• ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Νομοθεσία
    • Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
The Art of Crime
The Art of Crime
  • ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Νομοθεσία
    • Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
  • The Art of Crime Mag

Εκ των έσω

Εγχειρίδιο για τους επιμελητές ανηλίκων και τους επιμελητές κοινωνικής αρωγής

Μαρία Αναγνωστάκη
Εγκληματολόγος, Υποψήφια Διδάκτωρ Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ
Συνεργάτης στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής,
Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Μαΐ 2017

Print Friendly, PDF & EmailΕκτύπωση

Εγχειρίδιο για τους επιμελητές ανηλίκων και τους επιμελητές κοινωνικής αρωγής

Ο«Πρακτικός οδηγός για το έργο των επιμελητών ανηλίκων και επιμελητών κοινωνικής αρωγής» εκδόθηκε το Μάρτιο του 2017 με σκοπό να αποτυπώσει την ταυτότητα των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής στη χώρα μας και να παρουσιάσει τις βασικές μεθόδους εργασίας με ανηλίκους και ενηλίκους παραβάτες που εφαρμόζονται στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Αυστρία. Η περίπτωση της Αυστρίας επιλέχθηκε κυρίως διότι το εγχειρίδιο χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας για τη μεταρρύθμιση του Ελληνικού Δικαστικού Συστήματος που υλοποιείται σε συνεργασία με το Αυστριακό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η επιλογή, ωστόσο, αυτή αποδείχθηκε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Στην Αυστρία η επιτήρηση των ανηλίκων και ενηλίκων δραστών έχει ανατεθεί από το κράτος στο μη κυβερνητικό οργανισμό “Neustart” που λειτουργεί ως σωματείο και δραστηριοποιείται σε εθνικό επίπεδο. Μέσα στα 60 χρόνια λειτουργίας του το “Neustart” έχει αναπτυχθεί οργανωτικά και επιστημονικά και σήμερα απασχολεί περίπου 600 υπαλλήλους και 1000 εθελοντές. Το “Neustart” παρέχει υπηρεσίες επιτήρησης σε 30.000 περίπου άτομα ετησίως. Από αυτούς σχεδόν το ήμισυ λαμβάνει υπηρεσίες διαμεσολάβησης είτε ως δράστες είτε ως θύματα, καθώς η Αυστρία είναι από τις χώρες που έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα την υποστήριξη των θυμάτων και το θεσμό της διαμεσολάβησης ως τρόπο επίλυσης διαφορών στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης.

Στη χώρα μας οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής είναι περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, οι οποίες έχουν μια σειρά από αρμοδιότητες που εκτείνονται από την πρόληψη της παραβατικότητας και την  εφαρμογή των αναμορφωτικών μέτρων που επιβάλλουν τα δικαστήρια ανηλίκων έως την επίβλεψη των ενηλίκων παραβατών που εκτίουν την ποινή τους στην κοινότητα (κοινωφελή εργασία, αναστολή υπό επιτήρηση) ή αποφυλακίζονται με όρους. Οι επιμελητές ανηλίκων συνεχίζουν μια παράδοση σχεδόν 40 χρόνων από την ίδρυση της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων (ΠΔ 49/1979, ΦΕΚ Α’ 11), ενώ οι επιμελητές κοινωνικής αρωγής ασκούν τα καθήκοντά τους εδώ και μία δεκαετία (ΠΔ 195/2006, ΦΕΚ Α’ 199). Το 2014 οι δύο υπηρεσίες συγχωνεύθηκαν συνιστώντας πλέον μια ενιαία Υπ ηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής που λειτουργεί στην έδρα κάθε Πρωτοδικείου (άρθρο 26 ΠΔ 101/2014 ΦΕΚ Α’ 168). Ωστόσο, η συγχώνευση επέτεινε τα προβλήματα που ήδη αντιμετώπιζε η κάθε υπηρεσία, με σημαντικότερα τα ζητήματα υποστελέχωσης και έλλειψης συγκροτημένου και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά το χρόνο της συγχώνευσης 24 από τις 63 συνολικά Υπηρεσίες παρέμεναν χωρίς καθόλου προσωπικό ενώ σε 17 Υπηρεσίες υπηρετούσε μόνο ένας επιμελητής ο οποίος πλέον επιφορτίσθηκε με το αντικείμενο της επίβλεψης όλων των παραβατών. Στη χώρα μας σήμερα υπηρετούν συνολικά 120 επιμελητές.

Ο Οδηγός αποτελείται από δύο βασικές ενότητες: Η πρώτη έχει συνταχθεί από έλληνες εμπειρογνώμονες και επιχειρεί να αποτυπώσει τόσο την ταυτότητα και το ρόλο των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής, όσο και τις βασικές αρχές της συμβουλευτικής εργασίας και της δεοντολογίας που χρειάζεται να διέπει το έργο τους. Η δεύτερη ενότητα έχει συνταχθεί από τον Αυστριακό οργανισμό  “Neustart” και παρουσιάζει αναλυτικά τη μεθοδολογία και τις τεχνικές εργασίας των Αυστριακών επαγγελματιών επιτήρησης. Το εγχειρίδιο αποτέλεσε το βασικό εκπαιδευτικό υλικό προγράμματος εκπαίδευσης εκπαιδευτών, διάρκειας 70 ωρών, που υλοποιήθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης με τη συμμετοχή 25 επιμελητών ανηλίκων και επιμελητών κοινωνικής αρωγής από όλη τη χώρα. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης οι Έλληνες επιμελητές είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τους Αυστριακούς ομολόγους τους τις βασικές αρχές και τις τεχνικές της εργασίας με τους παραβάτες και να αναστοχαστούν για το σύγχρονο ρόλο των υπηρεσιών και το έργο των επιμελητών στο ελληνικό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Τα σημεία όπου επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον των επαγγελματιών και τα οποία παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, αναλυτικά στον Οδηγό είναι ιδίως τα παρακάτω:

  • Δουλεύοντας με το έγκλημα. Οι Αυστριακοί επιμελητές δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην επεξεργασία των αιτιών και των συνθηκών της παραβατικής συμπεριφοράς, με σκοπό την καθοδήγηση και την τροποποίηση της συμπεριφοράς για την αποχή από το έγκλημα και όχι απλά την τήρηση των όρων της δικαστικής απόφασης. Στον Οδηγό περιλαμβάνονται οι βασικές αρχές και στόχοι αυτής της προσέγγισης καθώς και συγκεκριμένες τεχνικές που ακολουθούνται στην καθημερινή τους πρακτική.
  • Εργαλεία εκτίμησης του κινδύνου και των αναγκών υποστήριξης των επιτηρούμενων. Με βάση σταθμισμένα εργαλεία που έχουν προσαρμοστεί για την Αυστρία και τα οποία συμπεριλαμβάνονται ως παραρτήματα στον Οδηγό, οι Αυστριακοί επαγγελματίες αξιολογούν κάθε νέο επιτηρούμενο και εκτιμούν το βαθμό εντατικής ή μη επιτήρησης και υποστήριξης που απαιτείται στην κάθε περίπτωση. Τα εργαλεία αυτά αξιοποιούνται τόσο για την επανεκτίμηση της κάθε περίπτωσης σε τακτά χρονικά διαστήματα, όσο και για την αξιολόγηση της πορείας κάθε επιτηρούμενου σε σχέση με το πλάνο παρέμβασης που έχει από κοινού τεθεί.
  • Εργασία με δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων. Ο Οδηγός περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για τη δουλειά με τους δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων που αποτελούν σημαντική ομάδα με την οποία δουλεύουν τόσο οι Αυστριακοί επιμελητές όσο και οι Έλληνες συνάδελφοί τους. Αναδείχθηκε η ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και εξειδίκευση των επαγγελματιών στον τομέα αυτό στη χώρα μας, καθώς στην Αυστρία υπάρχει ειδική μεθοδολογία δουλειάς και αυστηρό πρωτόκολλο, λόγω των ιδιαιτεροτήτων αλλά και του αυξημένου κινδύνου υποτροπής των δραστών αυτής της κατηγορίας.
  • Διαμεσολάβηση μεταξύ δράστη και θύματος. Ο Οδηγός αναφέρεται αναλυτικά στα πρότυπα και της βασικές αρχές που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία διαμεσολάβησης, στην διαδικασία που ακολουθείται αναλυτικά σε κάθε περίπτωση καθώς και σε διαφορετικά μεθοδολογικά μοντέλα που μπορεί να υιοθετηθούν. Η ενότητα αυτή ενδιέφερε ιδιαίτερα τους επιμελητές ανηλίκων οι οποίοι ήδη εφαρμόζουν σε κάποιο βαθμό μέτρα αποκαταστατικής δικαιοσύνης.

Ο Οδηγός διανεμήθηκε σε όλους τους επιμελητές ανηλίκων και επιμελητές κοινωνικής αρωγής και πρόκειται να αποτελέσει βασικό εκπαιδευτικό υλικό για την περαιτέρω εκπαίδευση των επαγγελματιών, ενώ άμεσα αναμένεται να αναρτηθεί και στο διαδίκτυο, στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Facebook Twitter Google+ LinkedIn
Next article Ο «Δράκος» του Κούνδουρου: μία σύγχρονη ταινία
Previous article Τεύχος Μαΐου 2017

Σχετικά άρθρα

Tα προγράμματα του K.K. Kορυδαλλού μέσα <br/>από την αφήγηση δύο πρώην κρατουμένων
Νοέμβριος 2021

Tα προγράμματα του K.K. Kορυδαλλού μέσα
από την αφήγηση δύο πρώην κρατουμένων

Η «αόρατη» υπερεκπροσώπηση <br/>των Ρομά στις ελληνικές φυλακές
Νοέμβριος 2021

Η «αόρατη» υπερεκπροσώπηση
των Ρομά στις ελληνικές φυλακές

Η ιδιαίτερη δικονομική μεταχείριση <br>των ανήλικων μαρτύρων-θυμάτων κακοποίησης <br>και το «Σπίτι του Παιδιού»
Νοέμβριος 2021

Η ιδιαίτερη δικονομική μεταχείριση
των ανήλικων μαρτύρων-θυμάτων κακοποίησης
και το «Σπίτι του Παιδιού»

«Όπως βλέπεις μία μαύρη φωτογραφία, <br/>έτσι είναι η φυλακή»
Μαΐ 2021

«Όπως βλέπεις μία μαύρη φωτογραφία,
έτσι είναι η φυλακή»

(Απο)δομώντας μια de facto κατηγορία κρατουμένων: <br/>Δράστες εγκλημάτων κατά της γενετήσιας <br/>ελευθερίας, καθεστώτα κράτησης <br/>και προτάσεις επανένταξης
Μαΐ 2021

(Απο)δομώντας μια de facto κατηγορία κρατουμένων:
Δράστες εγκλημάτων κατά της γενετήσιας
ελευθερίας, καθεστώτα κράτησης
και προτάσεις επανένταξης

Ποιες είναι οι αλλαγές στους Ευρωπαϊκούς <br/>Σωφρονιστικούς Κανόνες; Καινοτόμες διατάξεις <br/>περί διαχωρισμού κρατουμένων, απομόνωσης <br/>και λοιπών σωφρονιστικών πρακτικών
Νοέμβριος 2020

Ποιες είναι οι αλλαγές στους Ευρωπαϊκούς
Σωφρονιστικούς Κανόνες; Καινοτόμες διατάξεις
περί διαχωρισμού κρατουμένων, απομόνωσης
και λοιπών σωφρονιστικών πρακτικών

Στάσεις και αντιλήψεις κρατουμένων σε απεξάρτηση.<br> Τα μέλη μιας Ομάδας Λογοτεχνίας στη φυλακή
Νοέμβριος 2020

Στάσεις και αντιλήψεις κρατουμένων σε απεξάρτηση.
Τα μέλη μιας Ομάδας Λογοτεχνίας στη φυλακή

What’s new in the 2020 European Prison Rules?<br/>Innovative provisions on separation, solitary <br/>confinement, and other prison practices
Νοέμβριος 2020

What’s new in the 2020 European Prison Rules?
Innovative provisions on separation, solitary
confinement, and other prison practices

Το (πρώην) Νοσοκομείο Κρατουμένων <br/>Κορυδαλλού μέσα από τις εκθέσεις της CPT
Νοέμβριος 2020

Το (πρώην) Νοσοκομείο Κρατουμένων
Κορυδαλλού μέσα από τις εκθέσεις της CPT

Οι άδειες των κρατουμένων σε Ελλάδα <br/>και Νορβηγία - μια συγκριτική επισκόπηση
Μαΐ 2020

Οι άδειες των κρατουμένων σε Ελλάδα
και Νορβηγία - μια συγκριτική επισκόπηση

«Νιώθεις σαν φυλακισμένος με τα μέτρα  <br/>για τον COVID-19; Ξανασκέψου το!»  <br/>Η μαρτυρία ενός κρατουμένου
Μαΐ 2020

«Νιώθεις σαν φυλακισμένος με τα μέτρα
για τον COVID-19; Ξανασκέψου το!»
Η μαρτυρία ενός κρατουμένου

Υπερπληθυσμός των φυλακών: <br/>Η ανισοκατανομή ενός παλιρροϊκού φαινομένου
Μαΐ 2020

Υπερπληθυσμός των φυλακών:
Η ανισοκατανομή ενός παλιρροϊκού φαινομένου

Νορβηγικές ή ελληνικές φυλακές; <br/>Η σύγκριση μέσα από την εξιστόρηση <br/>ενός πρώην κρατούμενου
Νοέμβριος 2019

Νορβηγικές ή ελληνικές φυλακές;
Η σύγκριση μέσα από την εξιστόρηση
ενός πρώην κρατούμενου

Οι κανόνες του Συμβουλίου της Ευρώπης<br/>περί κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων<br/>και οι προτάσεις του Ευρωπαϊκού <br/>Παρατηρητηρίου των εναλλακτικών <br/>της φυλάκισης θεσμών
Νοέμβριος 2019

Οι κανόνες του Συμβουλίου της Ευρώπης
περί κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων
και οι προτάσεις του Ευρωπαϊκού
Παρατηρητηρίου των εναλλακτικών
της φυλάκισης θεσμών

Οι Ευρωπαϊκοί Κανόνες περί Κοινοτικών<br/>Κυρώσεων και Μέτρων:<br/>Η αξία, η προέλευση, τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις τους
Νοέμβριος 2019

Οι Ευρωπαϊκοί Κανόνες περί Κοινοτικών
Κυρώσεων και Μέτρων:
Η αξία, η προέλευση, τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις τους

Νewsletter

  • Professor Nicola Lacey in conversation
    with Zelia Gallo and Manolis Melissaris
  • Nicola Lacey is School Professor of Law, Gender and Social Policy at the London School […]

  • Νοέμβριος 2021 | Συνέντευξη
  • Είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα η νέα ρύθμιση
    για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων;
  • του Νίκου Παπασπύρου
  • 1. Το ζήτημα Με το άρθρο 36 του ν. 4855/2021 τροποποιήθηκε το αδίκημα της διασποράς […]

  • Νοέμβριος 2021 | Μελέτες
  • Η σχεδία της Μέδουσας
  • του Στέφανου Δασκαλάκη
  • 1. Τεοντόρ Ζερικώ, «Σχεδία της Μέδουσας», 1791-1824, 491 x 716 cm, Μουσείο του Λούβρου   Η […]

  • Νοέμβριος 2021 | Art & Crime
  • Tα προγράμματα του K.K. Kορυδαλλού μέσα
    από την αφήγηση δύο πρώην κρατουμένων
  • Επιμέλεια: Ελένη Τσουνάκου-Ρουσιά
  • Ν.Σ., Χωρίς τίτλο   «Σ’ αυτόν τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται […]

  • Νοέμβριος 2021 | Εκ των έσω
  • Σπύρος Βλαχόπουλος, «Χτίζοντας το πολίτευμα.
    Η πολιτειακή ταυτότητα της αρχιτεκτονικής»
  • της Βασιλικής Χρήστου
  • Τ ο νέο βιβλίο του Καθηγητή Σπύρου Βλαχόπουλου φέρει τον ευρηματικό και παραστατικό τίτλο «Χτίζοντας […]

  • Νοέμβριος 2021 | Βιβλιοπαρουσίαση
  • Το φαινόμενο της «ατιμωρησίας»: εννοιολόγηση, αίτια
    και σύγχρονες εκδηλώσεις του στην Ελλάδα
  • του Αθανασίου Χουλιάρα
  • Ι. Εισαγωγικά Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ολοένα και συχνότερη χρήση της έννοιας της «ατιμωρησίας», κυρίως […]

  • Νοέμβριος 2021 | Μελέτες
  • Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια ως κώλυμα
    έκδοσης σε τρίτα κράτη
    Σκέψεις με αφορμή την απόφαση
    του ΔΕΕ επί της υπόθεσης ΒΥ (C-398/19)*
  • του Νικολάου Κουκλουμπέρη
  • Ι. Εισαγωγή Το ζήτημα της έκδοσης ευρωπαίων πολιτών από κράτη μέλη της ΕΕ σε τρίτα, […]

© The Art of Crime 2006-2021. All rights reserved.
Produced by The Art of Crime