε ακόμη  σε επίκαιρα εγκληματολογικά θέματα, όπως τη ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας στη χώρα μας. Το 2008 καταγράφηκαν 50.000 περισσότερα εγκλήματα από όσα το 2000, κάθε 24 ώρες τελούνται στην επικράτεια περίπου 250 κλοπές ή διαρρήξεις και κάθε 48 διαπράττεται μία ανθρωποκτονία «έτσι δεν είναι απορίας άξιο ότι περίπου 800 άτομα βρίσκονται στα ελληνικά καταστήματα κράτησης με ισόβια κάθειρξη ενώ το σύνολο των κρατουμένων είναι περίπου 12.000». Επίσης επεσήμανε ότι η εγκληματικότητα γίνεται ολοένα και πιο βίαιη, πράγμα που συναρτάται με τη γενικότερη ανομία και κρίση αξιών, με τη φτώχια και τα αδιέξοδα των νέων, τις ένοπλες συρράξεις και τις παρεπόμενες μετακινήσεις απελπισμένων πληθυσμών. «Αγκαλιάζει τους νεόπτωχους των οικονομικά αναπτυγμένων κρατών αλλά διαχέεται και σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας» τόνισε. Ανέφερε ακόμη τη σχολική και ενδοοικογενειακή βία που έχουν αρχίσει να απασχολούν το ελληνικό σύστημα δικαιοσύνης. «Διαφαίνεται η αναποτελεσματικότητα της ελληνικής -μήπως όχι μόνο της ελληνικής-εγκληματολογικής επιστήμης να εντοπίσει τους παράγοντες κινδύνου και να προλάβει τη διάπραξη εγκλημάτων ή τουλάχιστον να τα περιστείλει». Επίσης μίλησε για τη νομοθέτηση στην Ελλάδα λέγοντας ότι γίνεται «βιαστικά και σπασμωδικά», «Θα έπρεπε η διαδικασία θέσπισης νέων νόμων να γίνεται ύστερα από εμπειρική μελέτη των φαινομένων» υπογράμμισε. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον διεπιστημονικό χαρακτήρα της εγκληματολογίας και σε σημαντικά θέματα που αφορούν τον κλάδο.