• ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
The Art of Crime
The Art of Crime
  • ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
  • The Art of Crime Mag

Art & Crime

Για τη νέα τηλεόραση

Ανδρέας Αποστολίδης
Συγγραφέας, σκηνοθέτης

Μαΐος 2017

Print Friendly, PDF & EmailΕκτύπωση

Για τη νέα τηλεόραση

Για όσους ασχολούνταν με την αστυνομική λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, η μεταφορά στην τηλεόραση αστυνομικών αφηγημάτων ή η συγγραφή πρωτότυπων σεναρίων θεωρείτο, λίγο άδικα,  μια λειτουργία δευτέρας διαλογής, συμπλήρωμα βιοποριστικό για ταλαντούχους συγγραφείς ή χώρο λαμπρής δόξας για τους ατάλαντους ή τους άτυχους που θυμίζουν τον ταλαίπωρο σεναριογράφο Πατ Χόμπυ, ήρωα διηγημάτων του Σκοτ Φιτζέραλντ. Ο κύριος λόγος γι αυτό σχετίζονταν με το μέσον και τη λογική των τηλεοπτικών καναλιών εθνικής εμβέλειας: εξέπεμπαν για το μεγάλο κοινό, για την οικογένεια, προέβαλαν ιστορίες για το σπίτι: χαλάρωση, διασκέδαση, αναπαραγωγή των κυρίαρχων ιδεολογικών και θρησκευτικών σχημάτων της Δυτικής Κοινωνίας, βοήθεια στον ύπνο.

Η διάθεση για κριτική προσέγγιση της τηλεοπτικής μυθοπλασίας υπονομεύονταν από την αντίληψη της τηλεόρασης ως μέσου που εκπέμπει διαρκώς και σχηματίζει ένα ενιαίο σπονδυλωτό σύνολο με τη βοήθεια του ζάπινγκ (που ενώ προσφέρει την ευκαιρία στον οικιακό θεατή μιας εσωτερικής σκηνοθεσίας, μάλλον ενισχύει, παρά υπονομεύει την ενιαία αντίληψη του μέσου). Στην τηλεοπτική μυθοπλασία, όμως, υπάρχει μια πρώτη τομή, που εντοπίζεται πάλι συμβολικά στο 2000, το γραφικό, κατά τ’ άλλα, Μιλλένιουμ, μια ένδειξη ενηλικίωσης, που για τον ανυποψίαστο τηλεθεατή μπορεί να πέρασε αρχικά απαρατήρητη μέσα στην αδιάκοπη «ροή» του.

Η αλλαγή σχετίζεται, όπως πάντα, με το ίδιο το «μέσον» –εδώ με τις παραγωγικές σχέσεις, την διαδικασία παραγωγής του για να χρησιμοποιήσουμε μια κλασική έννοια. Η εμφάνιση της καλωδιακής και συνδρομητικής τηλεόρασης στην Αμερική άλλαξε τους όρους παραγωγής (συν τα ψηφιακά εφέ που έριξαν το κόστος παραγωγής και επέτρεψαν σταδιακά σκηνογραφίες κινηματογραφικού επιπέδου). Ένα ορισμένο κοινό πληρώνει εκ των προτέρων γνωρίζοντας περίπου το επίπεδο ενός προγράμματος υπό παραγωγή ή που θα παραχθεί για το γούστο του. Δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις διαφημίσεις ούτε από την κρατική χρηματοδότηση. Το μορφωτικό επίπεδο του «χρηματοδότη» είναι διαφορετικό και η επιτρεπόμενη θεματολογία απείρως μεγαλύτερη από αυτήν των πανεθνικής εμβέλειας καναλιών, ξεπερνώντας έντεχνα ένα πολύπλοκο σύστημα λογοκρισίας άμεσης ή έμμεσης με την μορφή κωδίκων δεοντολογίας που καθόρισε την αμερικανική τηλεόραση. Πίσω από αυτή την εξέλιξη αφανής συμπρωταγωνιστής ήταν ο σκεπτόμενος τηλεθεατής.

Η αλλαγή εκφράστηκε κυρίως στην παραγωγή ορισμένων αστυνομικών σειρών (λόγω της προνομιακής τους θέσης και σχέσης με το μεγάλο κοινό). Πρόκειται για ένα καινούργιο πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης για συγγραφείς και σκηνοθέτες που βασιζόταν στο στοιχείο της αφηγηματικής διάρκειας (της «σειράς») και στην ευκαιρία της δημιουργικής αξιοποίησής του. Ο Μάρτιν Σκορτσέζε λέει σχετικά: Αυτό που συμβαίνει στη τηλεόραση τα τελευταία δέκα χρόνια, ήταν αυτό που ελπίζαμε από τη δεκαετία του 1960, όταν άρχισαν να γυρίζονται ταινίες για την τηλεόραση. Δεν συνέβη όμως ούτε τη δεκαετία του 70, ούτε το 80 ούτε το 90. Πρωτοπόρος σε αυτό υπήρχε η ΗΒΟ. Ήθελα πολύ να ανακατευτώ, γιατί η μεγάλη χρονική περίοδος της αφήγησης σου δίνει την δυνατότητα να αναπτύξεις τους χαρακτήρες και την πλοκή. Είναι μια νέα ευκαιρία να διηγείσαι ιστορίες, πολύ διαφορετική από την τηλεόραση που ξέραμε.

Θέματα όπως ο θάνατος και η υπαρξιακή κρίση, η θέση της γυναίκας μέσα στην αφήγηση, η κρατική διαφθορά, οι ταξικές και φυλετικές διακρίσεις, η ομοφυλοφιλία,  η διακίνηση των ναρκωτικών, ο αμοραλισμός του κόσμου της πολιτικής, μπορεί να έκαναν ένα πέρασμα στην μικρή οθόνη –αλλά δεν μπορούσαν να βρίσκονται στον κορμό μιας σειράς (ακόμα και «αστυνομικής») στην «οικογενειακή» τηλεόραση.

Η παραπάνω διαδικασία αποτελείται από μια αλυσίδα παραγωγών και προγραμμάτων που ξεκινάει παράλληλα στην Αγγλία και τις ΗΠΑ. Στο μεταξύ ένας καινούργιος παράγοντας επιτάχυνε τις εξελίξεις: η διαδικτυακή απόκτηση των σειρών, κυρίως από ένα νεανικό κοινό, νόμιμα ή παράνομα, έχει βάλει τις βάσεις να παρακαμφθεί η τηλεόραση ως «ροή» και να χρησιμοποιηθεί η τηλεοπτική συσκευή κυρίως ως «μέσον» προβολής τους.

Μπορούμε να κάνουμε μια απαρίθμηση των πιο σημαντικών σειρών που άλλαξαν την ιστορία της τηλεόρασης μετά το 2000. Η αρχή έγινε με τους Sopranos στις ΗΠΑ και το Prime Suspect στην Αγγλία. Ακολούθησε το Wire που μαζί με το Breaking Bad έγιναν σύμβολα της νέας τηλεόρασης. Deadwood, Treme, Mad Men και House of Cards είναι οι επόμενες εμβληματικές σειρές. Στις καθαρά «αστυνομικές» περιπέτειες το Fargo, το Killing (Δανέζικο και Αμερικάνικο), το True Detective, τo Better Call Saul και το Homeland συνεχίζουν την καινούργια παράδοση.[*]

[*]Για μια αναλυτική παρουσίαση αυτών των σειρών βλ. Το μαύρο καρέ –οι αστυνομικές σειρές και η τηλεοπτική άνοιξη μετά το 2000, Α.Α. εκδ. Άγρα, 2015



Facebook Twitter Google+ LinkedIn
Next article Bruce Allen Murphy, Scalia, a court of one
Previous article Ελβετία: Καταδίκη για βιασμό
λόγω μη χρήσης προφυλακτικού

Σχετικά άρθρα

William Kentridge: <br/>Η τέχνη ενάντια στο έγκλημα της βίας
Νοέμβριος 2022

William Kentridge:
Η τέχνη ενάντια στο έγκλημα της βίας

William Kentridge: <br/>Art against the Crime of Violence
Νοέμβριος 2022

William Kentridge:
Art against the Crime of Violence

Η σχεδία της Μέδουσας
Νοέμβριος 2021

Η σχεδία της Μέδουσας

Hang ’Em High (1968) [Κρεμάστε τους ψηλά] <br/>Αυστηρότητα και επιείκεια ως στοιχεία <br/>της θετικής γενικής πρόληψης
Νοέμβριος 2021

Hang ’Em High (1968) [Κρεμάστε τους ψηλά]
Αυστηρότητα και επιείκεια ως στοιχεία
της θετικής γενικής πρόληψης

Unruly fiction
Μαΐος 2021

Unruly fiction

Η 3η Μαΐου 1808 του Γκόγια: <br/>η νεωτερική τομή στην απεικόνιση της βίας
Μαΐος 2021

Η 3η Μαΐου 1808 του Γκόγια:
η νεωτερική τομή στην απεικόνιση της βίας

Άνομη μυθοπλασία
Μαΐος 2021

Άνομη μυθοπλασία

The Transformative Power of Art <br/>in the Prison Context and its Perception
Νοέμβριος 2020

The Transformative Power of Art
in the Prison Context and its Perception

Η δικαιοσύνη, επί σκηνής και στην πόλη. <br/>Σημείωμα για την Ορέστεια του Αισχύλου.
Νοέμβριος 2020

Η δικαιοσύνη, επί σκηνής και στην πόλη.
Σημείωμα για την Ορέστεια του Αισχύλου.

Η μετασχηματιστική δύναμη της τέχνης <br>και η πρόσληψή της στο σωφρονιστικό περιβάλλον
Νοέμβριος 2020

Η μετασχηματιστική δύναμη της τέχνης
και η πρόσληψή της στο σωφρονιστικό περιβάλλον

Βερολινέζικη κοινωνία και ναζιστικό έγκλημα. <br/>Η σκοτεινή ροζ Metropolis του Grosz <br/>και οι αισχροί ήρωες του Fallada
Μαΐος 2020

Βερολινέζικη κοινωνία και ναζιστικό έγκλημα.
Η σκοτεινή ροζ Metropolis του Grosz
και οι αισχροί ήρωες του Fallada

Memories of murder <br/>
Μαΐος 2020

Memories of murder

Το Αστυνομικό και οι Δέκα Εντολές
Νοέμβριος 2019

Το Αστυνομικό και οι Δέκα Εντολές

Δράμα, δίκη, τρόμος, τραμ: <br/>Μερικές σκέψεις πάνω στο θεατρικό έργο <br/>Terror του Ferdinand von Schirach
Νοέμβριος 2019

Δράμα, δίκη, τρόμος, τραμ:
Μερικές σκέψεις πάνω στο θεατρικό έργο
Terror του Ferdinand von Schirach

«Η Θηλιά» του Alfred Hitchcock
Νοέμβριος 2019

«Η Θηλιά» του Alfred Hitchcock

Νewsletter

  • Interview of Prof. Dr. Dr. h.c. Kai Ambos,
    Judge Kosovo Specialist Chambers
    by Assist. Prof. Vasileios Petropoulos
    and Dr. Ioannis Morozinis
  • Germany along with Greece are perhaps the last “bastions” of a strict personal theory of guilt in the E.U. [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Συνέντευξη
  • Επισκόπηση των σημαντικότερων ποινικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
    των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το διάστημα από Σεπτέμβριο 2021 έως Σεπτέμβριο 2022
  • Επιμέλεια: Εμμανουήλ Αποστολάκης, Δημήτριος Βούλγαρης, Νικόλαος Γανιάρης, Άννα Οικονόμου, Δημήτριος Τσιλίκης, Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
  • Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ), Στρασβούργο Στην παρούσα στήλη παρατίθενται εν περιλήψει επιλεγμένες αποφάσεις ποινικού […]

  • Νοέμβριος 2022 | Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
  • William Kentridge:
    Η τέχνη ενάντια στο έγκλημα της βίας
  • της Ελισάβετ Πλέσσα
  • Ξεκινώντας την προσπάθεια να σκιαγραφήσω με αδρές γραμμές τον William Kentridge, προτού [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Art & Crime
  • Στη μνήμη και των δύο.
    Ο Νικόλαος Κ. Ανδρουλάκης γράφει
    για τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη
  • Εισαγωγικό Σημείωμα: Το κείμενο που ακολουθεί είναι προϊόν της σύνθεσης δύο αδημοσίευτων κειμένων του Νικολάου […]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας.
    Η διεύρυνση του καταλόγου των κατ’ έγκληση διωκομένων εγκλημάτων.
    Πρακτικές λύσεις και θεωρητικά θεμέλια.*
  • του Δημητρίου Κιούπη
  • Έχουν παρέλθει πάνω από τρία χρόνια από την ψήφιση του Ποινικού Κώδικα και μπορεί κανείς να σημειώσει [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Γυναικοκτονία και κράτος δικαίου
  • του Μανώλη Μελισσάρη
  • Με την πρόσφατη σημαντική αύξηση στις αναφορές φόνων γυναικών από ερωτικούς συντρόφους τους, από άλλα άτομα [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Σχολιασμένη Νομοθεσία
  • «Ίσως δεν έχουμε και τόσες φυλακές»:*
    Οι (πρόχειροι) σχεδιασμοί μιας (επεκτατικής) σωφρονιστικής πολιτικής
  • του Νικολάου Κ. Κουλούρη
  • Χρειαζόμαστε, άραγε, νέες φυλακές; Συναινούμε ή εγείρονται ενστάσεις για την ανέγερσή τους; [...]

© The Art of Crime 2006-2023. All rights reserved.
Produced by The Art of Crime