Η 3η Μαΐου 1808 αποτελεί τομή στην εικαστική παράδοση της ιστορικής ζωγραφικής. Ο Γκόγια προσδίδει σε μια σκηνή εκτέλεσης Ισπανών πατριωτών οικουμενική εμβέλεια: ανάγει ένα ιστορικό γεγονός σε πανανθρώπινο σύμβολο εξέγερσης ενάντια στη βάναυση ανομία της εξουσίας.
Εκκοσμικεύοντας τον θρησκευτικό κώδικα αναπαράστασης μαρτυρίων, εισάγει στη σκηνή της Ιστορίας τον ανώνυμο λαϊκό ήρωα. Ταυτόχρονα, για πρώτη φορά η βία απεικονίζεται σε όλη της την ωμότητα. Πρόκειται για μια ρήξη με τις ηρωοποιητικές μυθοπλασίες του νεοκλασικισμού, η οποία σηματοδοτεί το πέρασμα στη νεωτερικότητα.
Βίκη Σκούμπη
