• ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
The Art of Crime
The Art of Crime
  • ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022
  • ΣΤΗΛΕΣ
    • Editorial
    • Συνέντευξη
    • Μελέτες
    • Art & Crime
    • Notitiae Criminalis
    • Έγκλημα & Επιστήμες
    • Εκ των έσω
    • Σχολιασμένη Νομοθεσία
    • Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
    • Σχολιασμένη Νομολογία
    • Με άποψη
    • Πορτραίτα
    • Βιβλιοπαρουσίαση
  • ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
  • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
  • ΤΕΥΧΗ
    • ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
    • ΠΑΛΑΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
  • The Art of Crime Mag

Σχολιασμένη Νομοθεσία

Ο Νομός Sapin ΙΙ – Νέα Γαλλική Νομοθεσία κατά της Διαφθοράς

Νίκος Πασσάς
Καθηγητής και Συνδιευθυντής του Ινστιτούτου για την Ασφάλεια και τη Δημόσια Πολιτική του Πανεπιστημίου Northeastern, Σχολή Εγκληματολογίας και Αντεγκληματικής Πολιτικής
Επισκέπτης Καθηγητής του Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένων Επιστημών για το Μanagement και την Επικοινωνία της Βιέννης

Μαΐος 2017

Print Friendly, PDF & EmailΕκτύπωση

Ο Νομός Sapin ΙΙ – Νέα Γαλλική Νομοθεσία κατά της Διαφθοράς

Εις απάντηση επικρίσεων του ΟΟΣΑ και της ΕΕ και ενόψει του Foreign Corrupt Practices Act και του Bribery Act, νόμων των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου αντίστοιχα με εξωεδαφική [extraterritorial] εφαρμογή, η Γαλλία εισήγαγε πρόσφατα νέα νομοθεσία κατά της διαφθοράς, τον λεγόμενο νόμο Sapin ΙΙ. http://www.gouvernement.fr/action/la-loi-sur-la-transparence-la-lutte-contre-la-corruption-et-la-modernisation-de-la-vie

Το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίσθηκε μετά την εξάντληση των δυνατοτήτων προσφυγής στο Συνταγματικό Συμβούλιο (Conseil Constitutionnel), το οποίο απέσυρε ορισμένα άρθρα ως αντισυνταγματικά, δημοσιεύθηκε δε στην Επίσημη Εφημερίδα της Γαλλικής Δημοκρατίας στις 10 Δεκεμβρίου 2016 (νόμος αριθ. 2016-1691 της 09.12.2016).

Σε γενικές γραμμές, ο νόμος Sapin II εισάγει σημαντικές καινοτομίες: Δημιουργεί μια νέα εθνική υπηρεσία καταπολέμησης της διαφθοράς, εισάγει νέα αδικήματα και κυρώσεις, επιβάλλει υποχρεώσεις σε εταιρείες και ανώτερα στελέχη, εισάγει την λεγόμενη «ποινή συμμόρφωσης» και «συμφωνίες αναστολής της ποινικής δίωξης» γαλλικού τύπου, καθώς επίσης ενισχύει και την προστασία των προσώπων που προβαίνουν σε σχετικές καταγγελίες.

Η νεοσυνιστάμενη  Γαλλική Υπηρεσία κατά της Διαφθοράς (ΓΥΔ) θα ειναι μια εθνική υπηρεσία υπεύθυνη για την πρόληψη και την ανίχνευση της διαφθοράς (https://www.economie.gouv.fr/vous-orienter/organigramme/lagence-francaise-anti-corruption). Θα έχει ρόλο υποστήριξης των διοικητικών υπηρεσιών για την πρόληψη της διαφθοράς, θα συντάσσει συστάσεις για φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, θα ελέγχει την εφαρμογή των προγραμμάτων εταιρικής συμμόρφωσης, θα επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις, και θα παρακολουθεί την εφαρμογή της «ποινής συμμόρφωσης». Ο νόμος προβλέπει επίσης κυρώσεις για όποιον αποπειράται να παρεμποδίσει πράκτορες της ΓΥΔ στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Το άρθρο 17 προβλέπει καθήκον πρόληψης της διαφθοράς στο πλαίσιο των επιχειρήσεων και ειδικότερα την προσωπική υποχρέωση των προέδρων, των διευθυντικών στελεχών και των μελών του διοικητικού συμβουλίου εταιρειών με περισσότερους από 500 υπαλλήλους και ετήσια έσοδα άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ να διαχειρίζονται ενεργά οι ίδιοι τους κινδύνους διαφθοράς. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, τόσο οι εκπρόσωποι όσο και οι εταιρείες ενδέχεται να ευθύνονται για την αποτυχία πρόληψης της διαφθοράς. Η ΓΥΔ θα εποπτεύει αυτή την υποχρέωση.

Τα δικαστήρια μπορούν πλέον να υποχρεώνουν τις εταιρείες που καταδικάζονται για αδικήματα διαφθοράς να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα συμμόρφωσης ως πρόσθετη κύρωση (άρθρο 18 – «ποινή συμμόρφωσης»). Σκοπός του άρθρου 18 είναι να εξασφαλισθεί ότι οι εταιρείες αναμορφώνουν τη συμπεριφορά τους και εφαρμόζουν αποτελεσματικά προγράμματα συμμόρφωσης μέσα σε εύλογη προθεσμία που ορίζεται από το δικαστήριο (μέγιστο χρονικό διάστημα πέντε ετών).
Οι εταιρικοί διευθυντές οι οποίοι θα εμποδίζουν την εφαρμογή προγραμμάτων συμμόρφωσης απειλούνται με ποινή φυλάκισης δύο ετών και πρόστιμο 50.000 ευρώ. Οι σχετικές παραβάσεις μπορούν να οδηγήσουν στην τιμώρηση τόσο της εταιρείας όσο και των νομίμων εκπροσώπων της.
Το άρθρο 18 εισάγει επίσης στον γαλλικό ποινικό κώδικα την επέκταση της υποχρέωσης δημοσίευσης της ποινής και της καταδικαστικής απόφασης για όλα τα αδικήματα σχετικά με την «παραβίαση της ακεραιότητας», που σημαίνει όχι μόνο για τα ποινικά αδικήματα της δωροδοκίας και της εμπορίας επιρροής, αλλά και για εκείνα της ευνοϊκής μεταχείρισης (favoritisme), της υπεξαίρεσης δημόσιων πόρων κ.λπ.

Το άρθρο 20 αναμορφώνει το ποινικό αδίκημα της διαφθοράς αλλοδαπών δημοσίων υπαλλήλων. Στο παρελθόν, το αδίκημα της εμπορίας επιρροής αφορούσε μόνο σε υπαλλήλους διεθνών δημόσιων οργανισμών.

Το καινοτόμο άρθρο 22 αποσκοπεί στην εισαγωγή συμφωνιών (transactions judiciaires) προς αναστολή της ποινικής δίωξης με βάση τα πρότυπα των deferred prosecution agreements (DPAs) του αμερικανικού και βρετανικού δικαίου, τα οποία δεν απαιτούν την απόδειξη/παραδοχή ενοχής. Μια τέτοια συμφωνία μπορεί να συνεπάγεται την καταβολή προστίμου, την καταβολή αποζημίωσης σε αναγνωρισμένα θύματα, την εφαρμογή προγράμματος εταιρικής συμμόρφωσης και την παρακολούθηση της εφαρμογής του. Τα DPAs δεν είναι διαθέσιμα για φυσικά πρόσωπα – ακόμα και αν μια εταιρεία υπαχθεί σε DPA, μπορούν να επιβληθούν ποινικές κυρώσεις σε βάρος φυσικών προσώπων (π.χ. ανώτερων στελεχών της επιχείρησης).

Ο νόμος Sapin ενδυναμώνει, επίσης, την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος (whistleblowers): Δίνει έναν εκτεταμένο ορισμό των καταγγελιών που υπάγονται σε τέτοια προστασία, εισάγει μια κλιμακωτή διαδικασία αναφοράς, και καθορίζει τα μέτρα προστασίας που παρέχονται στους καταγγέλλοντες.

Το άρθρο 21 επεκτείνει την εφαρμογή του γαλλικού νόμου κατά της διαφθοράς σε όλα τα αδικήματα που διαπράττονται από γαλλικές εταιρείες, κατοίκους της Γαλλίας, Γάλλους πολίτες του εξωτερικού, καθώς επίσης απο άτομα ή εταιρείες που ασκούν το σύνολο ή μέρος της οικονομικής τους δραστηριότητας στη Γαλλία. Αυτή η διεύρυνση της δικαιοδοσίας των γαλλικών αρχών επί αδικημάτων που διαπράττονται στο εξωτερικό σημαίνει ότι καταργούνται προηγούμενες προϋποθέσεις για την θεμελίωση της εθνικής δικαιοδοσίας, μεταξύ των οποίων η απαίτηση:

  • να αποτελεί το αδίκημα επίσης έγκλημα στη δικαιοδοσία όπου συνέβησαν οι πράξεις,
  • να υπάρχει έγκληση του θύματος ή επίσημη καταγγελία από τις αρχές του τόπου τέλεσης,
  • να αποτελεί το αδίκημα αντικείμενο απόφασης αλλοδαπού δικαστηρίου.

 

Τέλος, η νέα νομοθεσία προβλέπει την εισαγωγή της ποινής του αποκλεισμού από την ανάληψη θέσεων σε δημόσιες υπηρεσίες, τη δημιουργία δημόσιου μητρώου για δραστηριοποιούμενους στο  τομέα του «lobbying» και μέτρα για τη διαφάνεια της δράσης των δημοσίων υπαλλήλων.

Facebook Twitter Google+ LinkedIn
Next article Η γενετήσια αυτοδιάθεση στη γερμανική έννομη τάξη κατά το πρότυπο «όχι σημαίνει όχι» („Nein-heißt-Nein“)
Previous article Ποια είναι η... Valerie Jenness

Σχετικά άρθρα

Γυναικοκτονία και κράτος δικαίου
Νοέμβριος 2022

Γυναικοκτονία και κράτος δικαίου

Δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων <br/>(φερομένων ως) δραστών σεξουαλικών αδικημάτων: <br/>Μια εγκληματολογική και ποινολογική ανάγνωση
Νοέμβριος 2022

Δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων
(φερομένων ως) δραστών σεξουαλικών αδικημάτων:
Μια εγκληματολογική και ποινολογική ανάγνωση

Το ποινικοδικονομικό ενδιαφέρον των ερευνών <br/>της Επιτροπής Ανταγωνισμού
Νοέμβριος 2022

Το ποινικοδικονομικό ενδιαφέρον των ερευνών
της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Η διεύρυνση των δικαιωμάτων των ανηλίκων <br/>υπόπτων ή κατηγορουμένων στο πλαίσιο <br/>ποινικών διαδικασιών, μετά τον Ν 4689/2020
Νοέμβριος 2021

Η διεύρυνση των δικαιωμάτων των ανηλίκων
υπόπτων ή κατηγορουμένων στο πλαίσιο
ποινικών διαδικασιών, μετά τον Ν 4689/2020

Η δικαστική συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης <br/>και Ηνωμένου Βασιλείου σε ποινικές <br/>υποθέσεις μετά το Brexit*
Μαΐος 2021

Η δικαστική συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης
και Ηνωμένου Βασιλείου σε ποινικές
υποθέσεις μετά το Brexit*

Εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας <br/>και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης <br/>της γενετήσιας ζωής  (άρ. 336-353) – <br/>Ισχύον καθεστώς και επικείμενες αλλαγές
Μαΐος 2021

Εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας
και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης
της γενετήσιας ζωής (άρ. 336-353) –
Ισχύον καθεστώς και επικείμενες αλλαγές

Οι πρόσφατες τροποποιήσεις στα άρθρα <br/>33 επ. ΚΠΔ σχετικά με τους εισαγγελείς <br/>ειδικών καθηκόντων
Νοέμβριος 2020

Οι πρόσφατες τροποποιήσεις στα άρθρα
33 επ. ΚΠΔ σχετικά με τους εισαγγελείς
ειδικών καθηκόντων

Το πεδίο εφαρμογής της παρακώλυσης συναγωνισμού <br>κατ’άρθρο 395 παρ.1 ΠΚ
Νοέμβριος 2020

Το πεδίο εφαρμογής της παρακώλυσης συναγωνισμού
κατ’άρθρο 395 παρ.1 ΠΚ

Η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 σχετικά με <br/>την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος <br/>των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης <br/>και η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο
Μαΐος 2020

Η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 σχετικά με
την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος
των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης
και η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο

Οι πρόσφατες νομοθετικές τροποποιήσεις <br/>για το έγκλημα της απιστίας <br/>κατά των τραπεζικών ιδρυμάτων
Μαΐος 2020

Οι πρόσφατες νομοθετικές τροποποιήσεις
για το έγκλημα της απιστίας
κατά των τραπεζικών ιδρυμάτων

Η ποινική αξιολόγηση της συμμετοχής <br/>σε αυτοσχέδιους αγώνες ταχύτητας
Νοέμβριος 2019

Η ποινική αξιολόγηση της συμμετοχής
σε αυτοσχέδιους αγώνες ταχύτητας

Προβλήματα εφαρμογής σχετικά με το έγκλημα <br/>της μη καταβολής δεδουλευμένων - <br/>Παρατηρήσεις στην Α.Π. 774/2019
Νοέμβριος 2019

Προβλήματα εφαρμογής σχετικά με το έγκλημα
της μη καταβολής δεδουλευμένων -
Παρατηρήσεις στην Α.Π. 774/2019

Η δικανική εξέταση ανηλίκων<br/>σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης:<br/>Νεότερα νομοθετικά δεδομένα
Νοέμβριος 2019

Η δικανική εξέταση ανηλίκων
σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης:
Νεότερα νομοθετικά δεδομένα

Αναδρομική ισχύς του ηπιότερου νόμου <br/>και μερικότερες εφαρμογές στα θέματα <br/>της ποινής
Νοέμβριος 2019

Αναδρομική ισχύς του ηπιότερου νόμου
και μερικότερες εφαρμογές στα θέματα
της ποινής

Νεότερες εξελίξεις στην ποινική προστασία <br/>των επιχειρηματικών απορρήτων στο δίκαιο <br/>του ανταγωνισμού
Νοέμβριος 2019

Νεότερες εξελίξεις στην ποινική προστασία
των επιχειρηματικών απορρήτων στο δίκαιο
του ανταγωνισμού

Νewsletter

  • Interview of Prof. Dr. Dr. h.c. Kai Ambos,
    Judge Kosovo Specialist Chambers
    by Assist. Prof. Vasileios Petropoulos
    and Dr. Ioannis Morozinis
  • Germany along with Greece are perhaps the last “bastions” of a strict personal theory of guilt in the E.U. [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Συνέντευξη
  • Επισκόπηση των σημαντικότερων ποινικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
    των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το διάστημα από Σεπτέμβριο 2021 έως Σεπτέμβριο 2022
  • Επιμέλεια: Εμμανουήλ Αποστολάκης, Δημήτριος Βούλγαρης, Νικόλαος Γανιάρης, Άννα Οικονόμου, Δημήτριος Τσιλίκης, Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
  • Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ), Στρασβούργο Στην παρούσα στήλη παρατίθενται εν περιλήψει επιλεγμένες αποφάσεις ποινικού […]

  • Νοέμβριος 2022 | Νομολογία ΕΔΔΑ και ΔΕΕ
  • William Kentridge:
    Η τέχνη ενάντια στο έγκλημα της βίας
  • της Ελισάβετ Πλέσσα
  • Ξεκινώντας την προσπάθεια να σκιαγραφήσω με αδρές γραμμές τον William Kentridge, προτού [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Art & Crime
  • Στη μνήμη και των δύο.
    Ο Νικόλαος Κ. Ανδρουλάκης γράφει
    για τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη
  • Εισαγωγικό Σημείωμα: Το κείμενο που ακολουθεί είναι προϊόν της σύνθεσης δύο αδημοσίευτων κειμένων του Νικολάου […]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας.
    Η διεύρυνση του καταλόγου των κατ’ έγκληση διωκομένων εγκλημάτων.
    Πρακτικές λύσεις και θεωρητικά θεμέλια.*
  • του Δημητρίου Κιούπη
  • Έχουν παρέλθει πάνω από τρία χρόνια από την ψήφιση του Ποινικού Κώδικα και μπορεί κανείς να σημειώσει [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Μελέτες
  • Γυναικοκτονία και κράτος δικαίου
  • του Μανώλη Μελισσάρη
  • Με την πρόσφατη σημαντική αύξηση στις αναφορές φόνων γυναικών από ερωτικούς συντρόφους τους, από άλλα άτομα [...]

  • Νοέμβριος 2022 | Σχολιασμένη Νομοθεσία
  • «Ίσως δεν έχουμε και τόσες φυλακές»:*
    Οι (πρόχειροι) σχεδιασμοί μιας (επεκτατικής) σωφρονιστικής πολιτικής
  • του Νικολάου Κ. Κουλούρη
  • Χρειαζόμαστε, άραγε, νέες φυλακές; Συναινούμε ή εγείρονται ενστάσεις για την ανέγερσή τους; [...]

© The Art of Crime 2006-2023. All rights reserved.
Produced by The Art of Crime