• ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
The Art of Crime
The Art of Crime
  • ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
  • The Art of Crime Mag

Σχολιασμένη Νομολογία

Νομολογιακή προσέγγιση του ζητήματος της χορήγησης αδειών σε κρατουμένους

Παναγιώτης Μπρακουμάτσος
Εισαγγελέας Εφετών

Νοέμβριος 2016

Print Friendly, PDF & EmailΕκτύπωση

Στο παρόν δεν θα επιχειρηθεί μια πλήρης καταγραφή της νομολογίας των συμβουλίων φυλακής και του δικαστηρίου εκτέλεσης  των ποινών (που συνεδριάζει ως συμβούλιο) ως προς το θέμα της χορήγησης αδειών, αλλά αδρομερώς θα καταγραφεί η προσέγγιση του θέματος αυτού μέσω ορισμένων δημοσιευμένων αποφάσεων των δικαστηρίων εκτέλεσης  ποινών και εκθέσεων του Συνηγόρου του Πολίτη.

1) Η Επιτροπή συνηγόρου του Πολίτη με την υπ αρίθμ 369/2008 έκθεση( δημ Νομ) είχε επισημάνει μεταξύ άλλων και τα εξής «Τα Συμβούλια φυλακής ενίοτε απορρίπτουν τα αιτήματα κρατουμένων για χορήγηση αδείας με το αιτιολογικό του μεγάλου υπολοίπου της ποινής και του προκύπτοντος εντεύθεν κινδύνου μη επιστροφής του κρατουμένου».

Ενδεικτικά αναφέρουμε  την υπ αρίθμ 84/2009 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Τρικάλων ( Ποιν Δικ 2009/716).

Το δικαστήριο (σε συμβούλιο) εξέτασε προσφυγή κρατουμένου κατά απόφασης του συμβουλίου φυλακής, το οποίο είχε απορρίψει δεύτερο αίτημά του για χορήγηση αδείας. Το δικαστήριο απόρριψε την προσφυγή του  με το εξής αιτιολογικό «Απορρίπτει την προσφυγή διότι ναι μεν συντρέχουν οι τυπικές προυποθέσεις χορήγησης, πλην όμως στην παρούσα χρονική στιγμή υπάρχει ιδιαίτερα αυξημένος κίνδυνος να προτιμήσει κρατούμενος να αποφύγει την άμεση έκτιση του υπολοίπου της ποινής του, που είναι μεγάλο». Η αιτιολογία αυτή όμως παρακάμπτει σιωπηρά την καλή διαγωγή του κρατουμένου εντός του καταστήματος κράτησης και θεμελιώνει την απόρριψη της προσφυγής σε κριτήρια που βρίσκονται  εκτός της διάταξης του άρθρου 55 του Σωφρονιστικού Κώδικα. Εξάλλου τις τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις τις θέσπισε ο νομοθέτης και το υπόλοιπο της ποινής δεν το έθεσε ως κριτήριο, αλλά απλώς θεωρεί ως τυπική προϋπόθεση έναν ορισμένο χρόνο παραμονής στη φυλακή.

2) Στην ανωτέρω έκθεση είχε επισημανθεί ότι υπάρχει ελλιπής αιτιολογία των αποφάσεων των συμβουλίων σχετικά με τον όρο «κίνδυνος κακής χρήσης της άδειας».

Ενδεικτικά αναφέρουμε την υπ αρίθμ 78/2004 απόφαση του Πλημμελειοδικείου Άμφισσας (Ποιν Δικ 2005/564) με αντίθετη πρόταση του εισαγγελέα, με την οποία απορρίφθηκε προσφυγή του κρατουμένου κατά απόφασης του συμβουλίου φυλακής για χορήγηση άδειας. Το σκεπτικό (σε περίληψη) του δικαστηρίου έχει ως εξής: «Ο προσφεύγων είναι τσιγγάνος και έχει καταδικαστεί σε οκτώ χρόνια κάθειρξη για παράβαση του Νόμου περί ναρκωτικών, ενώ ούτε αυτός ούτε η οικογένειά του διαθέτουν μόνιμη στέγη και δεν παρέχεται η βεβαιότητα ότι θα κάνει καλή χρήση της άδειά του». Εν προκειμένω παρατηρούμε ότι το δικαστήριο προέταξε ως αρνητικό κριτήριο την φυλετική καταγωγή του κρατουμένου, γεγονός που κείται εκτός νόμου και κυρίως βρίσκεται αντίθετο με διεθνείς συμβάσεις. Δεύτερον εμμέσως πλην σαφώς αναφέρει το είδος και τη βαρύτητα του αδικήματος, ως αρνητικά στοιχεία για τη χορήγηση της άδειας. Τούτο όμως είναι εκτός του γράμματος  του άρθρου 55 του Σωφρονιστικού Κώδικα.  Επιπλέον, δεν έλαβε υπόψη βεβαίωση του Δημάρχου ότι διαμένει μόνιμα σε οικισμό.

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη του κριτήρια και προϋποθέσεις για την απόρριψη της προσφυγής του κρατουμένου, τα οποία δεικνύουν προκατάληψη τόσο ως προς το φυλετικό του γνώρισμα, όσο και ως προς το είδος του εγκλήματος. Τα ανωτέρω κείνται εκτός των άλλων εκτός των ουσιαστικών προϋποθέσεων που θέτει ο σωφρονιστικός νομοθέτης για τη χορήγηση άδειας.

Στην αντίθετη και ορθή κατεύθυνση όμως η υπ αρίθμ 325/2009 απόφαση του Πλημ Πειραιά (Ποιν Δικ 2009/714). Στην προκειμένη περίπτωση το δικαστήριο εξέτασε προσφυγή του κρατουμένου  κατά αποφάσεως του συμβουλίου της φυλακής , το οποίο απόρριψε για δεύτερη συνεχόμενη φορά το αίτημά του για χορήγηση αδείας με την αιτιολογία του κινδύνου της κακής χρήσεως της αδείας, χωρίς περαιτέρω να εξειδικεύει τον κίνδυνο αυτόν.  Το δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή του κρατουμένου δεχόμενο ότι η αιτιολογία του συμβουλίου της φυλακής σχετικά με την συνδρομή των ουσιαστικών προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη χορήγηση της αδείας δεν αξιολογήθηκαν παντάπασιν. Στη συνέχεια, και αφού συνεκτίμησε την  διαγωγή του κρατουμένου στη φυλακή, την προσωπικότητά του, την εργασία του και την οικογενειακή του κατάσταση, χορήγησε στον ανωτέρω άδεια, εκτιμώντας ότι η τελευταία θα τον βοηθήσει στην κοινωνική επανένταξη. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην προκειμένη περίπτωση ο προσφεύγων είχε καταδικαστεί σε κάθειρξη 15 ετών για  διακεκριμένη ληστεία και το δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του την βαρύτητα της πράξης, αλλά τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που θεσπίζει ο Σωφρονιστικός Κώδικας για την χορήγηση αδείας.

3) Σε άλλες περιπτώσεις ο Συνήγορος του πολίτη (οράτε την ανωτέρω έκθεση) αναφέρει ότι παρατηρήθηκε συμβούλιο φυλακής να απορρίπτει αίτημα για άδεια επειδή ο τελευταίος δεν παραδέχθηκε την πράξη του. Ωστόσο τούτο είναι αντιφατικό καθόσον ζητείται μετάνοια για κάτι που ο κατηγορούμενος αρνήθηκε ότι το έπραξε. Πέραν τούτου  δεν προβλέπεται δυνατότητα άρνησης χορήγησης άδειας για τον παραπάνω λόγο.

Επίμετρο

Η νομολογιακή ιχνηλάτηση του θεσμού της χορήγησης αδειών είναι δυσχερής, καθόσον οι δημοσιευμένες αποφάσεις των δικαστηρίων εκτέλεσης  ποινών είναι λίγες, ενώ δεν δημοσιεύονται οι αποφάσεις των συμβουλίων της φυλακής. Ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε τα εξής : ο θεσμός της χορήγησης τακτικών αδειών σε κρατουμένους  εμπεριέχει αφ’ εαυτού τον αφηρημένο κίνδυνο της μη επιστροφής ή της τέλεσης νέων εγκλημάτων, κατά τη διάρκεια της άδειας.  Η ορθότητα όμως της απόφασης της Επιτροπής, θα πρέπει να κρίνεται από το αν, κατά τη στιγμή που εξετάζεται το αίτημα του κρατούμενου για άδεια, συντρέχουν οι τυπικές όσο και οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση αυτής. Στην περίπτωση που συντρέχουν αμφότερες οι προϋποθέσεις, αλλά ο ανωτέρω κίνδυνος λάβει υπόσταση (φυγή ή τέλεση εγκλημάτων), το τελευταίο γεγονός δεν θα πρέπει να χρεωθεί στην αρμόδια επιτροπή, αν η τελευταία κινήθηκε αυστηρά εντός των ορίων του άρθρου 55 ν 2776/99. Δυστυχώς όμως συμβαίνει το αντίθετο.

  • Tags
  • Νοέμβριος 2016
Facebook Twitter Google+ LinkedIn
Next article Η Στρατηγική Έμμεσης Μείωσης των Ποινών: Η εξάντληση των ορίων της
και η ανάγκη αλλαγής παραδείγματος
Previous article Η πρόσφατη οδηγία 2016/343

Σχετικά άρθρα

Η λειτουργία της ομολογίας ως λόγου περαιτέρω μείωσης του πλαισίου ποινής <br/>κατ’ άρθρ. 85 παρ. 2 ΠΚ – Δικονομικές και ουσιαστικές παρατηρήσεις <br/>με αφορμή την ΑΠ 188/2022
Νοέμβριος 2022

Η λειτουργία της ομολογίας ως λόγου περαιτέρω μείωσης του πλαισίου ποινής
κατ’ άρθρ. 85 παρ. 2 ΠΚ – Δικονομικές και ουσιαστικές παρατηρήσεις
με αφορμή την ΑΠ 188/2022

Αθέμιτες διακρίσεις: άρνηση παροχής <br/>ιατρικών υπηρεσιών σε Εβραίους (AΠ 115/2020)*
Νοέμβριος 2022

Αθέμιτες διακρίσεις: άρνηση παροχής
ιατρικών υπηρεσιών σε Εβραίους (AΠ 115/2020)*

Το πολιτικό κόμμα Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση. <br/>Παρατηρήσεις στην υπ’ αριθμ. 2425/2020 απόφαση <br/>του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών
Νοέμβριος 2022

Το πολιτικό κόμμα Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση.
Παρατηρήσεις στην υπ’ αριθμ. 2425/2020 απόφαση
του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών

Προβληματισμοί αναφορικά με το αδίκημα της απάτης <br/>σχετικής με τις επιχορηγήσεις
Νοέμβριος 2022

Προβληματισμοί αναφορικά με το αδίκημα της απάτης
σχετικής με τις επιχορηγήσεις

Η ποινική αντιμετώπιση της εσφαλμένης <br/>διάγνωσης ως ειδικής περίπτωσης ιατρικής αμέλειας
Νοέμβριος 2021

Η ποινική αντιμετώπιση της εσφαλμένης
διάγνωσης ως ειδικής περίπτωσης ιατρικής αμέλειας

Η παράσταση του συνηγόρου σε έτερο δικαστήριο, <br/>ως λόγος ανωτέρας βίας για την αναβολή της δίκης, <br/>κατ’ άρ. 349 ΚΠΔ (AΠ 9/2020)
Νοέμβριος 2021

Η παράσταση του συνηγόρου σε έτερο δικαστήριο,
ως λόγος ανωτέρας βίας για την αναβολή της δίκης,
κατ’ άρ. 349 ΚΠΔ (AΠ 9/2020)

Παράνομη απόκτηση πρόσβασης σε δεδομένα <br/>από δράστη που βρίσκεται στην υπηρεσία <br/>του νόμιμου κατόχου (BGH 5 StR 614/19 – 13.5.2020)
Νοέμβριος 2021

Παράνομη απόκτηση πρόσβασης σε δεδομένα
από δράστη που βρίσκεται στην υπηρεσία
του νόμιμου κατόχου (BGH 5 StR 614/19 – 13.5.2020)

Η εφαρμογή της αρχής nemo tenetur κατά <br/>την διαδικασία επιβολής κύρωσης <br/>με χαρακτηριστικά ποινής (ΔΕΕ, C-481/19, DB κατά CONSOB)
Νοέμβριος 2021

Η εφαρμογή της αρχής nemo tenetur κατά
την διαδικασία επιβολής κύρωσης
με χαρακτηριστικά ποινής (ΔΕΕ, C-481/19, DB κατά CONSOB)

«Σύνδρομο mobbing» - Η έννοια του ανυπεράσπιστου <br/>ατόμου με αφορμή την υπ’ αρίθμ. 315/2020 διάταξη <br/>ΕισΠλημΠατρών
Μαΐος 2021

«Σύνδρομο mobbing» - Η έννοια του ανυπεράσπιστου
ατόμου με αφορμή την υπ’ αρίθμ. 315/2020 διάταξη
ΕισΠλημΠατρών

Η σχέση της συνωμοσίας (conspiracy) <br/>με τα εγκλήματα του άρ. 187 ελΠΚ στο πλαίσιο <br/>της έκδοσης στις ΗΠΑ με αφορμή <br/>την πρόσφατη νομολογία του Αρείου Πάγου
Μαΐος 2021

Η σχέση της συνωμοσίας (conspiracy)
με τα εγκλήματα του άρ. 187 ελΠΚ στο πλαίσιο
της έκδοσης στις ΗΠΑ με αφορμή
την πρόσφατη νομολογία του Αρείου Πάγου

Η δήμευση σε βάρος τρίτου <br/>(με αφορμή την απόφαση του ΔΕΕ <br/>της 14ης Ιανουαρίου 2021 <br/>στην υπόθεση C-393/19)
Μαΐος 2021

Η δήμευση σε βάρος τρίτου
(με αφορμή την απόφαση του ΔΕΕ
της 14ης Ιανουαρίου 2021
στην υπόθεση C-393/19)

Ο λόγος εξάλειψης του αξιοποίνου του <br/>άρθρου 24 § 2 Ν. 2523/1997 υπό το νέο <br/>Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
Νοέμβριος 2020

Ο λόγος εξάλειψης του αξιοποίνου του
άρθρου 24 § 2 Ν. 2523/1997 υπό το νέο
Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας

Αυτοχειρία και υποβοήθηση αυτής στο πλαίσιο <br/>άσκησης του δικαιώματος αυτοδιάθεσης. <br/>Σχολιασμός της από 26.02.2020 απόφασης <br/>του δεύτερου Τμήματος του Ομοσπονδιακού <br/>Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας
Νοέμβριος 2020

Αυτοχειρία και υποβοήθηση αυτής στο πλαίσιο
άσκησης του δικαιώματος αυτοδιάθεσης.
Σχολιασμός της από 26.02.2020 απόφασης
του δεύτερου Τμήματος του Ομοσπονδιακού
Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας

Το ζήτημα της ποινικής ευθύνης των εκπροσώπων <br/>της σωφρονιστικής αρχής για τις αξιόποινες πράξεις <br/>που διαπράττονται σε καθεστώς ελαστικότητας <br/>της έκτισης της ποινής*
Νοέμβριος 2020

Το ζήτημα της ποινικής ευθύνης των εκπροσώπων
της σωφρονιστικής αρχής για τις αξιόποινες πράξεις
που διαπράττονται σε καθεστώς ελαστικότητας
της έκτισης της ποινής*

Η συνταγματικότητα της στρατηγικής <br/>παρακολούθησης των επικοινωνιών <br/>από εθνικές Υπηρεσίες Πληροφοριών
Μαΐος 2020

Η συνταγματικότητα της στρατηγικής
παρακολούθησης των επικοινωνιών
από εθνικές Υπηρεσίες Πληροφοριών

Νewsletter

  • Interview of Prof. Dr. Dr. h.c. Kai Ambos,
    Judge Kosovo Specialist Chambers
    by Assist. Prof. Vasileios Petropoulos
    and Dr. Ioannis Morozinis
  • Germany along with Greece are perhaps the last “bastions” of a strict personal theory of guilt in the E.U. [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Συνέντευξη
  • Επισκόπηση των σημαντικότερων ποινικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
    των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το διάστημα από Σεπτέμβριο 2021 έως Σεπτέμβριο 2022
  • Επιμέλεια: Εμμανουήλ Αποστολάκης, Δημήτριος Βούλγαρης, Νικόλαος Γανιάρης, Άννα Οικονόμου, Δημήτριος Τσιλίκης, Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
  • Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ), Στρασβούργο Στην παρούσα στήλη παρατίθενται εν περιλήψει επιλεγμένες αποφάσεις ποινικού […]

  • Νοέμβριος 2022 | Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
  • William Kentridge:
    Η τέχνη ενάντια στο έγκλημα της βίας
  • της Ελισάβετ Πλέσσα
  • Ξεκινώντας την προσπάθεια να σκιαγραφήσω με αδρές γραμμές τον William Kentridge, προτού [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Art & Crime
  • Στη μνήμη και των δύο.
    Ο Νικόλαος Κ. Ανδρουλάκης γράφει
    για τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη
  • Εισαγωγικό Σημείωμα: Το κείμενο που ακολουθεί είναι προϊόν της σύνθεσης δύο αδημοσίευτων κειμένων του Νικολάου […]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας.
    Η διεύρυνση του καταλόγου των κατ’ έγκληση διωκομένων εγκλημάτων.
    Πρακτικές λύσεις και θεωρητικά θεμέλια.*
  • του Δημητρίου Κιούπη
  • Έχουν παρέλθει πάνω από τρία χρόνια από την ψήφιση του Ποινικού Κώδικα και μπορεί κανείς να σημειώσει [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Γυναικοκτονία και κράτος δικαίου
  • του Μανώλη Μελισσάρη
  • Με την πρόσφατη σημαντική αύξηση στις αναφορές φόνων γυναικών από ερωτικούς συντρόφους τους, από άλλα άτομα [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Σχολιασμένη Νομοθεσία
  • «Ίσως δεν έχουμε και τόσες φυλακές»:*
    Οι (πρόχειροι) σχεδιασμοί μιας (επεκτατικής) σωφρονιστικής πολιτικής
  • του Νικολάου Κ. Κουλούρη
  • Χρειαζόμαστε, άραγε, νέες φυλακές; Συναινούμε ή εγείρονται ενστάσεις για την ανέγερσή τους; [...]

© The Art of Crime 2006-2023. All rights reserved.
Produced by The Art of Crime