• ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Νομοθεσία
    • Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
The Art of Crime
The Art of Crime
  • ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Νομοθεσία
    • Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
  • The Art of Crime Mag

Notitiae Criminalis

Επιθέσεις με οξύ: ένα έγκλημα της βικτωριανής
εποχής επιστρέφει στην εποχή της εικόνας

Νοέμβριος 2017

Print Friendly, PDF & EmailΕκτύπωση

Επιθέσεις με οξύ: ένα έγκλημα της βικτωριανής εποχής επιστρέφει στην εποχή της εικόνας

Σε μια εφημερίδα της Γλασκώβης του 1834 πληροφορούμαστε ότι ο Hugh Kennedy καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού, επειδή έριξε εσκεμμένα και κακόβουλα βιτριόλι στο πρόσωπο ενός υπηρέτη του ενώ εκείνος κοιμόταν – το θύμα ξύπνησε με τα μάτια του κυριολεκτικά να καίγονται. Η εφημερίδα μας ενημερώνει επίσης ότι το συγκεκριμένο έγκλημα, της ρίψης βιτριολιού, έχει λάβει διαστάσεις πανδημίας στην περιοχή της Γλασκώβης, σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνεται αντιληπτό πλέον ως ένα ειδεχθές εθνολογικό χαρακτηριστικό που προσλαμβάνει τη μορφή στίγματος. Καμιά τιμωρία δεν κρίνεται υπερβολικά αυστηρή για τους δράστες – ούτε καν ο ακρωτηριασμός των χεριών, που τους καθιστούσε κοινωνικά απόβλητους, στερώντας τους τη δυνατότητα να επαναλάβουν το έγκλημα.

Καθώς ο 19ος αιώνας εξέπνεε, οι επιθέσεις με οξύ αναζωπυρώθηκαν – γυναίκες το έριχναν σε άλλες γυναίκες, άνδρες σε άνδρες, άνδρες σε γυναίκες και γυναίκες σε άνδρες, με πολύ συχνά κίνητρα το φθόνο, τον ερωτικό ανταγωνισμό, τη ζήλεια και την απόρριψη. Βρισκόμαστε ήδη στο 1938 και αποτελεί κοινό τόπο για έναν συγγραφέα του διαμετρήματος του Graham Greene να παρουσιάζει τον απειλητικό πρωταγωνιστή του να κουβαλάει πάντοτε στην τσέπη του ένα μικρό μπουκάλι οξέος, σαν ένα συνηθισμένο, καθημερινό αντικείμενο του οποίου η χρησιμότητα θα αναδυθεί ξαφνικά, μαζί με τις μοχθηρές προθέσεις του ιδιοκτήτη του. Δεν πέρασε παρά πολύς καιρός από τότε και το συγκεκριμένο έγκλημα, από έκφραση τυφλής βαναυσότητας των πιο εύπορων και ανώτερων κοινωνικά τάξεων προς τους οικονομικά ασθενέστερους και υποδεέστερους, μετατράπηκε σταδιακά σε λειτουργικό εργαλείο εμπέδωσης της πατριαρχίας και του φεουδαλισμού.

Όμως οι επιθέσεις με οξύ δεν αποτελούν πια μόνο πρόβλημα μιας μειοψηφικής κοινότητας – τα θύματα δεν είναι πια μόνο γυναίκες και ως έγκλημα δεν παρατηρείται αποκλειστικά σε μουσουλμανικές χώρες ή γενικά σε χώρες με ισχυρά πατριαρχικά συστήματα: τείνει να γίνει το «έγκλημα της διπλανής πόρτας». Επιπλέον, τείνει να εξελιχθεί σε προσφιλή μέθοδο εξουδετέρωσης, είτε πρόκειται για ληστείες είτε για μάχες μεταξύ συμμοριών, καθώς η πρόσβαση στο οξύ είναι πολύ πιο εύκολη, σε αντίθεση με τα όπλα των οποίων η κατοχή απαγορεύεται άνευ αδείας. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έχει ξεκινήσει από διάφορους φορείς μια συντονισμένη προσπάθεια ώστε η αγορά οξέος να επιτρέπεται μόνο με ειδική άδεια, να ποινικοποιηθεί η μεταφορά του και να τροποποιηθούν οι ισχύουσες ποινές. Οι ανησυχίες έχουν πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις, αν και δεν έχουν υπάρξει ακόμα συγκεκριμένες ενέργειες προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Η Theresa May ωστόσο άφησε πρόσφατα να εννοηθεί ότι θα επεξεργασθεί και θεσπισθεί νέο νομοθετικό πλαίσιο, κάτι μάλλον αναπόφευκτο και οπωσδήποτε αναγκαίο, καθώς το Λονδίνο διεκδικεί πλέον το σκήπτρο της παγκόσμιας πρωτεύουσας επιθέσεων τέτοιου τύπου: το 2016 αναφέρθηκαν 455 περιστατικά, τη στιγμή που το 2015 σε ολόκληρη την Ινδία τα περιστατικά που αναφέρθηκαν επίσημα είναι 802.

Χωρίς να υπερβάλλουμε στην κοινωνιολογική προσέγγιση, αξίζει να σημειωθεί ότι σ’ έναν πολιτισμό που δίνει έμφαση στις έννοιες της ατομικότητας και της ταυτότητας, αλλά κυρίως σ’ έναν πολιτισμό νέων μέσων – των μέσων κοινωνικής δικτύωσης – που αναδεικνύουν αυτές ακριβώς τις έννοιες με όχημα την εικόνα (facebook, instagram και selfies που κατακλύζουν το «χρονολόγιο» της πλειοψηφίας των χρηστών), οι επιθέσεις με οξύ πλήττουν πρωτίστως την ατομικότητα και την ταυτότητα. Πρόκειται για ένα έγκλημα που αλλάζει δραματικά τους ανθρώπους – την εμφάνιση, τη σκέψη, τα συναισθήματά τους – για το υπόλοιπο της ζωής τους και είναι μη αναστρέψιμο: ενέχει επομένως έναν ίλιγγο εξουσίας για το δράστη, καθώς είναι συντριπτική η κυριαρχία του πάνω στη σάρκα. Ο επιτιθέμενος κατέχει θέση αδιαπραγμάτευτης υπεροχής, που εγκαθιδρύεται ήδη από την επιλογή του όπλου: μ’ ένα πιστόλι ή ένα μαχαίρι ενεργοποιείται ένα δίλημμα, που οδηγεί συνήθως στον επιθυμητό από το δράστη εξαναγκασμό του θύματος, το οποίο υποκύπτει για να μην υποστεί την επαπειλούμενη βλαπτική ενέργεια. Με το οξύ όμως η βλαπτική ενέργεια προηγείται, η διλημματική συνθήκη καταργείται, ο δράστης έχει τον απόλυτο έλεγχο και ακόμα και αν η έκβαση δεν αποβεί μοιραία, η ζημιά είναι σχεδόν πάντα ανεπανόρθωτη: το θύμα καλείται να ζήσει με τις συνέπειες, σε βιολογικό και ψυχολογικό επίπεδο, και αυτός είναι ο λόγος, φυσικά, που σε κοινωνίες με ιστορικά καταγεγραμμένες τέτοιες νοοτροπίες οι άρρενες δράστες επιλέγουν συστηματικά την παραμόρφωση μιας γυναίκας με οξύ παρά τη δολοφονία της – πρόκειται για μια εκδικητική τιμωρία που προτίθεται να καταστρέψει μια ζωή. Είναι ένα ναρκισσιστικό έγκλημα που απαξιώνει εξ ολοκλήρου το θύμα, καθώς ούτε το ίδιο δε θα αναγνωρίζει τον εαυτό του μετά την επίθεση – η ομορφιά εδώ, όταν υπάρχει, συχνά μοιάζει να επιβάλλει την επιλογή μιας τέτοιας επίθεσης που χαρακτηρίζεται από αγριότητα και επιθυμία εκμηδένισης: η ομορφιά είναι δύναμη, δύναμη που ανέκαθεν είχε προεκτάσεις στο κοινωνικό, στο επαγγελματικό και φυσικά στο ερωτικό πεδίο και άρα η διατήρηση ή η καταστροφή της κρίνεται μείζονος σημασίας. Μόλις το 2014 στο ανατολικό Λονδίνο η Mary Koyne καταδικάστηκε σε δωδεκαετή κάθειρξη για την επίθεση στη φίλη της Naomi Oni, επειδή θεωρούσε πως ήταν ομορφότερη από εκείνη και μ’ αυτήν την ομορφιά είχε αποκτήσει εμμονή.

Δεν υπάρχει έγκλημα που να μην είναι τόσο νοσηρό, όμως το συγκεκριμένο – τόσο βάναυσο, βαθιά τραυματικό και μακροπρόθεσμα μαρτυρικό – μοιάζει να αντιστοιχεί σε καθρέφτη που αντανακλά την εποχή μας – ή, για να προσπαθήσουμε να είμαστε πιο ακριβείς, περισσότερο σε selfie με παραμορφωτική γωνία λήψης και τρομακτικό φωτισμό.

 

Πηγή: theguardian, Deborah Orr, 14 July 2017, Acid attacks are a crime without pity, and a mirror on our unforgiving times,
https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/jul/14/acid-attacks-capital-london-crime-anger?CMP=fb_gu

 

Νεαρός ρίχνει οξύ σε πέντε φίλους στον σταθμό του τρένου στο Essex. Φωτογραφία: British Transport Police/PA

 

Facebook Twitter Google+ LinkedIn
Next article Artificial Intelligence Sells...
But Do we really Need to Buy?
Previous article Διάγνωση των στοιχείων της παρακμής ή
αλλοίωσης της γραφής και της υπογραφής –
Διασφάλιση των χειρόγραφων εγγραφών
στην εποχή της ηλεκτρονικής τεχνολογίας

Σχετικά άρθρα

Η έμφυλη διάσταση της νομοθετικής γλώσσας
Νοέμβριος 2021

Η έμφυλη διάσταση της νομοθετικής γλώσσας

Η τεχνολογία των deepfakes και <br/>οι επιπτώσεις τους στη ζωή μας
Νοέμβριος 2021

Η τεχνολογία των deepfakes και
οι επιπτώσεις τους στη ζωή μας

«Γυναικοκτονία»: Έννοια νομική <br/>ή όρος συμβολικής σημασίας;
Νοέμβριος 2021

«Γυναικοκτονία»: Έννοια νομική
ή όρος συμβολικής σημασίας;

Οικοκτονία(ecocide):αναφορά <br>στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο <br/>για την οικολογική καταστροφή <br/>του δάσους του Αμαζονίου
Μαΐ 2021

Οικοκτονία(ecocide):αναφορά
στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο
για την οικολογική καταστροφή
του δάσους του Αμαζονίου

Τρομοκρατία τον καιρό της πανδημίας
Μαΐ 2021

Τρομοκρατία τον καιρό της πανδημίας

Η Μη Συναινετική Πορνογραφία <br/>στην Ελληνική Έννομη Τάξη
Μαΐ 2021

Η Μη Συναινετική Πορνογραφία
στην Ελληνική Έννομη Τάξη

Χρήση λυτρολογισμικού (ransomware) <br/>εναντίον νοσοκομειακών συστημάτων
Νοέμβριος 2020

Χρήση λυτρολογισμικού (ransomware)
εναντίον νοσοκομειακών συστημάτων

Ανθρωποκτονίες στις ΗΠΑ <br/>στην εποχή μετά το πρώτο lockdown
Νοέμβριος 2020

Ανθρωποκτονίες στις ΗΠΑ
στην εποχή μετά το πρώτο lockdown

Η αρρύθμιστη από το διεθνές δίκαιο <br/>δράση των σύγχρονων μισθοφόρων – <br/>Με αφορμή την εμπλοκή της Τουρκίας <br/>στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και τη Λιβύη
Νοέμβριος 2020

Η αρρύθμιστη από το διεθνές δίκαιο
δράση των σύγχρονων μισθοφόρων –
Με αφορμή την εμπλοκή της Τουρκίας
στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και τη Λιβύη

Η επίδραση του Covid-19 <br/>στην ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία
Μαΐ 2020

Η επίδραση του Covid-19
στην ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία

Η «πανδημία» των εξεγέρσεων <br/>στις φυλακές την εποχή του κορωνοϊού
Μαΐ 2020

Η «πανδημία» των εξεγέρσεων
στις φυλακές την εποχή του κορωνοϊού

Το «Κορωνοπτικό» - Καθεστώτα επιτήρησης <br/>στις μέρες της καραντίνας
Μαΐ 2020

Το «Κορωνοπτικό» - Καθεστώτα επιτήρησης
στις μέρες της καραντίνας

Η μετάδοση του κορωνοϊού στα σωφρονιστικά <br/>καταστήματα και τα μέτρα αντιμετώπισής της
Μαΐ 2020

Η μετάδοση του κορωνοϊού στα σωφρονιστικά
καταστήματα και τα μέτρα αντιμετώπισής της

Η ποινικοποίηση της επί πληρωμή<br/>εκπόνησης πανεπιστημιακών εργασιών<br/>στην Ιρλανδία
Νοέμβριος 2019

Η ποινικοποίηση της επί πληρωμή
εκπόνησης πανεπιστημιακών εργασιών
στην Ιρλανδία

Ο αθλητισμός ως μέσο κοινωνικής<br/>επανένταξης των κρατουμένων:<br/>Από την ξιφασκία και το τζούντο στο ποδόσφαιρο και το μπάσκετ
Νοέμβριος 2019

Ο αθλητισμός ως μέσο κοινωνικής
επανένταξης των κρατουμένων:
Από την ξιφασκία και το τζούντο στο ποδόσφαιρο και το μπάσκετ

Νewsletter

  • Professor Nicola Lacey in conversation
    with Zelia Gallo and Manolis Melissaris
  • Nicola Lacey is School Professor of Law, Gender and Social Policy at the London School […]

  • Νοέμβριος 2021 | Συνέντευξη
  • Είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα η νέα ρύθμιση
    για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων;
  • του Νίκου Παπασπύρου
  • 1. Το ζήτημα Με το άρθρο 36 του ν. 4855/2021 τροποποιήθηκε το αδίκημα της διασποράς […]

  • Νοέμβριος 2021 | Μελέτες
  • Η σχεδία της Μέδουσας
  • του Στέφανου Δασκαλάκη
  • 1. Τεοντόρ Ζερικώ, «Σχεδία της Μέδουσας», 1791-1824, 491 x 716 cm, Μουσείο του Λούβρου   Η […]

  • Νοέμβριος 2021 | Art & Crime
  • Tα προγράμματα του K.K. Kορυδαλλού μέσα
    από την αφήγηση δύο πρώην κρατουμένων
  • Επιμέλεια: Ελένη Τσουνάκου-Ρουσιά
  • Ν.Σ., Χωρίς τίτλο   «Σ’ αυτόν τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται […]

  • Νοέμβριος 2021 | Εκ των έσω
  • Σπύρος Βλαχόπουλος, «Χτίζοντας το πολίτευμα.
    Η πολιτειακή ταυτότητα της αρχιτεκτονικής»
  • της Βασιλικής Χρήστου
  • Τ ο νέο βιβλίο του Καθηγητή Σπύρου Βλαχόπουλου φέρει τον ευρηματικό και παραστατικό τίτλο «Χτίζοντας […]

  • Νοέμβριος 2021 | Βιβλιοπαρουσίαση
  • Το φαινόμενο της «ατιμωρησίας»: εννοιολόγηση, αίτια
    και σύγχρονες εκδηλώσεις του στην Ελλάδα
  • του Αθανασίου Χουλιάρα
  • Ι. Εισαγωγικά Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ολοένα και συχνότερη χρήση της έννοιας της «ατιμωρησίας», κυρίως […]

  • Νοέμβριος 2021 | Μελέτες
  • Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια ως κώλυμα
    έκδοσης σε τρίτα κράτη
    Σκέψεις με αφορμή την απόφαση
    του ΔΕΕ επί της υπόθεσης ΒΥ (C-398/19)*
  • του Νικολάου Κουκλουμπέρη
  • Ι. Εισαγωγή Το ζήτημα της έκδοσης ευρωπαίων πολιτών από κράτη μέλη της ΕΕ σε τρίτα, […]

© The Art of Crime 2006-2021. All rights reserved.
Produced by The Art of Crime